Elaine Runderkamp gaat voor de derde keer terug naar Cuba om een wel heel bijzondere reden

Verliefd op een danser uit Havana

De kroniek begon ruim anderhalf jaar geleden. Na haar reis door Australië en Nieuw-Zeeland werkte Elaine zo’n vier jaar als recruitment consultant in Amsterdam. Ze verdiende goed geld, maar de drang om meer van de wereld te zien, bleef opspelen. Toen op een gegeven moment haar destijdse relatie tot een eind kwam, hakte ze de knoop door. Ze boekte een ticket naar Goa en reisde maandenlang door India, waar ze onder meer een cursus tot yogalerares en een massageopleiding volgde. Aansluitend was ze nog een paar weken in Nepal, om daarna weer terug te gaan naar Nederland. Haar zus Corine ging trouwen en daar wilde ze graag bij zijn. ,,Die trip naar Azië bleek erg waardevol”, vertelt Elaine op de dijk in Volendam. ,,Ik zat voorheen jarenlang in de dansgroep Wanna Funk!?, maar een paar maanden voor die reis waren we daarmee gestopt. Diep in mijn hart vond ik dat heel jammer en toen ik in India meer tijd voor mezelf nam, herontdekte ik mijn liefde voor dans. Grappig was ook dat willekeurige mensen daar tegen me zeiden: als jij praat, ben je aan het dansen. Dat voelt ook echt zo.”
Caribbean Dream
Na terugkomst in Nederland ging ze met vriendinnen naar een salsafeestje in het Vondelpark: Summer Breeze. ,,En dat vond ik zó leuk. Ik voelde daar een heerlijke energie en ook het dansen met een jongen, waarbij je geleid wordt en echt een connectie maakt, vond ik heel bijzonder. Ik wilde deze dans beter onder de knie krijgen. En daarvoor raak ik naar Cuba, dacht ik. Dat is het land van muziek en dans en ik wilde toch al Spaans gaan leren. Een paar maanden na India en Nepal heb ik daarom een ticket naar Havana geboekt. Go with the flow”, lacht ze.

‘Overdag had ik mijn danslessen,
Yohan ging naar zijn werk
en ’s avonds waren we weer bij elkaar
in ons appartementje’

Toen zanger Simon Keizer hoorde dat Elaine naar Cuba zou gaan, gaf hij haar wat waardevolle tips van de redacteur van het tv-programma ‘Nick & Simon The Caribbean Dream’. ,,Die persoon heeft de contactgegevens doorgestuurd van een meid die op Cuba een hostel runt en goed Engels spreekt. Ik heb haar mijn situatie uitgelegd via e-mail en zij heeft mij vervolgens in contact gebracht met een goede salsaleraar en Spaanse docente. Via Airbnb heb ik een ‘casa’ geboekt in Havana. Verder zou ik wel zien…”
Malecón
Mensen in haar omgeving voorspelden al: straks word je daar nog verliefd op een Cubaan. Maar daar maakte Elaine zich geen zorgen over. Ze was immers al in andere landen buiten Europa geweest en merkte daar dat de cultuurverschillen met Nederland zo groot waren dat een relatie waarschijnlijk nooit zou kunnen werken. ,,En dus ging ik zonder verwachtingen naar Havana, waar mijn vriendin Mariëlle op dat moment nog was voor vakantie. Zij zou die week eigenlijk terug naar Nederland gegaan, maar heeft nog een paar dagen bijgeboekt.”
Toen Elaine arriveerde, was de laatste dag van de rouw na het overlijden van voormalig Cuba-leider Fidel Castro bezig. ,,Mariëlle had net tien dagen lang zonder muziek, drank en feestjes in Cuba gezeten en wilde die laatste week dus elke avond op stap. Na onze danslessen gingen we samen met onze leraren naar de leukste plekken. En op dag vijf kwamen we dus bij een waanzinnige show terecht op een plek aan de Malecón, de beroemde boulevard van zeven kilometer lang. Daar, bij zonsondergang, zag ik een jongen op het podium staan van wie ik dacht: wauw, met hém zou ik wel willen dansen. Hij had een mooie uitstraling en danste erg goed.”
Yohan
Toen ze tijdens het optreden oogcontact met elkaar kregen, gaf die bewuste danser haar een knipoog. Wie weet, dacht Elaine. Maar na de show zag ze hem niet meer en leek er van een onderlinge dans niets meer te komen. ,,Totdat hij midden in de nacht opeens naast me stond. ‘Wil je met me dansen?’, vroeg de Cubaanse jongen in het Spaans. Daar hoefde ik niet lang over na te denken. Hij stelde zich voor als Yohan. Er was direct een klik en het was natuurlijk geweldig om met hem te dansen. Toen Mariëlle en ik op een gegeven moment terug naar onze ‘casa’ gingen, kreeg ik zijn nummer en nodigde hij me uit voor zijn show van de dag erna op een andere plek. Ik was als een kind zo enthousiast en blij.”
Zo spraken ze nog drie avonden af op de meest bijzondere locaties in Havana, waarna Elaine’s vriendin Mariëlle tot haar grote spijt terug moest naar Nederland. Vanaf dat moment werd het contact tussen Yohan en Elaine steeds intensiever. ,,We gingen steeds samen op pad en na afloop zette hij me altijd weer veilig af bij mijn casa. Dankzij Yohan leerde ik reizen met een ‘colectivo’. Dat is een soort gemeenschappelijke taxi, zo’n typisch Cubaanse old timer, die langs vooraf opgezette routes door Havana rijdt. Je moet precies weten waar je moet staan om zo’n ding te kunnen nemen. Dat is best een puzzel in het begin. Er is in Havana namelijk ook amper internet, dus je kan geen gebruik maken van Google Maps. Echt old school. Ach, kon ik mooi m’n Spaans oefenen als ik de weg vroeg…”
Santiago de Cuba
De relatie met Yohan werd na verloop van tijd zo serieus dat Elaine ook zijn familie ontmoette. Ze werd hartelijk ontvangen en respectvol behandeld, zoals ze dat eigenlijk bijna overal in Havana ervoer. In de laatste weken voordat ze terug zou gaan naar Nederland, woonde het kersverse stel samen in hun gehuurde appartementje en gingen ze op vakantie naar Santiago de Cuba; de tweede stad van Cuba. Elaine: ,,Dat was erg bijzonder. Voor Yohan was het ook de eerste keer in die stad. In Havana was hij natuurlijk heel bekend en had hij veel kennissen, maar nu ontdekten we samen een nieuw gebied. Het is een stad met een ontzettend interessante geschiedenis. In de jaren 50 is daar - onder leiding van Fidel Castro - de basis gelegd voor de Cubaanse revolutie, die in 1959 leidde tot de val van dictator Batista en de vestiging van een communistisch regime. Overal in die stad vind je nog Fidel Castro-aanhangers en lovende teksten over hun voormalige leider. Ook zijn graf bevindt zich in Santiago de Cuba.”

‘Ik was als een kind zo blij
na onze eerste dans
samen aan de Malecón in Havana’

Ze gaat verder: ,,Naast de geschiedenis van Cuba heeft Yohan me ook veel over de Santaría-religie geleerd, wat zeker een belangrijk onderdeel is van de Cubaanse cultuur. Dit vind je tevens terug in de dans en muziek. Ik kwam erachter dat bepaalde teksten en bewegingen een veel diepere betekenis hebben.”
Liefdesverdriet
Haar ticket naar Nederland stond voor begin februari gepland. Een pijnlijk moment. Elaine overwoog nog even om haar verblijf te verlengen, maar zag daar toch van af. ,,Mijn geld was op en ik wilde eerst alles op de rit hebben voordat ik weer terug zou gaan. Het was heel raar. Ik voelde me na twee maanden volledig thuis in Havana. Overdag had ik mijn danslessen, Yohan ging naar zijn werk en ’s avonds waren we weer bij elkaar in ons appartementje. En nu was ik ineens weer in Nederland. In de kou. Zonder baan. Zonder vooruitzichten. Zonder dans. Zonder muziek buiten. En zonder Yohan. Ik had veel liefdesverdriet. We waren zó aan elkaar gehecht. Het deed echt pijn in mijn hart.”
Maar ze had weinig keus en ging op zoek naar werk in Nederland. In maart werd ze als freelancer aangenomen bij Mobiquity, een bedrijf dat wereldwijd klanten helpt in hun digitalisering. Elaine hoorde op een maandag dat ze een week later kon beginnen en dacht maar aan één ding: ze wilde tussendoor nog een paar nachten naar Cuba. ,,Ik heb voor de zekerheid met spoed een visum aangevraagd. Een dag later werd-ie bezorgd. ’s Avonds heb ik nog yogales gegeven in Volendam, waarna ik ben gaan kijken voor tickets. De tarieven waren behoorlijk hoog, maar ik kon alleen zien dat de mogelijkheid er was. Woensdag heen en zaterdagnacht terug, zodat ik maandag aan het werk kon. Dinsdagavond belde ik nog met Yohan en heb ik niet gezegd dat ik zou komen, zodat het een echte verrassing zou worden. Hij was zelf geblesseerd en was die dagen vrij. Kwam dat even goed uit...”
Loca
Elaine glimt meteen weer als ze de herinneringen aan die week ophaalt. ,,Ik zat zo enthousiast in het vliegtuig dat mensen aan me vroegen wat er met me aan de hand was. Toen ik eenmaal in Cuba was, voelde ik me meteen weer thuis. De zon, de authentieke huizen en de sfeervolle muziek die je op elke hoek van de straat uit de huizen hoort komen. Geweldig.”

‘Ik zat zo enthousiast in het vliegtuig
dat mensen aan me vroegen
wat er met me aan de hand was’

Ze reed met de taxi richting het buurtje waar Yohan woont. ,,Toen ik eenmaal naar zijn huis liep met mijn koffer, deed hij precies de poort van zijn tuin dicht. Vervolgens draaide hij zich om en keken we elkaar recht in de ogen aan. ‘Hola mi amor’, zei ik casual. Hij sloeg zijn handen voor zijn gezicht en kon het niet geloven. We omhelsden elkaar en konden alleen maar lachen. ‘Je bent loca!’, zei hij, waarna hij in mijn arm kneep om er zeker van te zijn dat het echt was. We zijn drie nachten herenigd en konden weer verblijven in het appartementje waar we ook tijdens mijn vorige reis waren. We hebben ontzettend van elkaar genoten. Mijn hart was daarna weer gevuld met liefde en voelde zich verhoord. We hadden elkaar zó gemist.”
De terugreis verliep allesbehalve soepel. Op weg naar het vliegveld van Havana ging de auto waarin Elaine zat kapot. En twintig minuten voor boarding werd haar tussenvlucht van Parijs naar Amsterdam gecanceld. ,,Terwijl iedereen in de rij stond voor een bonnetje voor een hotelovernachting, ben ik samen met een stelletje naar de taxi gerend om de laatste Thalys te halen. Onderweg naar het treinstation ‘Paris du Nord’ bleek dat er nog maar één ticket beschikbaar was. Die was voor mij bestemd. Uiteindelijk was ik zondagavond laat thuis, zonder koffer. Maar de dag erna stond ik gewoon weer netjes in mijn kantooroutfit op het werk voor mijn eerste dag bij Mobiquity. Vroegen ze ’s morgens of iedereen even wilde vertellen wat hij of zij het afgelopen weekend had gedaan. Ze begonnen bij mij. En ja, toen was het ijs meteen gebroken…”
Kaarten
Haar nieuwe job in Amsterdam bevalt haar goed. Elaine werkt er vier dagen per week, werft talentvolle IT’ers voor het bedrijf en krijgt veel verantwoordelijkheden. Bovendien kan ze goed overweg met haar collega’s en voelt ze zich vrij. Ze heeft met Mobiquity een contract tot en met 20 september. Tussendoor gaat ze op 16 juni weer terug naar Havana voor tien dagen. ,,Toevallig of niet, een paar weken geleden ontmoette ik een Volendamse meid in de bus: Marena Snoek. Wij reden elke dag dezelfde route en ik hoorde haar over Cuba praten aan de telefoon. Toen ik haar de volgende keer weer zag, ging ik naast haar zitten en raakten we aan de praat. Ze bleek met haar vriend Richard naar Cuba te gaan. De vrijdag voordat ze wegging, zei ze: als je wilt dat ik iets voor Yohan meeneem, kan dat uiteraard geregeld worden. Dat vond ik zo lief! Heb ik zes kaarten voor hem geschreven. Totdat ik hem weer zie, mag hij elke week een kaart openen.”

‘Ik weet in elk geval tot en met 20 september
hoe mijn leven eruitziet’

Marena en Richard zijn naar een van Yohans shows geweest en hebben de kaarten daar overhandigd. ,,Ik had van tevoren wat foto’s van hem doorgestuurd naar Marena. Na zijn show heeft ze hem aangetikt en hem het cadeau gegeven. Hij vond het een megaleuke verrassing en wilde Marena en Richard meteen wat danspasjes leren. Pas de dag erna – er is immers amper internet - ontving ik de foto’s van hen met z’n drieën. Hoe bijzonder…”
Toekomst
Totdat Yohan en Elaine elkaar weer zien in juni, spreken ze elkaar drie keer per week via ‘imo’ (een soort FaceTime) en sturen ze elkaar elke dag een e-mail. Prangende vraag is natuurlijk: hoe ziet de periode ná juni eruit voor Elaine? ,,Nou, ik weet in elk geval tot 20 september hoe mijn leven eruitziet”, doelt ze op het contract met Mobiquity. ,,Daarna zie ik wel waar mijn hart me brengt. Een permanente verhuizing naar Cuba zie ik vooralsnog niet zitten, want daar zijn weinig mogelijkheden voor mij. Het lijkt me geweldig om Yohan een keer naar Nederland te laten komen en de wereld door zijn ogen mee te maken. Cubanen mogen alleen vrij reizen naar bepaalde landen zoals Rusland of Haïti, omdat het een communistisch land is. Ze mogen wel op uitnodiging naar andere landen en aangezien Yohans kunsten overal ter wereld gewenst zijn, is dit geen probleem. Maar hij wil eerst zijn studie afronden. Toevalligerwijs studeert hij ook nog eens IT, de branche waarin ik werk. Tja, het leven kan raar, maar in dit geval vooral heel mooi lopen…”