Nieuw boek Eva Vriend over Schokland

Op last van de toenmalige regering werden de destijds ongeveer 600 bewoners van het eiland gedwongen binnen een jaar een andere woonplaats te zoeken en daarheen te verhuizen. In het eerste halfjaar van 1859 verhuisden van de katholieke buurtschap Emmeloord op Schokland ongeveer tien gezinnen naar zowel Edam als Volendam. Intussen wonen in Volendam duizenden nazaten van die eerste families. In haar boek heeft Eva Vriend verhalen opgenomen van Schokker nazaten in Edam en Volendam, die zij heeft kunnen optekenen tijdens de ‘Verhalenmarkt’ van zaterdag 5 november 2022 in het Volendams Museum. Op diezelfde dag heeft de bekende Edamse fotograaf Marco Bakker prachtige foto’s gemaakt van Schokker nazaten in Volendam en in Edam. Een selectie daarvan zal te zien zijn in de expositie over Schokland in het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen, die te zien is vanaf 11 oktober van dit jaar. Het nieuwe boek van Eva Vriend ligt vanaf deze week te koop in de boekhandel.

Familie Klaas Smit en Diene Bien, de ‘van Dienes’ verhuisde van Schokland naar Volendam

Vorige week hebben we geschreven over het bijzondere migratieverhaal van de Volendammer visser Klaas Smit en zijn Schokkervrouw Diene Bien.

‘‘Van hun vier kinderen overleden twee jongetjes op heel jonge leeftijd”

Na hun huwelijk waren zij op Schokland blijven wonen, maar na de gedwongen ontruiming van het eiland verhuisden zij in april 1859 naar Volendam. Van hun vier kinderen overleden twee jongetjes op heel jonge leeftijd. Bleven over hun zoon ‘Gerrit van Diene’ en dochter ‘Jannetje van Diene’. Vorige week hebben we de familie van Jannetje wat verder uitgewerkt. Haar oudere halfbroer Gerrit, genoemd naar zijn moeder met ‘Gerrit van Diene’, heeft intussen uit zijn twee huwelijken een groot aantal nakomelingen.

Gerrit Smit, ‘van Diene’ werd nog geboren op Schokland

Gerrit Smit, zoon van Klaas Smit en Diene Bien, werd nog geboren op Schokland op 10 juni 1856. In april 1859 verhuisde hij als jongetje van bijna 3 jaar samen met zijn ouders naar Volendam. Hij werd van beroep visser en is twee keer getrouwd geweest. De eerste keer in februari 1884 met Lijstje Veerman, ‘Lijst van Jan Puule’. Zij kregen samen vijf kinderen, van wie één zoon, drie dochters en een kind dat levenloos werd geboren. In september 1898 kwam Lijst te overlijden op slechts 39-jarige leeftijd. Gerrit hertrouwde een jaar later met Aaltje Jonk. Uit dit tweede huwelijk werden nog een zoon en een dochter geboren. Gerrit van Diene overleed op Tweede Kerstdag van het jaar 1934 op 78-jarige leeftijd.

Met dank aan alle informanten.

Vriendelijke groeten van
Jan Schilder ‘Vik’,

Pegasusstraat 25, 1131 NA Volendam, telefoon 0299 362216,
email: jan.schilder1@ziggo.nl.

Prachtige foto van de kinderen uit het eerste huwelijk van Gerrit Smit, ‘Gerrit van Diene’ met Lijstje Veerman, ‘Lijst van Jan Puule’. Achteraan links staan de drie dochters: 1. Neeltje Smit, die later trouwde met Jan Schilder ‘Jan Sas’, 2. Geertje Smit, getrouwd met Klaas Buijs ‘Jurrie’ en Diene Smit, getrouwd met Jaap de Boer, ‘Jaap Oeg’; vooraan zit Klaas Smit, ‘Klaas van Gerrit van Diene’. Hij was de oudste van het gezin en trouwde twee keer: met Neeltje Jonk en Stijntje Zwarthoed ‘Kirrie’.

Mooie foto van de nog op Schokland geboren visser Gerrit Smit, ‘Gerrit van Diene’ met zijn tweede vrouw Aaltje Jonk en hun twee kinderen. Links staat Jaap Smit, die later getrouwd is met Trijntje Veerman ‘Bommie’; zij woonden aan het Zuideinde. Rechts staat Grietje, die later trouwde met Kees Karregat.

Portret van Elisabeth Veerman, ‘Lijst van Jan Puule’, dochter van Jan Veerman, ‘Jan Puule’ en Neeltje Schilder. Dan krijg je bij je geboorte de mooie naam Elisabeth en ga je door het leven als Lijst. Zij was de eerste vrouw van de Schokker visserman Gerrit Smit, ‘Gerrit van Diene’. ‘Lijst van Jan Puule’ kwam op slechts 39-jarige leeftijd te overlijden op 27 september 1898. Haar portretfoto moet dus al vóór die datum zijn gemaakt ! Op deze foto zien we tevens iets van de dracht van die tijd: de hul met wijde wieken, de boezel op de zwarte rok en het ouderwetse bootslot als sluiting van de koralen ketting.