Het olympische avontuur van Jessica Schilder en Debbie Bont

Heen en weer in Tokio

Vertrek
Op maandag 12 juli vertrekt Debbie Bont als eerste naar de Japanse metropool, waar het olympisch vuur op vrijdag 23 juli wordt ontstoken. Het betekent ook het einde van een nachtmerrie, nadat ze in 2016 voor de Spelen van Rio de Janeiro zo’n beetje als laatste van de selectie was afgevallen.
Ditmaal staat de positie van de 30-jarige Volendamse niet ter discussie. Als vlucht KL681 om 14.40 uur opstijgt is, waar ze jaren voor geknokt heeft, eindelijk realiteit. Na een vliegreis van 11 uur, 3 uur aan gezondheidschecks op Narita Airport en een busreis van anderhalf uur, is het eindelijk zover. Debbie: “Het moment dat ik het olympisch dorp binnenliep was heel speciaal. Echt een kippenvelmoment.”
Thuis bij Jessica Schilder staan op dat moment de koffers gepakt. De 22-jarige kogelstootster komt pas de tweede week in actie en vliegt twee dagen na Debbie richting Tokio. Maar een dag voor vertrek komt er een kink in de kabel, die als een rode draad door haar olympisch avontuur zal blijven lopen. Bij de laatste coronatest wordt Jessica positief bevonden. Uit de daarop volgende bloedtest blijkt dat er sprake is een heel lichte besmetting. Hoewel ze enorm geschrokken is, meldt de medische staf dat er geen reden tot paniek is en dat ze een paar dagen later alsnog kan afreizen.

Positieve test
Op donderdag 22 juli gaat het licht eindelijk op groen en vertrekt ze, net als Debbie tien dagen eerder, om 14.40 uur met KL681 richting Tokio. Extra leuk is dat we nu samen vliegen. Tussen neus en lippen door laat ze me weten, dat die ene positieve test haar nog steeds parten speelt. Terwijl de rest van TeamNL in de ruime business- en comfort class zit, krijgt Jessica stoel 35A in de stampvolle economy class toebedeeld. “Omdat ik kortgeleden positief ben getest, heeft NOCNSF besloten dat ik op afstand van het team moet blijven. Ze willen geen risico nemen.”
Maar omdat dit deel van het vliegtuig stampvol zit met olympiërs uit Tsjechië, Ecuador en Afrika, voelt dit niet goed en wil ik haar vragen om bij mij te komen zitten. Ik blijk drie stoelen voor mezelf te hebben, dus plek zat. Alleen ligt Jessica al in een diepe slaap en dat zal nog uren gaan duren. Ik laat het maar zo.
Om 07.30 uur (00.30 uur in Nederland) landen we op Japanse bodem. De controles voor de douane duren ruim vier uur, maar het feit dat ze in Tokio is en in het vliegtuig heeft kunnen slapen, zorgen ervoor dat Jessica probleemloos in de wachtstand staat. Omdat atleten pas vijf dagen voor hun competitie in het Olympisch Dorp mogen, verblijft ze de eerste dagen in een hotel in Chiba, een buitenwijk van Tokio.
Omdat Debbie zondag al in actie komt en Jessica net gearriveerd is, kijken ze in het hotel naar de openingsceremonie. Amper 36 uur later staat de eerste wedstrijd van het handbalteam tegen Japan gepland. Om 9 uur in de ochtend! Daarna volgen Zuid-Korea, Angola, Noorwegen en Montenegro. De eerste vier van de poule plaatsen zich voor de kwartfinales. Debbie: “Het is met twaalf teams een klein toernooi, met heel sterke deelnemers. De krachtsverschillen zijn soms zo klein, dat we ons eerst focussen op het halen van de kwartfinales en dan zien we wel verder.”

6 uur ‘s ochtends
Omdat ik alles van Debbie en Jessica wil volgen, gaat op zondag 25 juli om 6 uur ook bij mij de wekker. Die blijkt bij Debbie al een half uur eerder te zijn afgegaan. Er staat om 6 uur nog een teamwandeling gepland, daarna wordt er ontbeten en om 6.50 uur vertrekt de bus naar de venue.
Bij de grote en prachtige Yoyogi Hall word ik geconfronteerd met de effecten van de ‘Pandemic Games’, zoals inmiddels de bijnaam van de Spelen luidt. Hoewel de wereldkampioen en het gastland in actie komen, zit er geen kip op de tribune. In de stad Tokio is, vanwege corona, al maanden de noodtoestand van kracht en is het verboden om toeschouwers bij de Spelen toe te laten. Met als gevolg dat de perstribune door slechts tien verslaggevers wordt bevolkt, met alleen de NOS en ondergetekende uit Nederland.
De start van de handbalsters is overweldigend en wordt Japan met 32-21 opzij gezet. Debbie scoort haar eerste olympische treffer en schiet daarna nog een keer raak. Terwijl ik haar na afloop roep, ze ziet mij niet en dreigt door te lopen, stap ik in een soort van kuil en hoor tijdens mijn val gilletjes op de achtergrond. Een van de hoge c’s is van Debbie. Maar het leed valt te overzien. Ik ben weliswaar niet teruggestuiterd, toch sta ik weer snel op de been en stel aan de geschrokken Debbie de nogal curieuze vraag: ‘Hoe voel je je?”.
Kortom, bluffen is ook een vak.

Qaurantaine
Later krijg ik in de bus een app van Jessica. Ze moet in quarantaine. Waar ik al beducht voor was komt helaas uit. Ze zat in het vliegtuig achter een olympiër uit Ecuador en die blijkt positief te zijn getest, waardoor Jessica door het IOC als een ‘close contact’ wordt beschouwd. Ze blijft er nog redelijk nuchter onder. Er is een eigen auto voor haar geregeld, waarmee ze naar de trainingen rijdt, ze heeft een prima kamer en goed eten.
Op dinsdag 27 juli is Jessica iets minder nuchter. Ze heeft te horen gekregen, dat ze door haar quarantaine wel aan de competitie mee mag doen, maar zich niet in het Olympisch Dorp tussen de andere atleten mag voorbereiden. Zo kan ze fluiten naar haar wens om daar met de Olympische Ringen op de foto te gaan.
Intussen blijft Debbie met haar team doorstomen en wordt Zuid-Korea met 43-36 geklopt. Ze vraagt via de app waar ik was, maar ik moest onverwachts een ingelaste persconferentie van Pieter van den Hoogenband (chef de mission) en Maurits Hendriks (technisch directeur) volgen over de problemen die er binnen TeamNL met corona waren ontstaan. Ik app terug of ze nog over de rand van de mixed zone heeft gekeken of ik soms weer in dat gat lag. Lachend: “Dat heb ik niet gedaan, maar moest er wel aan denken toen ik er langs liep.”
Twee dagen later wordt het 37-28 tegen Angola en hebben de handbalsters na drie wedstrijden de kwartfinales bereikt.
Dan is het de beurt aan Jessica. Op vrijdag 30 juli mag ze eindelijk het Olympisch Stadion van Tokio in. Gebouwd voor de Spelen van 1964 en nog altijd met een iconische uitstraling. Alleen komt van een goede voorbereiding weinig terecht. Omdat er steeds meer atleten positief worden bevonden, wacht ze iedere dag opnieuw zenuwachtig op de uitslag van haar dagelijkse coronatest.

Geen finale
Als ze een dag voor de wedstrijd te horen krijgt dat ze zeven uur van te voren ook een speciale pcr-test moet laten afnemen, krijg ze het even te kwaad. Net gewend aan de speekseltest, moet ze nu weer met staafjes in haar neus wordt getest. Nerveus: “Het zal toch niet gebeuren dat daarmee de kans wordt vergroot dat ze oude viruscellen vinden?”
Daarnaast moet ze ook nog drie uur op de uitslag wachten, waardoor ze pas 3 ½ uur van te voren zekerheid heeft dat ze mee kan doen. Het mag duidelijk zijn dat er betere voorbereidingen denkbaar zijn. Pas rond vier uur stapt Jessica het busje in en gaat het plankgas richting het stadion.
Maar het leed is al geschied. De spanning heeft haar uitgehold en de doelstelling om in Tokio de 19 meter te halen wordt bij lange na niet gehaald. Ze komt tijdens de serie van drie stoten niet verder dan 17.74 meter en blijft ver uit de buurt van de twaalf besten die zich voor de finale plaatsen.
Na afloop zit Jessica stuk en valt in de mixed zone zelfs bijna flauw. Ze slaapt die nacht maar drie uur en besluit haar quarantaine te laten voor wat het is om zichzelf met de vijf olympische ringen bij het atletendorp te vereeuwigen. “Dat is toch het minste wat me kan worden gegund.’
Dezelfde avond incasseert Debbie tegen het sterke Noorwegen met 29-27 het eerste verlies. Haar conclusie: “Na de drie gewonnen wedstrijden heeft dit extra duidelijk gemaakt, dat je hier niet kunt verslappen, omdat iedereen op z’n best is.”

Ongelofelijk speciaal
Zondag geniet Jessica toch nog van haar laatste dag in Japan. Ze heeft de teleurstelling al redelijk een plek gegeven. “Uiteindelijk heb ik niet te klagen. Wat de finale betreft had ik met 19.62 brons gehaald, dus bijna een meter boven mijn persoonlijk record, die weer goed voor een negende plaats zou zijn geweest. Ik heb nu drie jaar de tijd om voor de volgende Spelen in Parijs het verschil te verkleinen.”
Dan: “Ik heb nagedacht over de uitschakeling van vrijdagavond. In drie weken heb ik eerst het Jeugd EK gehad, daarna kwam de stress van de positieve testen en kon ik in Tokio niet de rust nemen die noodzakelijk was. Er kwam nog meer stress en werd zo een aanslag op mijn lichaam en geest gepleegd. Dat was heel vervelend, tegelijkertijd ben ik dankbaar dat de Spelen door zijn gegaan. Daarom kijk ik er niet negatief tegenaan. Vooral tijdens deze twee vrije dagen merk ik hoe ik hier geniet en hoe gelukkig ik hier ben. Weliswaar met een andere uitslag dan ik had gehoopt, maar tegelijk motiveert me dat nu al enorm. Mijn olympische droom is uitgekomen en dat voelt als ongelofelijk speciaal.”
Terwijl Jessica op maandag 2 augustus terug naar Nederland gaat, speelt Debbie die avond de laatste poulewedstrijd tegen Montenegro. Het verplichte nummer, Nederland is al geplaatst voor de kwartfinales, wordt met 30-29 gewonnen en eindigen de Oranjevrouwen als tweede achter Noorwegen in de poule.

Offday
Omdat ze in de andere groep elkaar hebben afgeslacht, wprdt Nederland gekoppeld aan nummer drie Frankrijk. Niet bepaald de tegenstander waar Debbie op had gehoopt. “Dit gaat heel lastig worden. We moeten met zijn allen echt top zijn.”
Op woensdag 4 augustus spat de droom op een medaille uit elkaar. De handbalsters hebben tegen de felle Franse ploeg een offday en staan in een mum van tijd met tien punten achter. De slag is dan al verloren. Het wordt 32-22 en baalt de Volendamse als een stekker.
De teleurstelling is zelfs zo groot, dat er geen gebruik wordt gemaakt om nog twee dagen in Tokio te blijven. Het is meteen de volgende ochtend naar huis. Dus zonder slaap stapt Debbie het vliegtuig in en zijn ook voor haar de Spelen voorbij. Maar net als Jessica heeft Debbie de teleurstelling snel verwerkt. “Mijn droom om de Spelen te halen is uitgekomen, alleen is het eindresultaat heel teleurstellend. Wat me vooral dwars zit is de manier waarop. Uitgeschakeld worden is één, maar dan moet dat wel na een echte wedstrijd gebeuren en niet zoals dit. Daar baal ik van. Voor de rest kijk ik positief op Tokio terug. Omdat alle olympiërs in een bubbel zaten, was er geen contact met het Japanse volk en konden we niet de stad in. Toch heb ik me in het olympisch dorp nooit opgesloten gevoeld. Het was daar een apart sfeertje. Mooi om mee te maken.”

Tattoo
Hoe nu verder? Debbie is inmiddels dertig en heeft als topsportster niet het eeuwige leven. “Mijn contract bij de Franse club Metz loopt nog twee jaar door en dan zitten we nog een jaar voor Parijs. Dat is letterlijk zo dichtbij, dat ik die kans niet laat lopen. Bovendien ben ik tevreden over het niveau dat ik op de Spelen heb gehaald. Daarom zijn de Olympische Spelen van 2024 in Parijs mijn volgende doel.”
Op dat moment heeft Jessica in Volendam haar laatste olympische missie afgerond: het aanbrengen van een tattoo met de wereldberoemde ringen.

Debbie (l) poseert met een aantal ploeggenoten en een geisha (Japanse gastvrouw).

Debbie Bont scoort vanaf de cirkel haar eerste doelpunt op de Olympische Spelen.

Jessica legt aan voor een stoot in het Olympisch Stadion.