René Schilder Algemeen | 1-3-2021 | 11 min. leestijd

Claudia ruilt zekerheid in voor maatschappelijke droom in Uganda

Roer gaat volledig om

Met een lange loopbaan als kinderopvang locatiemanager in haar rugzak, nam Claudia Ros (50) eind 2018 een rigoureus besluit dat haar leven compleet op de kop zette. ,,De westerse manier van leven ging me steeds meer tegenstaan”, vertelt de Edamse. ,,Ik verloor de passie in mijn werk en begon me af te vragen of ik dit nog twintig jaar vol zou moeten houden, of dat ik mijn hart zou moeten volgen.” Bij de afweging zou zij niet over een nacht ijs gaan, maar uiteindelijk nam Claudia afscheid van haar vaste baan en inkomen, en besloot een eigen stichting op te richten om de mensen in het Ugandese Masaka te helpen. Ze ondersteunt de lokale bevolking volledig met haar eigen filosofie. ,,Ik vind mensen niet zo snel zielig en ik geloof niet in het principe om gewoon blind grote geldbedragen over te maken naar de behoeftige mensen. Met mijn stichting – Make the Next Step – help ik mensen in Uganda die mij weten te overtuigen met een goed plan om zelfvoorzienend te worden.”
Door Kevin Mooijer

[ads id=66]

,,Tijdens mijn carrière in de kinderopvang heb ik een hoop relevante werkervaring opgedaan”, begint Claudia haar indrukwekkende verhaal. ,,Als er ergens een locatie niet lekker liep, dan werd ik gevraagd om de afdeling weer naar behoren te laten functioneren. Eigenlijk doe ik nu datzelfde met de stichting in Uganda”, doelt ze op de educatieve werkmethode van Make the Next Step.
Wanneer ze vertelt over haar verleden, blijkt Claudia een geboren weldoenster. ,,Ik heb mijn werk de laatste tien jaar altijd gecombineerd met een maand vrijwilligerswerk per jaar. Ik nam vier weken vakantie, kocht een ticket naar een land in Afrika, regelde daar een onderkomen en dan lekker met de voeten in de klei zorgen dat ik iets kon betekenen voor de lokale bevolking. In mijn beleving is er geen mooiere weg om een land te leren kennen. Omdat je met goede intenties naar een gebied komt, word je opgenomen in de gemeenschap. Je voelt je echt one of the guys. Tijdens mijn periodes in Uganda werd ik op verjaardagen, bruiloften en zelfs begrafenissen uitgenodigd. Je bouwt banden op met mensen en je komt op plaatsen waar toeristen niet komen.”

‘In een opwelling zei
ik dat ik de bevolking
dan zelf wel zou helpen
een school van niets
af aan op te bouwen’

,,Ik ben aangesloten geweest bij een stichting die in Uganda actief was om onder meer een kleine school te realiseren in een bestaand pand. Het project bleek een gebed zonder eind. Iedere keer als het gebouwtje opgeknapt en klaar voor gebruik was, werden we er door de verhuurder uitgegooid. Toen dat voor de zoveelste keer gebeurde heb ik in een opwelling gezegd dat ik de bevolking dan zelf wel zou helpen een school van niets af aan op te bouwen.”
Claudia voegde de daad bij het woord en vertrok in 2017 voor zeven weken naar Uganda. ,,Ik kwam daar aan en de daaropvolgende maandag stond de eerste meeting gepland met mijn lokale contactpersonen. Tijdens die meeting vroeg ik: ‘hoe willen jullie het gaan aanpakken?’ Daar hadden ze geen antwoord op. Dus ik heb gezegd dat we dan een korte meeting hadden en dat ze de volgende ochtend maar met ideeën moesten komen. De volgende dag had iemand bedacht dat er geschilderd zou moeten worden. Ik zei: ‘dat is inderdaad waar, maar dat is niet de eerste stap. Denk nog maar even verder na. Wat is ervoor nodig om een school op te kunnen bouwen?’ Na een dag of vijf – ik denk dat ze inmiddels een beetje een hekel aan me hadden – stelde iemand voor om bij de fundering te beginnen. Vanaf dat moment zijn we stappen gaan ondernemen.”
,,De mensen daar leven van dag tot dag. Ze zijn niet gewend om alles te plannen, ze hebben geen goed overzicht en ze hebben geen ervaring met financiën. Dat is ze simpelweg nooit bijgebracht. Je moet ze dus echt bij de hand nemen en ze gedurende het complete proces begeleiden. Een leerkracht verdient in dat gebied omgerekend gemiddeld vijftig euro per maand. Wanneer je als stichting dus voor een aanpak zou kiezen om gewoon blind de tienduizenden euro’s over te maken die nodig zijn om een school te bouwen, dan kun je erop wachten dat het geld niet goed besteed wordt. Van onze methode leren de mensen. Die kennis nemen ze mee in de rest van hun leven en daardoor komen ze ook in de positie om anderen weer te helpen. Het Pay it forward-principe zit diepgeworteld in de filosofie van onze stichting.”

Diepgeworteld
Na haar verblijf van zeven weken in Uganda keerde Claudia huiswaarts. ,,Ik kwam thuis, zette mijn koffer neer en dacht: ‘en nu?’ Ik had geen stip meer op de horizon. Geen uitdaging. Niks. Van mijn werk werd ik niet vrolijk meer, maar van mijn vrijwilligerswerk in Uganda juist wel. Moest ik dan nog tot mijn pensioen blijven doen waar ik goed in was geworden? Of zou ik het roer volledig omgooien en mijn leven rigoureus veranderen?” Onbewust stond Claudia aan de vooravond van de oprichting van haar eigen stichting. ,,Mijn opvatting van hoe een stichting lokaal moest opereren kwam niet overeen met die van het nieuwe management van de stichting waar ik bij aangesloten zat, dus besloot ik – met mijn tien jaar ervaring in deze wereld – Stichting Make the Next Step op te richten. Het is natuurlijk best eng om afscheid te nemen van je vaste baan en het daarbij behorende inkomen, maar ik kan nogal eigenwijs zijn: het zou het allemaal waard worden.”
Voordat ze haar visie en doelstellingen op papier had staan waren een aantal zaken bij voorbaat al uitgemaakt: ,,Vaak zie je bij stichtingen dat ze huizen in gigantische, monumentale panden en dat de directeur in de nieuwe Mercedes rijdt. Ik kan me daar zo ontzettend over verbazen. Daarom heb ik ervoor gekozen om vanuit huis te werken en geen betaald personeel aan te nemen. Het bestuur bestaat uit drie mensen die de functies ook belangeloos bekleden.”
Sindsdien zet Claudia zich fulltime in voor de stichting en leeft ze van haar spaargeld. ,,Dat is natuurlijk niet ideaal, maar het is niet anders”, klinkt ze onzelfzuchtig. ,,Het oprichten van Make the Next Step ging redelijk voorspoedig, tot ik bij het punt kwam om een zakelijke rekening te openen. Dat had nogal wat voeten in aarde. Het heeft tien maanden geduurd voordat het rond was. Wat me gedurende die wachttijd op de been heeft gehouden was de gedachte om te voorkomen dat ik ooit in mijn leven een ‘had ik maar…’ momentje zou ervaren. De stichting oprichten moest en zou lukken.”

‘Ik zie dat de
levensomstandigheden
niet ideaal zijn,
maar ik ga niet meehuilen.
Ik ga ze helpen.
Ik stel vragen als:
‘wat is jouw idee om
een inkomen te realiseren?’’

Met veel geduld en wilskracht kreeg de Edamse uiteindelijk wat ze wilde. ,,De werkwijze van de stichting is gebaseerd op een tweeledig principe. Allereerst vind ik dat alleen geld overmaken naar de behoeftigen geen zin heeft. Ten tweede ben ik van mening dat het niet werkt als iemand anders jou gaat vertellen wat je moet doen om gelukkig te worden. Dus wat ik wel doe is het gesprek aangaan met lokale mensen. Ik zie dat de levensomstandigheden niet ideaal zijn, maar ik ga niet meehuilen. Ik ga ze helpen. Ik stel vragen als: ‘wat is jouw idee om een inkomen te realiseren?’ en ‘wat is ervoor nodig om tot die situatie te komen?’ Het mooiste voorbeeld van deze werkwijze vond plaats in 2019.”
,,Tijdens mijn voorlaatste trip naar Uganda sprak ik een vrouw, Mama Florence. Ik werd specifiek geraakt door haar verhaal omdat zij ervoor koos om naast haar biologische kinderen nog 23 straatkinderen in haar gezin op te nemen. Ze stelde haar hart en huis open voor die kansarme kinderen. Ik raakte met haar aan de praat en ik ontdekte dat ze meer dan genoeg liefde had, maar niet de middelen om al haar kinderen van voldoende voedsel te voorzien en naar school te kunnen laten gaan. Ik vroeg of ze een idee had, een ideaalbeeld, om tot een oplossing voor haar problemen te komen. Ze vertelde me dat het haar droom was om een kippenboerderij op te bouwen.”
,,Vervolgens stelde ik tientallen vervelende vragen, maar ze wist me te overtuigen. Ze had het plan al goed uitgedacht. Mama Florence kwam met een verhaal dat ik hier in Nederland onder de aandacht kon brengen bij sponsoren en donateurs van de stichting. Inmiddels draait haar kippenboerderij fantastisch en als gevolg daarvan zijn haar kinderen van één naar twee maaltijden per dag gegaan en gaan ze – met uitzondering van drie kinderen – allemaal naar een basisschool.”
,,De instelling die Ugandezen er op nahouden is heel indrukwekkend. Toen ik Mama Florence bijvoorbeeld hielp met de oprichting van haar kippenboerderij, kwam haar buurman naar me toe om me te bedanken dat ik zijn buurvrouw hielp. Hij vroeg niet ‘en ik dan?’ – zoals je misschien zou verwachten als westerling die Afrika als één land ziet vanwege de invloed van reclames – maar hij bedankte me dat ik zijn buurvrouw hielp.”

Hand op houden
Uit ervaring weet Claudia te vertellen dat de doorsnee instelling in Ethiopië heel anders gevormd is. ,,Ethiopië is een land waar continu geld naartoe wordt gestuurd door verschillende goede doelen. De mensen daar zijn eraan gewend geraakt om hun hand op te houden. In Uganda is dat zeker niet zo. Ik heb tijdens mijn zeven verblijven in Uganda één keer meegemaakt dat er een kind om mijn been kwam hangen om te bedelen. Hij werd gelijk gecorrigeerd door drie volwassenen die het zagen gebeuren: ‘bedelen doen we hier niet’, werd er direct duidelijk gemaakt. De mensen zijn leergierig en trots. Het is geen misplaatst narcisme waar ik het over heb, maar ze voelen juist een collectief trots vanwege hun prachtige land. Ze zijn trots op de adembenemende landschappen, op de imposante dieren die in Uganda hun thuis vinden en op de mentaliteit en cultuur die door de eeuwen heen vorm hebben gekregen.”
,,Ik heb bewondering voor de mensen in Uganda. Ik geloof in Uganda. Ik ben ervan overtuigd dat de levens van Ugandezen verbeterd kunnen worden, en om mijn steentje bij te dragen ben ik daarmee begonnen in het plaatsje Masaka. Het is een redelijk ontwikkeld stadje, maar ik focus me op de plattelandsgebieden rond Masaka. Als ik ernaartoe ga, dan verblijf ik in een gezellige bed & breakfast en ik word steevast gereden door dezelfde Zundapp brommertaxi – onmiskenbaar het nationale vervoersmiddel van Uganda. Het is heerlijk om even back to basic te gaan. Doorgaans heb ik wel beschikking over stromend water en wifi, maar het komt ook voor dat je een paar dagen geen stroom en stromend water hebt.”
,,Als je dan thuiskomt, waardeer je alles dat je hebt weer. Dat gevoel is altijd van korte duur, maar het zet je wel weer even met je twee benen op de grond. Ik kan het iedereen aanraden om eens mee te gaan naar Uganda. Iedereen die interesse heeft is natuurlijk van harte welkom”, spreekt Claudia de Nivo-lezers toe. ,,Ik help graag met de voorziening van accommodaties en gidsen. Wie weet zijn we straks samen een prachtig project aan het coördineren!”

‘Mocht het dubbeltje
de goede kant op vallen,
dan heb ik binnenkort
heel leuk nieuws…’

Aan het einde van deze maand vertrekt Claudia voor een nieuw avontuur naar Uganda. ,,Ik heb onlangs de AFAS Foundation aangeschreven met het verzoek om de vijftien gezinnen die vanuit Make the Next Step voedselpakketten ontvangen, op te schalen naar 75 voedselpakketten voor een periode van zes maanden. Na het verzenden van mijn brief werd ik gebeld dat ik aan de slag kon. Vanwege de corona gevolgen heb ik er lang op moeten wachten, maar ik kan eindelijk weer van betekenis zijn in Uganda.”
De goedlachse weldoener vliegt in eerste instantie richting Afrika om te helpen met het faciliteren van de nieuwe voedselpakketten, maar op de achtergrond speelt een potentieel levensveranderend project. Vanwege de onzekere aard van het plan kan ze er nog niets over zeggen, maar als de goden haar goed gezind zijn, is Claudia Ros straks een gigantische mijlpaal en een onvergetelijke levenservaring rijker. ,,Het plan ligt nu bij een aantal specialisten die de stichting van advies moeten voorzien”, klinkt ze enthousiast. ,,Mocht het dubbeltje de goede kant op vallen, dan heb ik binnenkort heel leuk nieuws…”

Wil je meer informatie over Claudia en de stichting Make the Next Step? Ga dan naar www.makethenextstep.nl of mail naar mailclaudia@makethenextstep.nl. Wil je Claudia steunen in haar avontuur om een beter leven voor Ugandezen te realiseren? Doneer dan op: NL68ABNA0877786577. Vanwege de ANBI-status zijn donaties fiscaal aftrekbaar. ,,Heb je ideeën om te helpen? Wil je me iets bijbrengen dat de stichting kan helpen? Neem dan zeker contact met me op! De meest stoere stap die je kunt nemen, is een keer met me meegaan!”