‘Hij is 24 uur per dag online voor iedereen, maar je moet wel contact zoeken’ n
Geloof ‘grote verrijking’ voor Natasja en Bianca
In elke stad of dorp, op elke berg of in elk dal ter wereld bouwde de mens gebedshuizen. Mogelijk omdat wij ten diepste religieuze wezens zijn. Een ruime meerderheid van de wereldbevolking gelooft nog altijd in een god. Toch sluiten steeds meer Nederlandse kerken hun deuren of krijgen een andere bestemming. Het is een signaal van een teruglopende kerkgang. Die is ook in het Rooms-Katholieke bolwerk Volendam zichtbaar. Zijn mensen dan werkelijk niet meer religieus, of zijn ze op een andere manier bezig met spiritualiteit? In de aanloop naar Pasen enkele antwoorden op de vraag hoe het anno 2021 gesteld is met de geloofsbeleving in de gemeente?
Door Laurens Tol
[ads id=66]
Natasja Steur en haar zus Bianca werden net als veel Volendammers katholiek opgevoed. Ze hadden nooit enige behoefte om de kerk de rug toe te keren, in tegenstelling tot veel andere dorpsgenoten. Dat ging vroeger nog gepaard met geloofsdiscussies. Die zijn volgens de zussen inmiddels verstomd, niet-religieus lijkt de norm te zijn geworden. Het geloof is bijna onbespreekbaar geworden.
,,Je krijgt meestal niet zo’n prettig gesprek als je erover begint”, begint Bianca. ,,Naar de kerk gaan wordt afgedaan als iets ouderwets. Misschien geloven mensen nog wel, maar komen er niet voor uit. Of ze zijn nog wel katholiek, maar dan niet praktiserend. Voor mij is het geloof een grote verrijking van m’n leven. Wij kregen het vroeger al mee en gingen naar de kerk. Het was niet zo dat wij dat moesten. Wij gingen en gaan nog steeds naar de kerk.” Natasja vult aan: ,,Met name toen ik jong was, werd ik heel vaak aangesproken of ik wel goed bij m’n hoofd was. Ik ging die discussies altijd aan, maar op een gegeven moment hadden die geen zin meer. Nu zijn die gesprekken er al niet eens meer. Zó verwaterd is het al.”
‘Met name toen
ik jong was,
werd ik heel
vaak aangesproken
of ik wel goed
bij m’n hoofd was’
Natasja, Bianca en hun twee andere zussen kregen het geloof op verschillende manieren mee. Hun vader was en is nog altijd bezig met de theorie erachter. Hij schroomde niet om zijn dochters soms een epistel voor te schotelen over een bepaald vraagstuk. Hun moeder benadert haar geloof meer op gevoel. Toen Natasja zelf kinderen kreeg, stond ze voor de vraag over wat hen mee te geven. ,,Je gaat dan echt denken. Zelf kun je het wel meekrijgen, maar ga je het doorgeven aan je kinderen en hoe? Op een gegeven moment maakte ik ook dingen mee, waardoor ik voelde dat God bestaat. Ik besloot dat ik het ook aan m’n kinderen wilde meegeven.”
Bianca heeft haar geloof zien veranderen in de loop der jaren. In haar jeugd ging ze mee naar de kerk alsof het de normaalste zaak van de wereld was. Later werd ze meer bewust van de rol van religie in haar leven. Bianca: ,,Eerst is het: m’n vader en moeder doen het, dus dan doe ik daaraan mee. Op een gegeven moment ga je op jezelf wonen, dan maak je weer andere dingen mee en voel je het heel anders. Ik haal er nu meer kracht uit. Waar ik ook ben op de wereld, ik bezoek altijd de kerken. Ik vind dat gewoon mooi. Het voelt een beetje als thuiskomen.”
Door de wetenschap is de mens veel te weten gekomen over het ontstaan van het heelal, onze Aarde en de soorten die daarop leven. Charles Darwin bedacht de verstrekkende evolutietheorie, die veel heeft verklaard over onze oorsprong. Maar een daaruit voortvloeiende conclusie is voor velen niet of moeilijk te dragen: onze planeet en het heelal zijn er niet voor de mens. En het leven op Aarde is op zichzelf zinloos en gaat nergens heen. Sommige denkers vertellen echter dat religie zich op een ander terrein afspeelt als de wetenschap. Daarbij kan het volgens hen steun bieden. Bianca zit momenteel in een levensfase waarin ze veel kracht haalt uit haar geloof in God.
Bijgetankt
,,Ik heb al twee jaar een ziekte en heb er enorm veel steun aan. Ik denk dat ik niet zo in mijn schoenen had gestaan als mijn geloof niet zo sterk was geweest. Als ik het moeilijk heb, dan bid ik tot God en zeg dan: het gaat niet. Nu moet je even helpen. Je ziet het dan even niet meer zitten. Op een bepaalde manier krijg je dan gewoon kracht. Je wordt dan weer bijgetankt en dat gevoel is moeilijk uit te leggen. Ik denk dat niet-gelovige mensen dit niet hebben. Ik heb ook veel aan muziek en bepaalde teksten. Op het moment luister ik bijvoorbeeld veel naar Jan Smit en Jan Dulles.”
Natasja: ,,God loopt mee, iedere dag. Ik zeg soms ook tegen Hem: hoe kun je dit nou doen? Je kunt niet aan mensen bijbrengen dat het een dialoog is. Een collega zei ooit tegen mij: ‘Jij hebt het makkelijk, want je weet altijd wat je moet doen’. Die zat met allemaal dingen te worstelen, waar ik niet over inzat. Wij hebben namelijk de Tien Geboden waarnaar we proberen te leven. Dan zijn al een hoop vragen beantwoord. Natuurlijk blijft er nog genoeg over aan problemen en vragen, maar de richtlijnen van het geloof maken het een stuk makkelijker.”
Hun band met God sterkt de zussen op hun levenspad. Dat wil niet zeggen dat elk gebed wordt verhoord. Het bestaan kan voor een gelovige even zwaar zijn als voor een ongelovige. Bianca: ,,Soms duurt het even voordat een probleem wordt opgelost en soms gebeurt dat niet. Mijn moeder zou zeggen: ‘Dan is het niet goed voor je’.” Natasja: ,,Zelf maakte ik de afgelopen jaren een aantal dingen mee, waarbij ik dacht: hoe is het mogelijk? Als je meteen gekregen had wat je wilde, dan was je daar nog niet aan toe geweest. Je moet eerst een bepaalde weg afleggen. En wat Bianca zegt: ‘Je kruis moet je aanpakken’. Iedereen heeft een roeping en die moet je volgen. Dan kijk je achterom en dan zie je: blijkbaar moest ik dit doormaken om dat en dat te kunnen doen. Dan denk ik: Hij weet het evengoed best wel.”
‘Ik heb tijdens
mijn ziekteproces
gevoeld dat mensen
voor mij beden’
Natasja stipte ze al aan, de Tien Geboden. Ze vormen als leefregels een belangrijk onderdeel van het christendom. De Volendamse zussen kregen de voorschriften mee in hun opvoeding en deze vormen nog steeds hun moreel kompas. In hun omgeving zien ze dat niet iedereen het daarmee zo nauw neemt. Bianca: ,,Eigenlijk zitten de Tien Geboden in ieders hart. Wij kregen ze mee en er werd vaak over gepraat. Maar erg veel mensen voelen dat niet en dan denk ik: hoe kun je nu zoiets doen of zeggen? Dat mensen elkaar vermoorden of iemand zo erg pesten dat diegene uit het leven wil stappen. Voor ons zijn bepaalde dingen zo vanzelfsprekend en bij anderen niet. Dat is dan ook weer de waarde van het geloof.”
Een vraag die al snel opkomt bij geloofstwisten is: hoe kan er een God van liefde bestaan als er zoveel leed en ellende in de wereld is? Bianca dacht ook na over deze kwestie. ,,God offerde zichzelf op voor ons om onze zonden weg te nemen. En ja, het leven gaat niet over rozen. Mijn moeder zegt vaak: ‘Het leven is net als een spruitje, elke dag valt er een blaadje af’. Daar denk ik nu weer aan in mijn ziekteproces.” Natasja: ,,Er gebeurt nu zo ontzettend veel waarvan mensen Onze Lieve Heer de schuld geven. Maar wij hebben echt een vrije wil gekregen om te kiezen tussen wat goed en wat fout is.”
Het misbruikschandaal in de katholieke kerk is ook Natasja en Bianca niet ontgaan. Met afgrijzen namen ze er kennis van en mensen in hun omgeving confronteerden hen ermee. Toch bleven de zussen altijd de kerk bezoeken. Bianca: ,,Volgens mij willen ze alles aanpakken wat negatief is over het geloof. ‘Jullie gaan gewoon nog naar de kerk!’, zeggen ze dan. Alsof wij er wat aan doen kunnen.” Natasja: ,,Dan zeg ik altijd: Onze Lieve Heer heeft daar toch ook verdriet van? Wat denk je nou, wat Hij hier zelf van vindt? Verschrikkelijk vindt Hij dit, verschrikkelijk. Misbruik komt overal voor en dat is gewoon bedroevend.”
‘Als God niet bestaat, is alles geoorloofd’, liet de Russische schrijver Dostojevski ooit een van zijn romanpersonages zeggen in ‘De broers Karamazov’. De samenleving lijkt steeds meer seculier te worden. Critici zeggen dat de moderne mens van kick naar kick leeft en van vakantie naar vakantie. Bianca wil ook graag genieten, maar maakt er geen doel op zich van. Bianca: ,,Je mag gerust genieten van het leven, maar het is niet de hoofdzaak. Want je moet beseffen dat je uiteindelijk teruggaat naar waar je ontstaan bent. Als je uiteindelijk bij de hemelpoort aankomt, dan wordt je leven wel bekeken. Dan moet je je afvragen: ik heb dit en dit gedaan, ben ik daar trots op? Is dit goed voor de mensheid en voor God?”
Christenen geloven in het Laatste Oordeel, de genoemde afrekening van mensen bij de hemelpoort. Eeuwenlang is hen angst aangejaagd voor het vuur van de hel, zo zeggen sommigen. Voor Natasja en Bianca brengt het besef van een afrekenmoment geen zwaarte met zich mee. Natasja: ,,Je hebt altijd hoop als je gelovig bent. Zoals nu met de coronacrisis ook, daarmee had ik het zonder geloof waarschijnlijk veel moeilijker gehad.” Bianca: ,,Ik heb gevoeld dat mensen voor mij beden en dat er missen voor mij opgedragen werden. Anders had ik mijn ziekteproces waarschijnlijk nooit zo kunnen dragen als nu.”
Geloof biedt de Volendamse zussen altijd hoop. Ze staan er nooit alleen voor, zo voelen zij dat. Bianca: ,,De 3JS zingen het al: ‘Je vecht nooit alleen’ en soms voelt dat wel zo. Je hoeft maar te kijken naar boven. Hij is vierentwintig uur per dag online voor iedereen, zeg ik altijd maar. Hij helpt je echt, maar je moet wel contact zoeken.”
Fotogalerij
Laden ...