Tiende editie van al het mooie dat de wereld en Volendam te bieden hebben
n
De magie van de TOP 2000
Wat begon als een avond vol covers van twee bandjes en wat gasten, is uitgegroeid tot een niet meer weg te denken begrip. Op 19 januari is de aftrap van de tiende editie van de TOP 2000 in het Jozefgebouw. En komt al het moois voorbij dat de wereld en Volendam te bieden hebben op muzikaal gebied. ,,Elk jaar denk ik, het gaat weer moeilijker worden. Maar dan zie ik de setlist weer en voel: het wordt wéér super”, zegt zangeres Nancy Guijt. Bovendien is de TOP 2000-familie uitgebreid met twee J’s, Jan Dulles en Jan de Witte. Iconen van liedjes van onder meer Bob Marley, Coldplay, André Hazes, Kenny Rogers & Dolly Parton, Billy Idol, Talking Heads, Charles Aznavour, Julio Iglesias, Tammy Wynette en de Moody Blues worden vertolkt door pure liefhebbers met de potentie van een prof. Foto’s Denise de Boer.
Het clubje zangers heeft dus versterking gekregen van niet de minste. ,,Als twee van zulke fenomenen aangeven dat ze graag mee willen doen, dat is toch prachtig en veelzeggend”, zegt Simon Tol (stein), die er net als Nancy vanaf het eerste uur bij is. Ze is één van de zangeressen die het publiek al menigmaal heeft betoverd met haar stem. Zoals haar zus Lenny en Mell ook het publiek omver bliezen. ,,Mijn zus zong met haar uithalen van bijvoorbeeld Barbara Streisand en Celine Dion de make-up van mijn gezicht.
Voor Nancy zelf is deelname nog een vraagteken. Ze heeft een poliep op haar stembanden. ,,Ik ben zelf erg positief en ga er alles aan doen om er bij te zijn. Ik word donderdag (morgen, red.) geopereerd, mag dan een week niet praten en daar ga ik me ook aan houden. Ik ben bij meerdere artsen geweest en die eerste week is enorm belangrijk. Het moet ‘dicht’ zitten, voordat je weer rustig gaan praten. De meningen over wanneer je weer mag optreden verschillen, bijvoorbeeld in Amsterdam en Rotterdam, waar Jan Smit is geopereerd. De TOP 2000 is vanaf mijn operatie nog vijf weken weg, dus ik begin eerst met logopedie en rustig met zanglessen. Ik zing met drie liedjes mee, dus die belasting valt mee. Er is totaal geen druk, mijn zus Lenny en Anneke Tol oefenen op de achtergrond mijn liedjes. Ik heb goede hoop en ik wil deze tiende editie niet missen. Want zo’n avond, ook met Jan Dulles en Jan de Witte erbij, maak je niet meer mee.”
Paplepel
Hun muziekhart klopt van kinds af aan, gevoed door de mama’s en de papa’s, maar ze merken dat dat bij een deel van de huidige jeugd wat minder is, ook omdat het minder met de paplepel wordt ingegoten. Simon: ,,Het grappige is wel: toen wij 25 jaar geleden begonnen met ons bandje, speelden we ‘Brown eyed girl’ van Van Morrison als één van de eerste liedje en als ik nu bij zo’n bandcoaching-project ben met jonge jongens, dan beginnen ze daar ook mee.” Nancy: ,,Het blijft gelukkig doorgaan, want artiesten die gitaarles geven, beginnen ook met platen uit die tijd. Maar het wordt wel minder. En ook minder doorgegeven.”
,,Ik had een tijdje terug het idee om elke eerste vrijdagavond van de maand met een bandje met ervaren muzikanten in de PX te gaan staan en er dan telkens jongeren – een drummer, een gitarist, zanger of zangeres – erbij te betrekken, zodat ze kunnen leren. Met vrije toegang en bedoeld voor onder 18 jaar als publiek. Wij gingen op die leeftijd nog naar bandjes, naar festivals, dat is niet meer. Heb ik wat research gedaan onder jongeren en vroeg of ze bijvoorbeeld wisten wie The Beatles waren? Dat wisten de meeste zestienjarigen niet. Toen ik wat rondvroeg of ze geïnteresseerd zouden zijn in zo’n avond, zij een enkeling ‘ja, lijkt me leuk’, maar de meeste niet. Het zijn natuurlijk pubers. En dan kan ik er wel zoveel tijd gaan insteken, maar er moet ook behoefte zijn.”
,,Vervolgens heb ik Coco Bongo aangespoord om een keer hun generale repetitie op de vrijdag te gebruiken voor zo’n avond, kwamen er maar iets van vijftig jongeren op af. Dan denk ik: hoe bereik je deze groep nou? In onze beleving doet muziek alles met je: muziek verbindt, zorgt voor tranen in je ogen, roept herinneringen op, het maakt je blij, je danst met elkaar. Als dat er niet meer is, dat is toch verschrikkelijk?”
,,Het is anders geworden. Wij kregen het mee van onze ouders, die al die oude platen grijs draaiden. Nu is er de telefoon als concurrent, voor kinderen, maar ook ouders. En als ouders minder muziek draaien thuis, krijgen kinderen het niet meer mee.” Simon: ,,Het zegt genoeg dat recentelijk een bericht viraal ging van een jong Amerikaans meisje, dat het geweldig vond van rapper Kanye West dat hij ‘ene Paul something’ ook een podium gaf. Dat ging over Paul McCartney, maar die kende zij niet…”
‘Toen ik zelf vanwege een burn-out
tussen het publiek stond,
zag ik vanaf de andere kant
wat de mensen meekregen’
Simon en Nancy zijn er vanaf het begin bij, toen de bandjes Alasca en Sister Ray met covers uit die magische TOP 2000 de avond vulden. Alasca ging met eigen nummers verder, Sister Ray formeerde een grote band om zich heen, met blijverdjes en gasten. Het tot in de puntjes uitwerken en op het podium vertolken – met beleving en bevlogenheid – van de evergreens sloeg aan. Simon: ,,Wat begon met twee avonden is uitgegroeid tot een evenement met zes avonden. Dan praat je over 2800 mensen die even langs komen.”
,,We hebben op een gegeven nog gekeken of men er buiten Volendam iets mee wilde. Kregen we de vraag wie er zoal meedeed. Ja, eigenlijk heel veel artiesten van eigen bodem, behalve de bekende namen. We zijn allemaal amateurs.” Nancy: ,,De diversiteit is de kracht. Vanwege een burn-out heb ik één jaar over moeten slaan, maar ik stond wel in het publiek. Tóen zag ik vanaf de andere kant wat de mensen meekregen, voor dat geld. Dan staan er 23 mensen op de bühne, waarbij er continue iets anders gebeurt: andere gezichten, duetten, solisten, andere kleding, andere acts. Die de mooiste liedjes ooit geschreven vertolken. Ik vond het geweldig.”
Familie
Simon: ,,Als een soort van familie staan we dan tijdens de finale om één uur op het podium bij het slotlied te zingen, te spelen, te juichen en dan is ook niemand beschonken.” Nancy: ,,Alleen maar dronken van geluk.” Simon: ,,Wij gaan ook, wanneer we zelf niet aan de beurt zijn, voor het podium staan kijken naar de andere artiesten. Wij willen graag onze eigen band zien, want we zijn fan van elkaar, sterker nog, we hopen dat iedereen als het ware over elkaar heen gaat qua performance. Want dan wordt de totale show immers nóg beter.” Nancy: ,,Het is inderdaad écht een kwestie van ‘houden van’, de top 2000. Er zijn de laatste jaren enkele wisselingen geweest. Toen Thomas Tol, Anne Veerman en de zussen Liesbeth en Nelly Zwarthoed stopten, dat vond ik écht verschrikkelijk, zóveel plezier hadden we met elkaar. Maar daar hebben we ook kanjers voor teruggekregen.”
Een driekoppig gezelschap buigt zich aanvankelijk over de invulling van de avond. Simon: ,,Mijn broer Nico, neef Martin en ik zoeken naar liedjes en de vocalisten kunnen uiteraard zelf ook ideeën indienen. Dat begint al vanaf mei, dus eigenlijk drie maanden na de vorige show, dan zijn we al bezig met de samenstelling. Ook om te kijken wat wel en niet werkt, naar de balans. Uiteindelijk besluit de vocalist. Die moet het aankunnen. Het gaat tenslotte om de beleving, die moeten wij met z’n allen voelen en ook het publiek.”
,,Het mogen zware liedjes zijn, maar dat moet het niet blijven, het moet ook vlammen en luchtig zijn. De zaterdagavond is qua setting immers ook anders dan de zondag. Staand en zittend. Op de zaterdag wordt er veel gepraat, op zondag wordt er meer geluisterd. Voor ons is het super dat beide mogelijkheden zijn ontstaan, want op zaterdag staat iedereen met ‘Bohemian Rhapsody’ te springen, dat is te gek.”
‘Zag ik tot aan de deur
iedereen luidkeels meezingen;
daar kan niks tegenop’
,,De eerste keer op zondag was uiteraard wennen. Ik moest toen ‘Born to run’ zingen, een heftig nummer. Terwijl de mensen nog aan carpaccio of een kop koffie zaten. Maar de mensen schreeuwden gewoon mee, dat was een openbaring.” Nancy: ,,Op zondag krijg je terug wat je geeft.” Simon: ,,Dan krijg je vaak een zittende ovatie.”
,,Ik deed eens ‘Question’ van de Moody Blues en daar heb je dat stukje in dat het stil is, met ‘I’m looking for…’ We hadden afgesproken het podium donker te maken met alleen wat licht op het publiek. Toen zag ik tot aan de deur mensen luidkeels meezingen. Zoiets komt ook omdat het in De Jozef is, daar ligt zoveel nostalgie. Maar zo’n moment, daar kan niks tegenop, hoe hoog wil je komen? Mooier dan dat wordt het niet.”
,,Het zijn zes avonden leven op adrenaline én elkaar alles gunnen.” Nancy: ,,Laatst sprak een vrouw me nog aan en zei dat ze zo genoot omdat ze ons zag genieten op het podium. Dat is een prachtig compliment.”
,,Als het afgelopen is, op die laatste zondag, dan spelen we boven samen nog wat muziek, akoestisch en meerstemmig. Dan zijn we zo gelukkig, dat is met niets te vergelijken, dat gevoel. Na vier maanden veel oefenen, waarbij soms ook harde woorden vallen, want je moet je partijen gewoon op tijd klaar hebben.”
Nancy: ,,Naast dat we kinderen hebben, speelde mijn vriend Nico (Tol) enkele jaren geleden ook nog in de Mon Amour Band, trad op met Stein, Stein & Mol én dan de TOP 2000 erbij. Dan zijn die maanden héél heftig samen, dan was ik niet op m’n verliefdst. Maar als we vervolgens samen op het podium stonden en elkaar aankeken, dat je zoiets samen mag delen, dat is zó bijzonder, dan ben je de maanden ervoor plotsklaps vergeten.”
Even wat klappers uit het verleden opdiepend: ,,Neef Martin deed ‘Jeanny van Falco. Die zanger was knetter en dan verplaatst Martin zich helemaal in hem, belt dan al maanden van tevoren over wat er in minuut 3.40 moet gebeuren. Dat trompetiste Patricia Sombroek hem als afstuderend arts in doktersjas van het podium moest aftrekken, samen met mij. Tijdens de laatste uitvoering van die editie was haar moeder, Agatha, er ook. Werd hij tot zijn eigen verrassing door twee dokters van het podium gehaald, dat vond ik een hoogtepunt.”
Nancy: ,,Twee jaar geleden deden Mell en Neef Martin een duet van Dr.John en Etta James, ‘Í’d rather go blind’, een idee van Nico. Dat vond ik zo gewaagd, maar wat dat met de zaal deed, was ongekend.”
,,Zelf had ik ook nooit gedacht dat ik – zo cool als ik als puber was – later Dokter Bernard zou gaan zingen. Maar ik wilde ‘m er zelf op hebben. Anderen zeiden dat het een dieptepunt zou worden. Maar dat duet samen met Neef Martin viel toen zó goed.”
Simon: ,,Memorabel was ook toen Cees Poes meedeed als gast. Zaten we na de laatste aflevering om half vijf ’s morgens nog te praten, spelen en zingen met een ‘Cat’. Zette Cees even ‘I’d like to thank you, yes I do…’ in. Kippenvel… Onvergetelijk.”
,,We hebben veel gasten gehad, zoals Jaap Corn, Jaap Jäger, Alasca, maar er zijn ons drie mannen ontvallen. Cor Pan, Cees Poes en recentelijk Jan van den Hogen. Het is niet alleen maar tien jaar lachen. Een paar dagen voor Jan’s dood bespraken we de liedjes voor deze editie. ‘Als je me maar de rest van m’n leven erbij houdt’, zei Jan nog… En dan gebeurt zoiets.”
De toewijding van die helaas te vroeg gestorven muzikanten wordt meegedragen door hun collega’s die straks zes shows lang de zaal willen platspelen. ,,We doen twee top tien-platen die we nooit eerder hebben gespeeld, hebben veel nieuw repertoire, met enkele klassiekers uit de voorgaande negen jaar. In het geluid is opnieuw geïnvesteerd, er is een nieuwe lichtshow. Het wordt geweldig. Ons nieuwjaar begint als het eerste optreden in aantocht is. Voor het begin klinkt dan een speech, boven in de ruimte waar de artiesten bij elkaar zitten. Dan gaan de armen om elkaar heen en hoor je al het TOP 2000-thema… Dan zijn we een gezin. Straks heb ik het thuis ook steeds over ‘wij’ en dan doel ik op de band en word ik gecorrigeerd door mijn vrouw en kinderen. Tja, dat doet het TOP 2000-gevoel met je.”
