Traject van burgerparticipatie leidt tot actieprogramma rondom leefbaarheid en veiligheid n

Aanpak uniek in Nederland

Met het bespreken in de gemeenteraad krijgt het experiment morgenavond een nog officiëler karakter: als eerste in Nederland heeft Edam-Volendam een burgerparticipatietraject opgezet om tot een actieprogramma rondom leefbaarheid en veiligheid te komen. ,,Het is een unieke aanpak geweest; via verkenners (inwoners van de diverse woongebieden, red.) hebben we de verhalen van de wijken kunnen verkrijgen”, zegt burgemeester Sievers, die na kick-off diverse zogeheten gebiedsavonden bezocht. Een proces vol dynamiek, waarbij het pionierende Edam-Volendam zelfs de interesse wekte van andere gemeenten, zoals uit Limburg.

Op 31 oktober werd de gezamenlijke gebiedsdialoog gehouden, waar tot het bedenken van concrete acties werd overgegaan, op zowel gemeentelijk- als wijkniveau. Als na de raadsvergadering de budgetten, prioriteiten en uiteindelijk een uitvoeringsprogramma worden vastgesteld, is er aan het einde van een jaar een gezamenlijke reflectie. De gemeente wil dat de komende vier jaar een jaarlijks terugkerend proces laten zien.
,,Wij als overheid willen de samenleving helpen de samenleving te kunnen zijn”, zei burgemeester Sievers eerder tijdens de dialoogavond. ,,Maar dat kunnen we niet alleen. Dat moeten we samen doen en het is ook goed om elkaar op zaken aan te spreken. Wij als gemeente moeten het straks niet alleen bij woorden laten, maar we moeten ook aan de slag. Wij weten als gemeente dat de communicatie beter kan en willen straks ook op een site bijhouden wat in uitvoering is en wat is gerealiseerd. En wat er nodig is voor 2020.”
De burgemeester toonde zich verheugd over de algemene opkomst. ,,Waarbij het ook zo mooi was dat mensen uit dezelfde buurt, met verschillende achtergronden, terstond met elkaar in gesprek gingen. Zoals wij ook in gesprek blijven met jullie”, sprak zij de toehoorders toe. ,,We zijn zaadjes aan het planten en hopen dat het tot mooie zonnebloemen zal leiden”, voegde zij toe, nadat de aanwezigen – symbolisch – een zaadje meekregen. ,,Dit traject kan rekenen op een brede betrokkenheid bij de ambtenaren en raadsleden, getuige hun aanwezigheid tijdens de bijeenkomsten.”

‘Dit gaat over meepraten
over je eigen wijk,
dat je weet dat je inbreng hebt’

Eén van de aanwezige bewoners gaf ook als boodschap mee: ,,Gemeente, maak gebruik van deze betrokkenheid én slagkracht van de inwoners.” Een andere enthousiasteling zei: ,,Moet je dit wel Integrale Veiligheid noemen? Dit gaat over meepraten over je eigen wijk, dat je weet dat je inbreng hebt.”
Stephan Walther was als beleidsmedewerker Integrale Veiligheid namens de gemeente verantwoordelijk voor het proces met de verkennersmethodiek, dat samen met Organisatieadviesbureau Berenschot werd opgezet. Walther: ,,Dit is een eindpunt van een proces, maar voor de gemeente is het een startpunt, om gezamenlijk tot een leefbare toekomst te komen. Op 13 december wordt de oogst opiniërend besproken door de raad.”
Tijdens de dialoogavond werden samen met de verkenners/inwoners zes punten van prioriteit op gemeentelijk niveau geformuleerd, zoals het aanpakken van de verkeersdoorstroom, concrete woorden en daden formuleren, het stimuleren van verbondenheid tussen verschillende groepen, voor divers woningaanbod zorgen in nieuwbouwprojecten en vanuit Oud-Volendam kwam het initiatief tot het aanstellen van ‘gebiedsregisseurs’, die een signalerende functie heeft richting de gemeente. Of het vormen van een gebiedsteam.
In Oud-Volendam kwamen op wijkniveau – waarbij steeds actiepunten voor zowel de inwoners als de gemeente werden opgesteld – issues voorbij als een plan maken voor duurzaam toerisme, de handhaving van het toerisme, meer zichtbare handhaving in het kader van de uitgaansproblematiek en aanpak van de ruimteproblematiek in het verkeer. Eén van de karakteriseringen van de Oude Kom was: ‘De Kom van toen is te klein voor de Kom van nu’.

Burgemeester:
‘Hiermee kunnen we de komende
jaren samen aan de slag
om de leefbaarheid en veiligheid
in onze gemeente nog beter te maken’

In diverse kernen, zoals in De Blokgouw kwam het asociale rijgedrag en de snelheid daarvan te sprake als prioriteitspunt. Daarbij werd ook aangegeven dat het zaak is dat de gemeenschap elkaar daar ook op aanspreekt, met als doel de verkeersdiscipline te vergroten. Net als in enkele andere wijken werd de gemeente gevraagd meer te doen aan de groenvoorziening, zoals verbetering van de communicatie daaromtrent ook werd aangestipt.
Inwoners van de Broeckgouw en het Middengebied vroegen de gemeente om deze wijk in te zetten als proeftuin voor pilotprojecten. Bij het pijnpunt rond de gebrekkige bereikbaarheid van smartphones is als advies meegegeven om op gecoördineerde wijze te klagen bij providers. Overlast bij de zogeheten ‘zitjes’ moet bespreekbaar worden gemaakt. Zorgdragen voor voldoende aanwezigheid van afval- en papiercontainers stond meerdere wijkgebieden hoog op de agenda.
Inwoners van Oud Edam noemden het Korsnäs-terrein vanwege de trage afwikkeling ‘het litteken van Edam’. ,,Er moet worden doorgepakt”, klonk het en bloc. Gedeelde zorg werd geuit dat er steeds minder winkels in het hart van Edam zijn. Van meerdere kanten zal worden gekeken naar de behoeften. Door inwoners werd ook gevraagd te kijken naar de mooie panden met gesloten gordijnen, oftewel iets te doen aan het feit dat mensen hebben geïnvesteerd in een pand als tijdelijke woning. De zorg rond de verkeersdrukte en parkeeroverlast heerst al geruime tijd. Inwoners en gemeente gaan werken aan ideeën om beide tegen te gaan, zoals ook aandacht werd gevraagd om eenrichtingsverkeer te maken van de Voorhaven en Nieuwe haven.
In andere delen van Edam waren de oversteekpunten – en gevaarlijke situaties die ontstaan – onderwerp van gesprek. Kreten die Edam typeerden waren ‘gastvrij, divers, saamhorigheid op buurtniveau’, maar ook ‘Tevreden in groepen langs elkaar heen leven’. Het stimuleren van contact tussen jong en oud kan voortkomen uit te organiseren activiteiten, waarbij jongerenwerkers een aanjagende rol kunnen spelen.
Tijdens het verkrijgen van info via de verkenners, de gebiedsavonden en de gezamenlijke dialoog werden niet alleen de minpunten gevraagd en aangereikt, maar ook dat wat goed gaat en waar men van droomt of wat men wenst. Het behoud van het kenmerkende karakter en het behoud en versterking van de sociale cohesie kwam vaak naar voren.
Bovenstaande is een bloemlezing uit het complete actieprogramma. Burgemeester Sievers: ,,Dat is een concreet en meerjarig actieprogramma, gemaakt én gedragen door inwoners en ondernemers van de gemeente Edam-Volendam. Hiermee kunnen we de komende jaren samen aan de slag om de leefbaarheid en veiligheid in onze gemeente nog beter te maken.”