‘Had nu graag achter twee kleine Pannetjes aan gerend’

Daders MH17 berecht, maar gemis leeft bij nabestaanden Cor en Neeltje onverminderd

Door: Eddy Veerman

Op 17 juli 2014 werd het Malaysian Airlines-vliegtuig met de vakantievierende Cor en Neeltje neergehaald. Door een Russische raket, boven Oekraïens grondgebied. Gebied dat inmiddels gedurende de oorlog in de handen kwam van Rusland. ,,Toen ik hoorde dat Rusland Oekraïne binnenviel, had ik hetzelfde gevoel als toen we hoorden dat het vliegtuig met Cor en Neeltje was neergestort. Het gevoel dat er iets van je wordt afgesneden”, geeft Jan, de vader van Neeltje aan. Ria: ,,Het gevoel van ‘nu kunnen we daar nooit meer naar toe’. Want dat is nog steeds onze wens. Om naar de plek te gaan. En de lokale bevolking te bedanken. De mensen die hielpen met het bergen van lichamen en veiligstellen van spullen.” Jan: ,,Ik kijk nu dagelijks of Oekraïne bij het heroveren van het bezette gebied een stukje verder komt, want misschien is het ons dan gegund om daar naar toe te gaan.”
Het proces tot aan de uitspraak van vorige week duurde twee en half jaar. Ria: ,,Ik voelde weer die spanning van destijds, na de gebeurtenis. ‘Hoe komen ze terug?’, dat spookte steeds door je hoofd. Ik was compleet verkrampt, totdat ze waren gevonden. En ook nu, richting de uitspraak van de rechter: het zat dieper dan we dachten. We hadden er bij willen zijn, maar de week dat je jezelf daar voor op kon geven, kwam precies in de week waarin we met andere omstandigheden te maken hadden.”

Gedachten
Daags voordat het vonnis de wereld overging, bezochten zij, samen met Dennis Schilder – de broer van Cor – voor de tweede keer de reconstructie met wrakstukken van het gecrashte vliegtuig. Jan: ,,Daar ben je voorafgaand geestelijk ook erg mee bezig. De tweede keer geeft altijd een ander beeld, de eerste keer hebben we veel vragen gesteld. Nu heb ik zelf ook meer gekeken naar details.” Ria: ,,Ik heb destijds veel uitleg gekregen en werd wat gerustgesteld. In mijn gedachten zag ik Neeltje steeds weer vallen en vroeg me af ‘heeft ze nog iets meegekregen?’ Maar dat werd me toen op het hart gedrukt dat dat niet zo was.”
De dag van de uitspraak zaten ze voor de tv. Jan: ,,We volgen alles zoveel als mogelijk en alle nabestaanden worden ook overal bij betrokken. Dat is de afgelopen jaren heel goed verzorgd.” Ria: ,,We waren al eerder geïnformeerd over de vorderingen van het proces. Er is enorm veel werk verzet achter de schermen.” Jan: ,,De Russen probeerde telkens te traineren en dingen te ontzenuwen. Als dan zo’n uitspraak volgt, dan heerst ergens een gevoel van tevredenheid. Ze zullen niet achter slot en grendel komen, het gaat mij alleen om waarheidsvinding.”
Ria: ,,Je zag dat de rechter ook emotioneel was. En dat snap ik. Ik heb in de tussentijd ook een paar getuigenissen gezien, waaronder video’s met ingesproken boodschappen door families uit Australië en Nieuw-Zeeland. Ik moest op een gegeven moment stoppen…” Jan: ,,Je eigen leed is te groot om zoiets er nog bij te dragen.” Ria: ,,Ik wilde zelf ook een getuigenis doen, maar toen het zo ver was, zat ik totaal niet goed in mijn vel. Ik kon het niet. Daarop ben ik gaan schrijven. Althans, dat wilde ik. Het eerste kladje kon weg, want dat was drijfnat. Uiteindelijk heb ik wel wat kantjes volgeschreven, met erg veel moeite. Dat is bij de processtukken gevoegd.”
Drie daders zijn gestraft, maar het verzacht niets van het leed. ,,Neel is elke dag bij me. Ik mis haar verschrikkelijk. Regelmatig vraag ik haar ook: hoe zouden we dat nou doen, of dat? Dat geeft me wat rust. En ik had nu zo graag achter twee van die kleine Pannetjes aan gerend…” Jan: ,,Zo dichtbij verblijf je. Het leven gaat verder, ook visueel gezien. Want vaak denk je ‘wat als..’ Hoe was het dan geweest nu? Hadden ze kinderen gehad? In die trant denk je. Je bent constant een omgeving aan het bouwen, die er niet meer is, maar die je had gehoopt te hebben.” Ria: ,,Maar het is niet zo. Ik probeer er ook niet continue aan te denken. Dan word je gek. Vriendinnen hebben inmiddels wel kinderen en dat is ze zó gegund, maar het doet wel pijn.”

‘Je bent constant een omgeving aan het bouwen, die er niet meer is, maar die je had gehoopt te hebben’

Jan: ,,In de tijd dat het gebeurde met de MH17, had Neeltje haar bloemenwinkel in De Stient en in het weekeinde ging zij vaak met optredens van Cor mee. Ze hadden hun eigen vrije leven en zo gaat het met kinderen. Ze raken wat verder van je af, zoals in de puberteit, en dan komen ze weer terug. Cor en Neel hadden toen dat drukke leven, raakten wat verder van ons af en als ze kinderen mochten krijgen, dan zouden ze als het ware weer terug komen en dan zou je elkaar weer vaker zien. Die periode leek aanstaande en dat ‘terugkomen’, dat ontbreekt, dat mis ik…”

,,Ik ga vaak een stuk wandelen of een stuk fietsen en dan praat ik met haar. Ik moet zorgen dat ik altijd dicht bij haar blijf… dat gevoel heb ik. Soms zeggen mensen dat afstand goed is. Maar dichtbij haar blijven, dat is goed voor mij.” Ria: ,,Ik denk ook dat we dit tot onze dood houden. We praten er veel over, ook met Nienke, haar man en hun kinderen, die ook groter worden en vragen hebben.” Jan: ,,Maar ik ben niet bang voor de toekomst. Zo denken is niet goed voor je gezondheid. Pijn doet het en die pijn moet je ondergaan, maar je moet zorgen dat het niet ondraaglijk wordt. Ik probeer zoals gezegd zelf Cor en Neel dichtbij me te houden en de jaren en het verwerkingsproces zorgen er dan ondertussen voor dat zij langzaam maar zeker wat verder weg geraken, zodat je er iets meer afstand van krijgt. En er beter mee leert leven.”
Ria: ,,De jongste van Nienke is nu tien en stelt meer vragen. Ze is vernoemd naar Neel en we zien zoveel gelijkenissen.” Jan: ,,Dat is positief. Dan leeft zij voor mij een beetje voort.” Ook Dennis Schilder was daags voor de uitspraak bij de reconstructie van de wrakstukken. ,,Ik wist wat ik er van kon verwachten. Er waren wel recent gevonden wrakstukken toegevoegd. Dit keer was de Volendamse piloot Evert Voortman ook mee en die lette vanuit zijn vakgebied uiteraard op allerlei details. Vervolgens kwam de uitspraak. Hier hebben we enkele jaren naar toe geleefd. En voor mij is dit een stuk afsluiting. Dat is voor iedereen verschillend. Voor mijn moeder zal het nooit worden afgesloten, dat weet ik.”

Opgespoord
,,We zijn steeds op de hoogte gehouden en dat was echt heel goed. Bij de uitspraak zelf had ik wel verwacht dat ze schuldig zouden worden bevonden. Opvallend was wel dat één van de vier werd vrijgesproken en hij was ook degene die was bijgestaan door een advocaat. De anderen kregen levenslang, dat is in dit geval alleen op papier. Want ik had me er jaren geleden al bij neergelegd dat als ze zouden worden veroordeeld, ze niet zouden worden opgespoord.”
,,Ik heb het niet allemaal op tv gevolgd, ik was gewoon aan het werk. Wat dat betreft ben ik nuchter. Ik mis Cor zeker wel en tuurlijk heb je af en toe je momenten, maar ik ben er niet continu mee bezig. Dat is mijn aard. Ik kan er niks meer aan veranderen. Er zijn heel veel mensen die een familielid op jonge leeftijd hebben verloren. Maar dit is natuurlijk regelmatig in het nieuws.”
,,Onze kinderen zijn nog jong en ze zien de foto’s van Cor en Neel wel in ons huis, maar ze stellen nog niet allerlei vragen. Ik moet wel zeggen, dat als hen iets overkomt… Daar zal ik moeilijk mee om kunnen gaan. En daarin speelt ongetwijfeld mee wat ons eerder is gebeurd, met dit drama.”
Zaterdag zijn de Volendamse nabestaanden bij een bijeenkomst in het Justitieel Centrum van Schiphol. Daar wordt de uitspraak en wat er volgt uitgelegd.

Fotogalerij

Tip de redactie!

Gemakkelijk via mail!

Deel dit artikel