Vandaag geopend: 08.00 - 10.00

Botters in de ruimte

In huize De Boer kijken we redelijk veel tv ‘s avonds. Sinds mijn vrouw en ik beiden een wetenschappelijke achtergrond hebben, delen we ook een voorliefde voor sciencefictionfilms en -series. Maar, vanwege diezelfde achtergrond is het soms ook irritant om te zien hoe slecht en zelfs compleet fout sommige dingen op tv zijn.

n

n

Door: Thomas de Boer, Sterrenkundige

n

 

Laat ik het maar niet hebben over hoe een recente, grote Netflix-film een team sterrenkundigen aan het werk liet zien, die blijkbaar de hele nacht in de open koepel van de telescoop zaten, stervenskoud en met weinig zuurstof op die hoogte. Maar belangrijker nog: ze zaten daar met het licht aan, wat het hele doel van het waarnemen verknalt. We gaan het daar niet over hebben, want de professionele frustratie is groot.

Laatst keken we naar tv-series waarin het meer over ruimtereizen ging, in het bijzonder, The Expanse en For All Mankind. En in deze gevallen werd alles juist goed en accuraat weergegeven, wat dus niet al te vaak gebeurt. Als gevolg ontstond er veel discussie in huize De Boer over hoe alles werkt, en wat de juiste analogie is om het makkelijker te begrijpen.

Bij reizen per ruimteschip is het in principe allemaal eenvoudig, maar de kleine verschillen in de ruimte hebben grote gevolgen. Als je de eerste wet van Newton enigszins verbastert, krijg je: ‘Als je gaat, dan blijf je ook gaan.’ Voor de ongelukkige astronaut die losgerukt wordt van zijn schip is dat dikke pech. Ondanks dat hij slechts enkele meters van zijn schip verwijderd is, ontbreekt elke mogelijkheid om terug te komen omdat er in het vacuüm niets is om zich tegen af te zetten. In realiteit zou hij dus voor eeuwig op dezelfde afstand van zijn redding blijven zweven. Frustrerend…

Op tv zien we dat het ruimteschip halverwege de reis plotseling omkeert met een soort koprol en dan gas begint te geven in de tegengestelde richting. Dit is helemaal juist en de enige manier om af te remmen. Bovendien ziet het er ook nog spectaculair uit, wat voor een mooie Hollywoodbonus zorgt! In tegenstelling tot autorijden kun je in de ruimte niet zomaar remmen. Er is geen wrijving in het vacuüm die het voertuig automatisch vertraagt. Het deed me gelijk denken aan de Haven en het kijken naar de botters die vakkundig aanmeren – en onlosmakelijk daarmee verbonden, herinnerde het me ook aan de toeristen met plezierjachten die het moeilijker hebben. Het principe in de ruimte is precies hetzelfde als in het water, alleen zijn de afstanden veel groter, is er wrijving in water, en hebben de schepen geen paling aan boord. Maar afgezien van deze minimale verschillende, zitten we in principe gewoon te kijken naar botters in de ruimte.