Boeren in regio Zeevang hebben de buik vol van ‘rotbeesten’

‘Het kan zo echt niet doorgaan’

Jack Steenman is eigenaar van een boerenbedrijf nabij Hobrede. Hij vindt al jarenlang dat er iets gedaan moet worden aan het ganzenprobleem. ,,De laatste tijd is de situatie alleen maar erger geworden. Daarbij is het meest frustrerende dat er niks aan het probleem gedaan wordt. Zoals het nu gaat, kan het echt niet doorgaan”, vertelt Jack.
Volgens hem ligt de aard van het probleem in het voortdurend groeiende aantal ganzen in de regio. ,,Mij is verteld dat een gans achttien jaar oud kan worden. En zo’n vogel legt ongeveer zes eieren per jaar. Als er veel dieren zijn die zich voortplanten, dan kun je wel uitrekenen hoezeer de populatie jaarlijks groeit.” Om het aantal ganzen te beperken, is in het verleden gebruik gemaakt van een vangkraal. Bij deze methode worden de dieren gevangen, om vervolgens vergast te worden. Jack is geen voorstander van deze maatregel, vanwege de gruwelijkheid ervan.
De oplossing ligt volgens Jack in de geboortebeperking van ganzen. ,,Ik pleit er al jaren voor om van de zes eieren per nest, er vier weg te halen en er twee te laten liggen. In mijn beleving ben je dan op een verantwoorde manier bezig om de populatie niet verder te laten groeien.” Jack heeft dit idee al vaak naar voren gebracht, bijvoorbeeld bij een hoorcommissie. Volgens hem wordt er vervolgens nooit wat gedaan met zijn initiatief. Als oplossing is gekozen voor een compensatieregeling. De boeren ontvangen geld van de overheid voor aanschaf van vervangend veevoedsel, omdat de vogels gras eten dat eigenlijk bestemd is als koeienvoer.

‘Het kost handenvol
belastinggeld en het
hele land betaalt eraan mee’

Jack denkt dat deze maatregel op termijn geen stand kan houden. ,,Doordat de ganzenpopulatie landelijk zo uit de hand loopt, zijn er steeds meer boeren die last krijgen van de dieren. Als al die mensen om geld gaan vragen, dan wordt deze regeling uiteindelijk onbetaalbaar. Het kost allemaal handenvol belastinggeld en het hele land betaalt eraan mee. Eigenlijk heeft iedereen dus indirect te maken met het ganzenprobleem.”
Darin Oortwijn heeft ook vaak te maken met een ganzenpopulatie op zijn land. Deze boer is eigenaar van een bedrijf nabij de bushalte van Warder aan de N247. Ook hij is ontevreden over de huidige situatie omtrent de vogels. ,,Het is een drama. Ze hebben een groot deel van mijn land kaalgevreten, waardoor het een ongewoon bruine kleur heeft. In het voorjaar heb ik het meest last van de beesten, omdat ze dan je beste gras opeten. De koeien geven het meeste melk van voorjaarsgras. Dit gras bevat meer voedingsstoffen voor het vee en juist daar zitten die ganzen het meest in te vreten.”
Volgens Darin is het niet zo makkelijk om maatregelen te bedenken tegen overpopulatie van ganzen. Hij zet zich namelijk ook in voor de bescherming van weidevogels, wat de inzet van bepaalde methodes bemoeilijkt. Het gebruik van bijvoorbeeld een laser is daardoor lastig, omdat dit object ook andere vogels verjaagt. ,,Al met al kun je als boer net niks doen tegen het probleem”, vat Darin samen.
De ernst van de situatie is volgens hem moeilijk te begrijpen voor buitenstaanders. ,,Mensen weten bijna niet waar het over gaat. Wij moeten 60.000 euro neertellen voor een hectare grond. Dat is een hoop geld en dan is het wel vervelend als die rotbeesten de boel kaalvreten. Daar koop ik die dure grond niet voor.” Darin zegt dat het probleem de burgers pas raakt wanneer zij er zelf mee te maken krijgen.
Misverstand
,,De ganzen hebben ooit eens op de velden van de voetbalclubs Purmersteijn en FC Purmerend gezeten. Er werd toen moord en brand geschreeuwd en men zei dat het een verschrikking was. Het raakte de mensen direct en opeens werd het probleem wel serieus genomen, maar als wij er mee zitten, is het allemaal niet zo erg.”
Marieke Dijksman van Vogelbescherming Nederland voelt mee met de boeren, maar geeft tegelijkertijd aan dat ons land een verantwoordelijke taak heeft bij de bescherming van ganzen. ,,In de wintermaanden verblijven veel buitenlandse ganzen in Nederland. Ons land is een belangrijk gebied voor de instandhouding van allerlei vogelsoorten wereldwijd, waaronder de gans. Het is daarbij een misverstand dat het goed gaat met alle ganzensoorten. Bescherming van de dieren is daarom van groot belang.”
Dijksman verklaart verder dat de gans al sinds lange tijd een beschermde diersoort is bij de wet. Dit is zo bepaald door de politiek, waardoor Vogelbescherming Nederland zeker niet alleen staat in de zorg voor de vogels. Deze beschermingsorganisatie is vanzelfsprekend tegen het doden van de ganzen, maar ook begaan met het lot van de boeren. ,,Wij begrijpen ook wel dat de boer een bedrijf heeft dat moet draaien. Gelukkig is er daarom de compensatieregeling om deze mensen tegemoet te komen.”

Foto's:
Laura en Jack Steenman: ‘Ik pleit er al jaren voor om van de zes eieren per nest, er vier weg te halen’

Sandra en Darin Oortwijn: ‘Het is een drama. Ze hebben een groot deel van mijn land kaalgevreten.’