‘Wat er nu allemaal mogelijk is, is nog nooit eerder voorgekomen’

Nieuwe aanwas jonge bandjes stokt

De vriendinnen Rosanne Koning, Eline Zwarthoed, Melissa Kemper en Jill Veerman musiceren sinds enige tijd samen

Door: Laurens Tol

Als je wilt peilen of de vermoedens over het verminderde aantal bands kloppen, is Bianca Vos iemand die je meer kan vertellen. Zij is programmeur bij PX, spreekt vele muzikanten en heeft contact met poppodia in heel Noord-Holland. Bianca dacht na over het onderwerp en kwam allereerst tot de conclusie dat er nog nooit een betere tijd is geweest om in een bandje te gaan dan nu.
,,Qua infrastructuur is er zóveel mogelijk”, vertelt Bianca. ,,Toen wij begonnen met bandcoaching in de jaren 90, was er één oefenruimte in de Pius X. Je rommelde maar wat aan en kon af en toe ergens optreden. Er waren niet veel plekken waar je kon spelen. Nu is er veel meer. Je hebt in PX mooie oefenruimtes en in de buurt. Er zijn daarbij vele muzieklessen, band- en zangcoaching. Ook is er het Songwriters Guild waar je muziek kunt uitproberen en kunt leren nummers zelf te schrijven. Je hebt daarnaast allerlei subsidieregelingen waardoor je geld kunt krijgen om je eigen werk te maken. Kortom, wat er nu allemaal mogelijk is, is nog nooit eerder voorgekomen.”

"Het gekke is dat wij ongeveer honderdzestig individuele leerlingen per week hebben"

Bianca wijst eveneens op de toenemende belangstelling voor het maken van eigen muziek. Bands als Lorem Ipsum en Sigh Hollywhoo zijn daar voorbeelden van. Wat zij wel vaststelt, is dat deze lichting van twintigers de jongste is van het bandjes-bestand. Eerdere generaties begonnen vroeger met samenspelen, vaak ongeveer al op 15-jarige leeftijd. Kijkend naar het aantal jongeren dat muzieklessen volgt, is dit een tegenstrijdige ontwikkeling.
,,Het gekke is dat wij bij PX Muziekfabriek ongeveer honderdzestig individuele leerlingen per week hebben op verschillende instrumenten. Dat is echt wel veel. Er is af en toe een enkeling die in een bandje wil. Dan moet je echt de juiste mensen erbij zoeken, wil dat echt een groep worden. Het is lastig om te bepalen waar dit door komt. Als je naar jongeren tot twintig jaar kijkt, die gaan niet vaak meer naar concerten en optredens. Dat lijkt hun interesse niet meer te hebben. Misschien is het op het moment niet meer zo hip om in een bandje te zitten. Wat populair is bij jongeren zijn vaak artiesten die optreden met orkestband en DJ’s.”
Wellicht komen degenen die een instrument bespelen niet op het idee om in een band te gaan, omdat de voorbeelden er niet zijn, filosofeert Bianca. Zij komt met nog een anekdote die misschien tekenend is voor de huidige tijdsgeest. Haar kinderen bespeelden verschillende instrumenten, zoals drums en basgitaar. Een zoon van haar probeerde tevens een band te vormen, maar vond het na verloop van tijd ‘veel te veel werk’. Het kostte teveel tijd, kortom. Daarbij is spelen in een band bij uitstek een sociale activiteit. Iets waar niet altijd meer belangstelling voor lijkt te zijn.

"Iedereen ziet dat jongeren veel tijd met hun telefoon doorbrengen"

,,Iedereen ziet dat jongeren veel tijd met hun telefoon doorbrengen. Het sociale contact met elkaar komt daardoor misschien onder druk te staan. Ze zijn wel met elkaar bezig, maar dat zijn dan hun eigen vrienden waarmee ze andere dingen doen. Natuurlijk, de mensen die gedreven zijn komen er alsnog wel. Maar het kost inderdaad best wat tijd om een bandje van de grond te krijgen. Je moet erover eens worden wat je wilt spelen en noem maar op. Je moet ook gelijkgestemden vinden. Vanuit de Muziekfabriek proberen we ze wel bij elkaar te zetten, maar vaak blijken ze dan verschillende muzieksmaken te hebben. Daar loop het dan regelmatig op stuk.”

Binnen het Club- en Buurthuiswerk denkt men al langer na over ideeën om de bandjescultuur nieuw leven in te blazen. Bianca haalt de methode van oud-directeur Jaap Schilder (Dibbes) aan. Het idee daarachter was grofweg: al ken je elkaar niet, zet de muzikanten bij elkaar in een hok en kijk wat er gebeurt. Soms werd begonnen met tien bandjes, waarvan er uiteindelijk drie overbleven. Daarbij smolten ze meermaals ook met elkaar samen. Een ander initiatief was het aanbieden van een stoomcursus basgitaar voor deelnemers aan het bandcoaching-project. Dit om het tekort aan bassisten het hoofd te bieden. Bianca ziet dit als goede ideeën om weer te gaan toepassen, al zijn die ook ‘intensief’ in de uitvoering.
,,Het ontbreekt nog aan één of meer mensen die daar bovenop gaan zitten. Je moet ze dan echt de eerste periode bij de hand nemen. Je moet steeds bij ze komen kijken om te vragen hoe het gaat. Ook kunnen ze begeleiding gebruiken bij het kiezen van een repertoire en om uit meningsverschillen te komen. Mochten geïnteresseerden dit lezen: dit soort mensen zoeken we. Die graag jonge muzikanten zouden willen begeleiden. Het liefst wel met een muzikale achtergrond, maar daarvan zijn er genoeg in Volendam.”
Het CBW organiseert al het nodige, volgens Bianca, en begint ook met het organiseren van open podia. Zij erkent dat er waarschijnlijk een aardige inspanning nodig is om het bandleven onder jongeren weer te stimuleren. Want scholieren van het Don Bosco College krijgen bijvoorbeeld ook al bandcoaching- en songwritinglessen. Dit is ongekende luxe ten opzichte van vroegere tijden en toch leidde dit zoals genoemd nog niet tot een opleving.

‘Wij zijn gewoon een vriendinnengroep die dit leuk vindt om te doen’

Helemaal uitgestorven is het samen muziek willen maken onder jongeren nog niet. Dat constateert Bianca, wijzend op een groep met meiden van 16 jaar die gelijktijdig aan het interview aan het oefenen is in een van de oefenruimtes. Rosanne Koning, Eline Zwarthoed, Melissa Kemper en Jill Veerman musiceren sinds enige tijd samen. ,,Wij zijn gewoon een vriendinnengroep die dit leuk vindt om te doen. We hebben allemaal veel met muziek. De één speelt een instrument, de ander zingt en de ander luistert. Dus we dachten: laten we het proberen”, vat Rosanne samen. Ze spelen covers van onder andere Harry Styles en laten een mooie versie van ‘To Make You Feel My Love’ van Adele horen.

De groep lijkt voornamelijk nog op gitaar en zang te leunen, maar ook het keyboard staat aan en een meid neemt plaats achter het drumstel. Wie weet leidt deze samenwerking tot een band die uiteindelijk de Volendamse zalen plat zal spelen.