‘We gaan alle politieke partijen aanschrijven’
Publicatie boek ‘strohalm’ voor vissers
IJsselmeer Visserijvereniging Sint Petrus is in opperste staat van paraatheid voor het bestaansrecht van de laatste IJsselmeervissers. Ook de Volendamse. Dit na de publicatie van het onderzoeksrapport van jurist Martin Schilder. Zijn onderzoek gaat over de verhandeling van visrechten en gecreëerde misstanden in de visserijsector. Het vissersgenootschap zal de komende tijd veel gaan doen om de boodschap van het onderzoek in brede kring te verspreiden. Om te beginnen in de Haagse politiek.
,,We hebben een strohalm gekregen, misschien zelfs een boomstam, misschien een reddingsboei. Het is te hopen dat er een discussie loskomt over dit onderwerp. Wat ons betreft zou het een nieuwe toeslagenaffaire mogen worden. Die hopelijk leidt tot redding van de visserij in Volendam en aan het hele IJsselmeer”, aldus secretaris-penningmeester Hein Koning. Visser Gerrit Schilder (Top): ,,We gaan alle politieke partijen aanschrijven. Die kregen het boek allemaal al. Wij moeten duidelijk maken dat ze het beslist moeten lezen. Daarbij willen wij zoveel mogelijk media benaderen. Daarna moet de politiek de rest doen.”
Hein las het boek met verwondering. Sommige passages waren herkenbaar, sommige informatie was nieuw voor hem. Hein: ,,In het boek staat bijvoorbeeld dat de visrechten erg veel waard zijn. Maar ook dat er een grote belangenverstrengeling plaatsvindt tussen natuurorganisaties (ngo’s) en grote visserijbedrijven. Zij oefenen bestuurlijke invloed uit bij deze clubs. Dan ligt het risico van belangenverstrengeling op de loer. Het is de taak van het ministerie en de overheid om hier regulerend op te treden en daar verzaakte men in.”
Tegengewerkt
De secretaris vindt het onderzoek van de Volendamse jurist ‘een stok om de laatste vissers bestaansrecht te geven’. Tijdens vele vergaderingen met het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) voelde het voor hem niet alsof de belangen van de visserij centraal staan.
,,Elke keer ging het over duurzaamheid. Dat is op zich prima, maar het kwam steeds neer op het nog kleiner maken van de binnenvisserij.” Gerrit valt Hein bij: ,,We worden voortdurend tegengewerkt. Een van de euvels is dat wij elk jaar een natuurbeschermingswet-vergunning (NWB) nodig hebben. Hiervoor moet je bijvoorbeeld een ecologisch bureau inhuren dat onderzoek doet naar de visstand. En eventuele schade die vissers toe kunnen brengen aan het milieu, vogels en eenden. Duizenden euro’s kost dit elk jaar. De adviezen komen van de ngo’s, terwijl het ministerie hiervoor verantwoordelijk is. Deze worden klakkeloos opgevolgd, omdat de beleidsmakers van LNV geen of weinig verstand hebben van de visserijverordeningen. Dit wordt vermeld in het onderzoeksrapport. Eigenlijk wordt tegen de ngo’s gezegd: ‘Lossen jullie het maar op’. Dat kan niet, want de vissers staan volgens de visserijverordeningen boven de Natura 2000-richtlijnen en wetgeving.”
‘Wij hebben nooit één stuiver
gezien van de miljarden steun’
Iets anders dat de vereniging tegen de borst stuit, is dat berichtgeving over de grootte van vispopulaties volgens haar meestal niet klopt. Vissers zien in hun praktijk dat er vaak vis te over is. Hein: ,,LNV geeft bijvoorbeeld Universiteit Wageningen de opdracht om te kijken hoe het staat met de visbestanden. Op de een of andere manier zijn de vastgestelde visbestanden door deze instantie al jarenlang niet rooskleurig. De geconstateerde visbestanden kloppen niet met hetgeen vissers merken. Bij de afslag van Urk is de laatste jaren nog nooit zoveel IJsselmeervis aangevoerd.”
Gerrit bevestigt Heins verhaal. Hij zegt niet eerder zulke grote aantallen snoekbaars te hebben gevangen als in de laatste twee jaar. Volgens Hein is de oorzaak hiervan het verwijderen van fosfaat uit de binnen- en kustwateren. ,,Verder is het aanleggen van stuwen, dammen, sluizen, dijken en gemalen funest geweest voor de visbestanden. Via gemalen zijn ook tonnen vis vermalen. Toch krijgt de visserij al veertig jaar de schuld en wordt van overbevissing beschuldigd. Aalscholvers zijn volgens mij eerder de ‘overbevissers’.”
Het valt Gerrit al jaren op dat vissers als hij niet gelijk worden behandeld als grotere organisaties in zijn sector. Grote geldsommen pompte men in de bedrijfstak, maar geen euro daarvan kwam bij de kleine visserijbedrijven terecht. Gerrit: ,,Er zijn miljarden steun gegeven aan de Noordzee- en kustvisserij. Daar hebben wij nooit één stuiver van gezien. Alles gaat naar de grote bedrijven, producentenorganisaties en onderzoekers. Door alle opgelegde beperkingen onder dwang van ngo’s en LNV, was er geen geld om te investeren, subsidies aan te vragen of leningen aan te gaan. Dat kan natuurlijk niet. Met de landbouw gaan ze anders om. Als bij een boer drie grassprietjes worden opgegeten door een eend, dan krijgt hij daar geld voor. Men steunde de visserij wel, alleen gaat dat geld naar de verkeerde organisaties toe. Allemaal naar de grote jongens en dat heeft Martin Schilder nu geopenbaard.”
Uit het genoemde onderzoek blijkt volgens Hein en Gerrit dat dominante visserijbedrijven op grote schaal hebben kunnen investeren door verleende overheidssteun. Met geld dat volgens hen ook voor de relatief kleine ondernemers bestemd was. Daarmee hadden zij eveneens investeringen kunnen doen om de continuïteit van hun bedrijven te waarborgen.
Hein: ,,Martin Schilder schrijft in zijn onderzoeksrapport dat er een verordening is waarin staat dat de overheid de ‘kleine vissers’ in stand moet houden. Vanwege werkverschaffing en economische/toeristische belangen, maar ook vanwege de voedselvoorziening. Waarschijnlijk was dit nooit de bedoeling van LNV. Maar door de verantwoordelijkheid af te schuiven naar natuurclubs, is deze situatie wel gecreëerd. Zoals in het onderzoek is geconstateerd, hebben ngo’s zich ook ingelaten met zakelijke belangen, zoals eerder genoemd. Het is ongelooflijk dat de IJsselmeervisserij bijna is verdwenen door de nalatigheid van LNV.”
‘Het is ongelooflijk dat de IJsselmeervisserij
bijna is verdwenen door de nalatigheid
van het ministerie van LNV’
De houding van de visserijvereniging ten opzichte van het ministerie zal na de publicatie van Schilders boek veranderen. Tijdens de komende vergadering zal men wijzen op de bevindingen in dit onderzoek. ,,Als wij zo meteen weer opgeroepen worden bij LNV voor vergaderingen betreffende volgende visbeperkingen, zullen wij eerst vragen of ze het onderzoeksrapport hebben gelezen. Uiteraard opereren wij als vereniging onafhankelijk van Martin Schilder. Maar wat hij schrijft, is wel essentieel om in verweer te komen tegen de reeds opgelegde beperkingen. En de nog op te leggen toekomstige beperkingen door het ministerie. Door het uitkomen van dit boek zien we meer perspectief voor de toekomst van de visserij. Uiteraard moeten we wel afwachten hoe het allemaal juridisch of politiek zal gaan verlopen.”
Macht
De vissers zaten al talloze malen in de rechtszaal om hun gelijk te krijgen op allerlei punten. Het waren vaak slopende procedures met veel teleurstellingen en enkele successen als gevolg. Men probeert hiermee gerechtigheid te krijgen en de toekomst van de binnenvisserij te verzekeren. ,,Ons doel is dat de vissersschepen die er nu nog zijn kunnen blijven bestaan. Daarvoor is het nodig dat de vissers minder worden tegengewerkt. Dat ze gewoon kunnen gaan vissen in de verschillende visseizoenen, zonder allerlei dure en onnodige onderzoeken te moeten bekostigen. We hopen ook op betere visserijonderzoeken en minder aalscholvers.”
,,Verder moeten de kleine visserijbedrijven worden gesteund zoals het in de visserijverordeningen is vastgelegd. Het is niet goed als alle macht bij enkele partijen ligt. Niet voor de consument en dus ook niet voor de kleine visserijbedrijven. En zo is het in de visserijverordeningen ook niet afgesproken.”
Uw reactie