Ondernemers en bewoners Purmer leven in onzekerheid door onverwachtse actie college

‘Dit verdient niet de schoonheidsprijs’

Aan tafel schuiven melkveehouders Anneke Out en haar zoon Michiel, akkerbouwer Dirk de Heer en groepsaccommodatie en Bed and Breakfast-eigenaar Gerwin Oortwijn. Drie van de vier Purmer-bewoners zijn bestuurslid van de vereniging Purmer Belang. De families Out en De Heer zijn al tientallen jaren bewoners van de Purmer en grondbezitters in het gebied. ,,De grond die we hebben is voor ons als melkveehouders en akkerbouwers in feite ons productiemiddel”, aldus Anneke. ,,De grond in de Purmer is voor meerdere gewassen geschikt, dan bijvoorbeeld de grond in Zeevang, waar alleen gras en incidenteel wat mais kan worden verbouwd. Als je deze grond gaat volbouwen, wat houd je dan uiteindelijk nog over aan landbouw?”

‘De waarde van
onze woningen en erven
zijn direct gedaald’

Op 17 september aanstaande staat als agendapunt van het raadsplein het al dan niet verlengen van de WVG. Indien daarvoor gekozen wordt, heeft de gemeente Edam-Volendam zes jaar de tijd om met een bestemmingsplan voor de 161 ha te komen. En deze zes jaar kan gerekt worden tot wel zestien jaar. ,,Wij leven in onzekerheid. De waarde van onze woningen en erven zijn direct gedaald, je raakt een substantieel deel van je land kwijt, je weet niet wanneer dat gaat gebeuren en je gaat niet investeren in je land en schuren dat straks in potentie een andere bestemming krijgt.” Anneke zit in over haar zoon Michiel, die het familiebedrijf op den duur zal overnemen. ,,Als de Purmer 161 ha aan agrarische grond moet inleveren, dan stijgt de prijs van het overige land in de Purmer direct. En de hectares die we hebben, zijn nu eenmaal nodig om ons bedrijf te kunnen runnen.”
Dirk de Heer vult zijn buurvrouw aan: ,,De Purmer is het prachtige aanzicht van dit gebied. Van oudsher voorzien de fraaie akkers en velden de omliggende plaatsen van inkomsten en voedsel. We doen enorm veel aan wateropvang en zorgen dat de temperaturen – nu vooral Volendam compleet uitgebouwd wordt - binnen de perken blijven. Wij zijn sinds jaar en dag de longen én de blaas van de regio. Nu sta je aan de vooravond om dat alles af te branden. Wij proberen de Hollandse velden veilig te stellen, maar het voelt alsof we vechten tegen de bierkaai. Als dit plan doorgang vindt, weet je straks niet meer of je in Edams of Purmerends grondgebied bent. Alles zal door middel van stenen met elkaar verbonden zijn. De identiteit van onze gemeente wordt hierdoor zwaar aangetast.”

‘Wij zijn sinds
jaar en dag de longen
én de blaas
van de regio.
Nu sta je aan de
vooravond om dat alles
af te branden’

Gerwin Oortwijn kan niet bevatten dat de Baanstee niet eerst volledig wordt benut ,,Her en der wordt een pand uit de grond gestampt in het Baanstee-gebied. Er lijkt weinig logica in de infrastructuur te zitten, maar wel duidelijk is dat er nog veel onbenutte ruimte ligt. Sterker nog, de grond ligt al jaren braak. Hartstikke zonde als je het mij vraagt. Die grond had de regio jarenlang van dienst kunnen zijn met bijvoorbeeld een agrarische bestemming, maar gemeentes trekken hun eigen plan. Als je de gemeente belt met een voorstel betreffende de Purmer, dan krijg je letterlijk te horen dat de Purmer geen prioriteit heeft en dat ze zich op Zeevang richten. Zo kregen de ondernemers en grondeigenaren op 2 juli een aangetekende brief met wat er stond te gebeuren en daar mogen we het mee doen. We zijn nergens bij betrokken, niks geen participatie of welke vorm van meedenken dan ook. De bewoners die alleen een woning en dus geen onderneming op hun erf hebben, zijn helemaal niet ingelicht. Die mensen horen via via dat hun woning momenteel – en in potentie voor altijd – niets meer waard is.”
,,In de Purmer geldt een beheersverordening, er is niet eens een bestemmingsplan. Wij vinden het een kwalijke zaak dat er geen officiële inspraakprocedure is geweest voor een nieuw bestemmingsplan”, vult Anneke aan. ,,We hebben als lokale ondernemers en bewoners geen officiële reactie mogen geven, en dat terwijl het om onze grond gaat. De gebruikelijke procedure die bij een bestemmingsplan komt kijken is hier helemaal niet aan de orde geweest. Er is totaal geen ruimte voor discussie of participatie geweest. Wij begrijpen als geen ander dat de bevolking groeit en dat er op den duur extra ruimte nodig is voor wonen en werk, maar bouw eerst verder in de Baanstee. Het tweede deel staat nog helemaal leeg.” Anneke erkent dat het voor de Purmer bewoners een gevoelskwestie is geworden. ,,We zijn niet juist behandeld. Dit nieuwe plan staat haaks op de visie van onze gemeente om dit gedeelte groen tussen Edam-Volendam en Purmerend als buffer aan te houden. We zijn dus compleet overvallen door deze actie, die sowieso al niet de schoonheidsprijs verdiende.”

‘We zijn dus compleet
overvallen door
deze actie, die sowieso
al niet de
schoonheidsprijs verdiende’

Anneke, Michiel, Gerwin en Dirk erkennen dat het onvermijdelijk is dat er in de toekomst ruimte moet worden gecreëerd voor wonen en werken, maar geven aan weinig vertrouwen te hebben in de belofte van de gemeente om de bewoners bij de ontwikkeling van de plannen te betrekken. Michiel: ,,Wanneer er 17 september wordt beslist om het plan in werking te zetten, dan heeft dat desastreuse gevolgen voor ondernemers en bewoners van de Purmer. Hoewel er misschien maar dertig of veertig ha nodig is, zal er 161 ha worden afgenomen. Mensen zullen hun huis moeten verlaten en ondernemers zullen wonderen moeten verrichten om hun zaak draaiende te houden of nieuw leven in te blazen. Dat terzijde heeft de gemeente toegezegd ons, de lokale ondernemers en bewoners, bij de realisatie van het bestemmingsplan te betrekken. Dit bestemmingsplan zou binnen zes jaar afgerond zijn, maar de gemeente heeft de mogelijkheid om het te rekken met nog eens tien extra jaren. Deze hele kwestie heeft vanaf het moment van afroepen invloed op ons leven. Ondernemers steken geen geld meer in het betreffende land of gebouwen, simpelweg omdat ze niet weten wat ermee gaat gebeuren in de nabije toekomst en bewoners kunnen niet zomaar verhuizen omdat niemand hun woning zal overkopen terwijl deze claim speelt.”
,,We missen het stukje respect naar onze agrarische sector. Ik zeg altijd tegen mensen die dit soort beslissingen maken ‘kom eens langs om te kijken wat we allemaal doen’. Het is zo vanzelfsprekend voor iedereen dat dit groene gebied gewoon bestaat. Men vindt het heel gewoon dat ze in de zomer gezellig langs de velden kunnen fietsen terwijl ze genieten van alle koeien, schapen en gewassen. Wij hebben het gevoel dat dit voor lief wordt genomen door de gemeente.”
Anneke zucht: ,,We kunnen op dit moment alleen maar hopen dat de raad voldoende informatie heeft gehad om de juiste beslissing te kunnen nemen. Kijk nog eens goed naar wat we tot onze beschikking hebben en wees er zuinig op, want wanneer de landbouwgrond eenmaal een andere bestemming heeft krijg je het nooit meer terug.”

De Wet voorkeursrecht gemeenten (WVG) is een Nederlandse wet die grondeigenaars verplicht bij verkoop de grond eerst aan de gemeente aan te bieden. Dit geldt alleen voor grond waar een voorkeursrecht op is gevestigd.