Triade-leerlingen werken aan onderhoud laatste botters

Op de nostalgische scheepswerf in het hart van Edam hebben derdejaarsleerlingen Gene Brandt, Robin Schilder, Noël van der Ryd en Tom Buijs de afgelopen weken heel enthousiast aan het herstel van een oude botter gewerkt. Ondanks de nieuwe aanscherpingen van de landelijke coronamaatregelen was het voor de Triade – vanwege een uitzondering op praktijklessen – toch mogelijk om het project op een passende manier af te ronden.
Langs het water staan de vier leerlingen aandachtig te kijken hoe de eigenaar van de scheepswerf, Freek Slot, in voorbereiding is om een aantal door de vishandel van Robins ouders gesponsorde makrelen te gaan roken. ,,Ook dat hoort bij het scheepsbouwersbestaan”, merkt docent Arjan op. ,,We hebben een hoop inschrijvingen ontvangen voor dit project, maar uiteindelijk was er ruimte voor vier leerlingen. Omdat het zo’n succes is gebleken gaan we proberen om het project twee keer per jaar terug te laten keren en dan met ruimte voor acht leerlingen per periode.”
Het Botterproject is onderdeel van het ‘Meester-gezeltraject ten behoeve van het behoud van oude ambachten’ en betreft een samenwerking tussen Vereniging Behoud de Volendammer Botters, de gemeente Edam-Volendam en de Triade. ,,Momenteel beschikt de Volendamse haven nog maar over vier kwakken, terwijl dat er in de hoogtijdagen rond 1910 zeker tweehonderd waren.” Het Botterproject initiatief is ontstaan uit de gedachte om te voorkomen dat de oude ambachten die nodig zijn om de laatste kwakken en botters te onderhouden uiteindelijk zullen uitsterven. ,,De laatste vrijwilligers van Vereniging Behoud de Volendammer Botters zijn inmiddels op leeftijd en dus is het hoog tijd om de oude ambachten over te brengen op een nieuwe generatie. Dat is de enige manier om op langere termijn ook de laatste kwakken te kunnen behouden.”

‘Deze scheepswerf
bestaat al sinds
de 15e eeuw. Ik durf
te wedden dat er
verschillende, oude
gereedschappen tussen
mijn schat zitten’

De leerlingen worden door BWI-docent Arjan Koehoorn en Freek Slot van de Edamse scheepswerf wegwijs gemaakt in het totale pakket. ,,De praktijklessen stoppen niet bij het onderhouden en repareren van de vaartuigen zelf, maar ook het leven aan boord, het knopen van touwen en talloze andere relevante technieken en onderwerpen komen aan bod.” Het Botterproject neemt de leerlingen mee in een reis door de tijd. ,,En het leuke is dat we tijdens dit project gelijk gebruik maken om de vertaalslag naar de moderne technieken te realiseren.”
De doelstelling om jongeren te enthousiasmeren voor het varend erfgoed en het bijbehorende onderhoud lijkt zeker gelukt. ,,Onbekend is onbemind, maar na zeven weken lang acht uur per week op de scheepswerf te hebben gewerkt, kunnen we stellen dat deze vier leerlingen in ieder geval dolenthousiast zijn over het project en het onderwerp.”
Terwijl Gene, Noël en Tom leren hoe men een makreel rookt, loopt Robin nog even richting het water om zijn nieuwe hobby uit te oefenen. ,,Sinds ik hier tijd doorbreng is magneetvissen een hobby van me geworden. Je wilt niet geloven wat je allemaal uit het water vist.” Een emmer met bewijsmateriaal onderbouwd Robins statement. ,,Deze scheepswerf bestaat al sinds de 15e eeuw. Ik durf te wedden dat er verschillende, oude gereedschappen tussen mijn schat zitten”, klinkt hij enthousiast.
Arjan: ,,De jongens hebben hier een geweldige tijd gehad. Als school en liefhebbers hopen we dat er uiteindelijk leerlingen zijn die overwegen de opleiding tot Scheepstimmerman aan de Hout- en meubileringscollege te gaan volgen, of dat ze zich aansluiten bij Vereniging Behoud de Volendammer Botters. Het is onze ambitie om het Botterproject de komende jaren uit te bouwen tot een vast onderdeel van ons veelzijdige onderwijsprogramma.” Dat de jonge leerlingen een ervaring voor het leven rijker zijn, kan door de zee niet meer uitgewist worden. ,,Zeven weken lang op zo’n authentieke locatie werken met een hecht team is iets dat je ze niet meer afneemt. Als je even stilstaat bij dit adembenemende uitzicht, dan kan je met zekerheid zeggen dat je dit nooit meer zal vergeten.”