Al vijfentwintig jaar bijeenkomsten voor mensen met een beperking

‘Een initiatief als Geloof en Licht is echt nodig’

Truus van IJselmuijden is naast pastoor Stomph altijd aanwezig bij de bijeenkomsten. Zij kwam naar Volendam via wijlen Han Snel. Deze voormalige pastoor kwam op onfortuinlijke wijze om het leven door een verkeersongeval. Hij was de pleitbezorger van Geloof en Licht in het vissersdorp. Truus vertelt over de historie van dit initiatief:
,,Toevallig hoorde ik onlangs hoe het ontstond. Han Snel ging naar Roermond om daar een vriend te bezoeken. Die had daar de eerste gemeenschap van Geloof en Licht opgericht. Han woonde daar een bijeenkomst van bij, waarbij ook een Volendamse vrouw aanwezig was. Zij waren zo onder de indruk, dat ze zeiden: ‘Dit willen wij in Volendam ook’. Ze wisten dat hier ook veel mensen met een beperking wonen. Zo kwam Geloof en Licht dus naar Volendam.”
Han Snel kon slechts bij de eerste bijeenkomst ervan aanwezig zijn. Daarna trof het noodlot hem op weg naar bedevaartsplaats Lourdes. Priester Eugène Jongerden - een vriend van Han - nam het stokje van hem over. Jarenlang hield hij het project draaiende en haalde Truus over om zich er eveneens voor in te zetten. Ondanks dat zij zelf geen kinderen met een beperking heeft.
,,Ik werkte bij Eugène. Hem vertelde ik dat mijn zoon op dansles zat met mensen met een beperking. Daarom vroeg hij mij om samen met mijn zoon eens naar een Geloof en Licht-bijeenkomst te komen. Mijn kind kon meteen al lezen en schrijven met de mensen daar. Voor mij was het wel even wennen. Ik was eerst bang om iets verkeerd te doen. Toch bleef ik wel betrokken bij het project en in 2007 werd ik er zelfs voor verantwoordelijk. Inmiddels kan ik ook uitstekend overweg met iedereen.”

‘Ik vind het zo’n
verrijking van
mijn leven dat
ik met deze mensen
heb leren omgaan’

Truus’ leven veranderde door haar medewerking aan Geloof en Licht. Ze stak en steekt er nog altijd veel van op. ,,Ik vind het zo’n verrijking van mijn leven dat ik met deze mensen heb leren omgaan. Je wordt er geduldig van en leert er het leven door te nemen zoals het is. Het is ook zo mooi om te zien hoe zij niet te lang bij dingen blijven stilstaan en open zijn. Ze zeggen wat ze denken en maken van hun hart geen moordkuil. Ik heb het idee dat mensen die zogenaamd geen beperking hebben vaak veel te voorzichtig zijn.”
Pastoor Stomph werkte in het verleden in de zorg. Hij maakte daardoor al het nodige mee en toch wordt hij vaak nog verrast tijdens de bijeenkomsten. Stomph: ,,We maken er soms aangrijpende momenten mee. Twee jaar geleden was er een meisje dat ineens in huilen uitbarstte. Dan vraag je je af: wat gáát er in haar om? Daarna was ze weer zo ontzettend blij. Waarschijnlijk heeft ze iets van verdriet gevoeld door iets dat gebeurde tijdens de Geloof en Licht-bijeenkomst. Zoiets raakt mij dan.”
De maandelijkse bijeenkomsten beginnen altijd op zondagmiddag om 14.00 uur. Daarvoor is er al gelegenheid om een kop koffie met gebak te nuttigen. Tijdens de vieringen is zingen een belangrijk onderdeel. Daarnaast wordt er gebeden en vindt er een eucharistieviering plaats. Men vond een manier om de bijeenkomst waar nodig ordelijk te laten verlopen. Truus: ,,We hebben een steen waarop staat: ‘Jezus leeft’. Die gaat rond. Het werkt simpel: als je de steen hebt, mag je praten en de rest houdt zijn mond. Dat werkt perfect.”
Geloof en Licht is een wereldwijd initiatief binnen de katholieke kerk. Het ontstond in Frankrijk, waar men nog altijd de bijbehorende jaarthema’s bedenkt. Naast zingen, is men tijdens de bijeenkomsten bezig met nog andere kunstdisciplines. De Volendamse groep blijkt opvallend goed te zijn in mimespelen. Op die manier kunnen de aanwezigen op herkenbare wijze de voorgelezen verhalen naspelen. Truus zegt regelmatig geraakt te worden door de kwaliteit van de acteerprestaties. Na alle activiteiten vindt er nog een broodmaaltijd plaats. Tijdens het eten blijken er vaak goede één-op-één-gesprekken te ontstaan.

‘Ik nodig iedereen
uit om dit nu eens
mee te maken,
ook diegenen die
graag wijzen
op kerkregels’

Net als zoveel organisaties trof de coronapandemie ook Geloof en Licht. Daardoor konden de bijeenkomsten twee jaar lang geen doorgang vinden. Truus vreesde even voor de gevolgen van deze impasse. ,,We komen sinds kort weer samen. Het is daardoor best wel aanpoten om het allemaal weer bij elkaar te krijgen. Er moet weer een routine in komen. Tussendoor was het wel een uitdaging om de groep bij elkaar te houden. Want als je elkaar twee jaar loslaat, ben je ze kwijt. Daar waren wij bang voor. We probeerden dus contact te houden, bijvoorbeeld door zelfgemaakte filmpjes te maken en rond te sturen.”
Truus merkt dat er nog steeds kerkgemeenschappen zijn die mensen met een handicap niet ten volle accepteren. Het is volgens haar prijzenswaardig dat Stomph dat wel doet. ,,Soms wordt er omgekeken, omdat mensen met een beperking bijvoorbeeld bewegen of praten tijdens een mis. Daardoor kunnen zij vaak niet echt terecht in een parochiekerk. Dit terwijl deze mensen het ook heel belangrijk vinden om ter communie te kunnen gaan. Daarom is een initiatief als Geloof en Licht echt nodig.”
Normaal gesproken vinden de bijeenkomsten plaats in de Mariazaal. Op zondag 14 november organiseert Geloof en Licht een meer openbare viering in de Mariakerk. Volgens Stomph is dit een ideale gelegenheid om kennis te maken met het initiatief. Nieuwe vrijwilligers zijn eveneens van harte welkom. Stomph: ,,Ik nodig iedereen uit om dit nu eens mee te maken. Ook de mensen binnen de gemeenschap die graag wijzen op de regels van de kerk. Daartegen wil ik zeggen: dit mag echt. Als we maar het evangelie van de dag gebruiken en dat doen we. Er is ook gewoon een preek over waar het om gaat in het geloof en het leven. ‘Kom en zie’, zei Jezus.”