Joey Tol werkte zich in de nesten en schulden, met gokken op sportwedstrijden

‘Ik leefde een leugen’

Voetballiefhebbers genieten al jaren langs de zijlijn van zijn weergaloze acties en fantastische inzicht, maar van binnen groeide een knagend geweten. Al leek de man met dat fluwelen rechterbeen zonder moreel besef te zijn. ,,Het gokken was al heel lang gaande”, begint Joey Tol. ,,Mijn standpunt is dat ‘gokken moet kunnen’, zo lang je het onder controle hebt. De meeste mensen verliezen die controle nooit en houden het bij kleine – leuke – bedragen. Maar drieënhalf jaar geleden ging het mis bij mij. Begon ik grotere bedragen te zetten en verloor dat ook tegelijkertijd. Ik begon geld te verliezen wat er niet was. Moest gaan lenen bij anderen, want de afspraak was dat ik maandelijks een bepaald bedrag op de gezamenlijke rekening van mij en mijn vriendin stortte. Dat deed ik keurig, terwijl ik het niet had.”
,,Elke keer als ik bij iemand moest aankloppen, elke keer als ik weer verloor, zei ik tegen mezelf ‘het komt wel goed’. Maar het werd juist steeds erger. Want ik kon twee kanten op: of open zijn en vertellen dat ik schulden had gemaakt óf stilhouden en doorgaan. Ik koos voor dat laatste. Eén keer heb ik wat verteld, maar was ik niet helemaal open. Als ik dat wel had gedaan, was dit niet gebeurd.”
,,Waarom ik toch koos niet álles te vertellen? Ik schaamde mezelf. Wilde mezelf niet helemaal blootgeven, dacht dat ik het alleen wel kon oplossen. Dat zeg je ook steeds tegen jezelf. ‘Jij kunt dat’. Diep in je hart weet je dat je dat geld niet terug gaat winnen, maar toch laat je jezelf daar in geloven. Elke maand verloor ik tweeduizend euro en dat drie jaar lang. Ik ‘zette’ op voetbal en op live-wedstrijden van tennis.”

‘Ik wist dat die
personen mij een
leuke jongen vonden,
maar daar maakte ik
dus misbruik van,
door op hun goede
gevoel in te spelen’

Ondertussen klopte hij bij diverse mensen aan met een bedelverhaal. ,,Dat is best wel moeilijk. Maar je wordt zo slinks. Ik wist dat die personen mij mogen, omdat ze me een leuke jongen vonden. Maar daar maakte ik dus misbruik van, door op hun goede gevoel in te spelen. En dat lukt ook nog, elke keer. Je leeft in een waan en op een gegeven moment ben je je schaamte voorbij. En als er mensen óver mij spraken, dan loog ik alles aan elkaar en zei dat het goed zat. Tuurlijk had ik er moeite mee, want op een gegeven moment bouwde ik wel een schuldgevoel op. Je wilt niet tegen iedereen liegen. Je dicht het ene gat met het andere gat.”
,,Ik droeg ook een masker, echt, niet normaal. Eigenlijk denk je er, jarenlang, de hele dag aan. Misschien een paar momenten per dag niet. Dan kom je toch weer een bepaalde situatie tegen en komt die vraag weer: ‘wat moet ik nou doen?’ Ik was gesloten. Deelde het met niemand. Dat was gewoon erg dom. Want ik ben nu zó opgelucht, zo vrolijk, gewoon een ander mens. Maar Volendammers zijn geen praters over gevoelsdingen. Terwijl er wel heel veel problemen spelen in de huizen hier. Dat zou dus anders moeten, dat kan een hoop voorkomen.”
,,Ik ben destijds wel gaan samenwonen, terwijl ik ondertussen een leugen leefde. Ik deelde dus ook niets met mijn vriendin, behalve die ene keer. Vanaf dat moment kreeg zij wel argwaan en wilde mijn rekening zien. Dat probeerde ik op allerlei manieren te voorkomen. Door steeds te liegen en het weg te wuiven.”
,,Op een gegeven moment wilde zij het gesprek opengooien in het gezin. Ik kreeg het héél warm. Maar ik bleef gewoon liegen. Zei dat het een principe-kwestie was, dat ik mijn rekening niet wilde laten zien. Uiteindelijk liep het hoog op en besloot ik het te vertellen. De mensen om me heen waren des duivels. Terecht. Ik moest de klappen opvangen. Mijn vriendin wilde de relatie verbreken en dat kwam aanvankelijk niet binnen. Er was immers een slecht mens uit mij vertrokken en dat maakte mij vooral opgelucht. Ben ik naar mijn moeder gegaan, om daar te slapen. Ging gewoon verder met mijn leven, aan het werk en trainen en voetballen bij de zaterdag-1. Mensen om me heen vroegen waar mijn emotie was, of het me niet raakte? Dat kwam na een week. Toen kwam het besef binnen dat onze relatie over was en ik alles kwijt zou raken en was ik helemaal naar de kloten. Twee weken lang heb ik veel gehuild en dronk ik ook best veel, om het verdrietige gevoel weg te zuipen.”

‘Mijn moeder wantrouwt
me en dat begrijp ik;
dat vertrouwen zal ik
terug moeten winnen’

,,Daarna krabbelde ik op. Het betekende dat er zakelijk van alles moest worden geregeld. Maar ik voelde dat ik verder moest met mijn leven.” Hij zocht zelf contact met de Jellinek Kliniek. ,,Eind november kon ik daar terecht voor een intakegesprek. Mijn vader is mee gegaan. Hij voelde zich logischerwijs in de zeik genomen door mij en wilde weten of ik daar wél de waarheid zou spreken en alles op tafel zou leggen. Dat heb ik gedaan, ik ben een open boek. Dat was ik eerder niet.”
,,Mensen zeiden vaker dat ik een emotieloos persoon was. Misschien had het daar ook mee te maken. Ik ben nu wel een meer open persoon. En een stuk vrijer en vrolijker. Als ik keek naar mijn jongste broertje. Die staat zo open in het leven, dat wilde ik ook, maar ik kon het niet, want ik had dat grote probleem.”
,,Na het eerste intakegesprek met een psychologe heb ik met een arts gesproken, zodat ze samen verslag konden maken. Daar is uit gekomen dat ik een aantal maanden wekelijks bij een professionele hulpverlener langsga, vanaf februari, want er is wel een wachttijd van twee maanden.”
,,Mijn vader was in die gesprekken verbaasd hoe open ik was. Tuurlijk hoop ik, door nu open te zijn, dat anderen tijdig op de rem trappen en deze ellende proberen te voorkomen. Ik kan van mezelf zeggen dat ik een goed mens ben en gun iedereen echt alles. En ik gun niemand wat ik nu doormaak. Maar of ik degene ben om een ander niet in deze situatie te laten komen, vraag ik me af, want de verleiding ligt overal. Maar al help ik er maar twee mensen mee.”
,,Wat ik van de professionals begreep, is dat zij het gigantisch druk hebben. De wachttijd is niet zomaar twee maanden, dat zegt genoeg over de problematiek. En ze geven aan dat ze je dingen kunnen aanreiken en kunnen behandelen, maar dat je het zelf moet doen. Als je zelf niet wilt veranderen, heeft het geen zin. Qua behandelmethode heb ik er voor gekozen dat ik nog wel aan een spelletje mee moet kunnen doen. Mensen kunnen zeggen dat dat niet verstandig is, maar dat moet ik zelf bewijzen, dat ik daar niet meer gevoelig voor ben. Hoe verklaar je anders dat het me nu al drie maanden lukt, zonder professionele hulp. En de verleiding is er echt élke dag, het is overal om je heen. Ik vind zelf niet dat ik zwaar gokverslaafd was. Tuurlijk was ik verslaafd en ben je ook ziek. Maar ik moest vooral geld terugwinnen om mijn schulden te kunnen af te betalen.”
,,Mijn broers doen het, maar hebben het wél onder controle. Mijn moeder is er niet blij mee dat het thuis nog steeds gebeurd. Die heeft het altijd gehaat. Maar zij houden het leuk, dus wie ben ik om te zeggen dat ze het niet moeten doen. Ik weet dat zij het wel kunnen, maar voor mij gaat dat niet. Ik heb alle mensen in mijn omgeving beschadigd. Mijn moeder wantrouwt me en dat begrijp ik. Dat vertrouwen zal ik terug moeten winnen.”