Esmaralda de Haan creëert bewustwording met gebundelde verhalen over seksueel misbruik
‘Je stapt samen op een koord’
Lopen op een koord, zo luidt de titel van het achttien verhalen tellende boekje dat Esmaralda de Haan (35) en haar collega van Qpido schreven. Esmaralda is jeugdmaatschappelijk werker en is gespecialiseerd in jongeren die te maken hebben (gehad) met seksueel grensoverschrijdend gedrag. Omdat er nog altijd een taboe op het onderwerp heerst, besloot Esmaralda in de pen te klimmen om de verhalen die ze van slachtoffers en hun ouders hoort vast te leggen. ,,De namen en sommige plaatsen zijn vanwege anonimiteit aangepast, maar de verhalen die verteld worden zijn wel degelijk waargebeurd.” De jeugdwerker is vooral actief in de regio Zaanstreek-Waterland tot Amsterdam. ,,Mensen zijn zich vaak niet bewust van wat er speelt in de omgeving. Ook in Volendam en Edam komt seksueel misbruik voor. Er bestaan helaas geen plaatsen waar het niet gebeurt.”
Door Kevin Mooijer
Door middel van Lopen op een koord willen Esmaralda en haar collega’s van Qpido meer bewustwording creëren onder jongeren, ouders en professionals, als het gaat om seksueel misbruik. Qpido is het centrum voor seksuele weerbaarheid in Noord-Holland. De medewerkers geven voorlichtingslessen, trainingen, werken als consult en bieden ambulante hulp, zowel preventief als repressief. ,,In Nederland krijgt één op de drie mensen in zijn of haar leven te maken met seksueel overschrijdend gedrag en één op de acht vrouwen met verkrachting”, begint Esmaralda haar verhaal. ,,Mijn werk is – naast het geven van voorlichtingen en trainingen – het begeleiden van jongeren die met seksueel overschrijdend gedrag of zelfs verkrachting te maken krijgen.”
Het verschilt per situatie van hoe en waar Esmaralda de gevoelige, zware gesprekken voert met de kwetsbare jongeren. ,,In sommige gevallen worden we van school uit benaderd dat een leerling seksueel misbruikt is, maar ook vaak van de jongeren zelf en in sommige gevallen via een familielid. Problemen die veel voorkomen bij jongeren zijn Grooming, sexting en afpersing door loverboys.”
Grooming is een werkwijze van volwassenen (vooral mannen) om online het vertrouwen te winnen van kinderen zodat zij hen uiteindelijk seksueel kunnen misbruiken en/of uitbuiten. ,,Loverboys doen in principe hetzelfde, maar bij hen gaat het meer om financieel gewin. Ik heb meegemaakt dat grooming-slachtoffers bedreigd werden als ze niet meer naaktfoto’s wilden sturen. Hun ouders zouden vermoord worden, ze zouden zelf iets aangedaan worden en ga zo maar door.”
‘Vooral kinderen
zijn goed van
vertrouwen en denken
niet slecht over mensen.
Dat is heel mooi,
maar het is ook naïef’
,,Deze mensen maken misbruik van de goedheid van kinderen en jongeren. Vooral kinderen zijn goed van vertrouwen en denken niet slecht over mensen. Dat is heel mooi, maar het is ook naïef.” De groomers en loverboys hengelen hun slachtoffers binnen door online zoveel mogelijk te weten te komen over degene die ze op het oog hebben. ,,Ze maak vervolgens online een vals profiel aan en voegen hun slachtoffer en vaak bekenden van hen toe. ‘Ik weet wel wie jij bent. Je zit op die school, je zit daar op paardrijden en dat zijn je vrienden’. Met dat soort opmerkingen weten ze slachtoffers te overtuigen dat ze uit dezelfde regio en leeftijdsgroep komen. Vervolgens gaan ze over tot het vragen van naaktfoto’s of filmpjes. Wanneer het slachtoffer daartoe overgaat – simpelweg omdat hij of zij daar het kwaad niet van inziet – wordt het problematisch. Het is daarom heel belangrijk dat we kinderen en jongeren bewust maken en hun weerbaarheid vergroten.”
,,Nog altijd rust er een taboe op het thema seksueel misbruik. Om dat makkelijker te doorbreken hebben mijn collega en ik ervoor gekozen om de verhalen die we van slachtoffers horen te documenteren. Om anonimiteit te waarborgen zijn namen en soms plaatsen aangepast, maar de verhalen zijn wel degelijk waargebeurd.” Lopen op een koord telt achttien indrukwekkende verhalen van slachtoffers van seksueel misbruik. Esmaralda deelt een passage uit het boek:
,,Voorzichtig stelde ik haar een vraag over wat er was gebeurd. Ik stelde er nog één, en nog één. Langzaamaan vertelde ze haar verhaal. Ik had niet door dat ik mijn adem inhield. Het is als lopen op een koord. Je stapt samen op het koord. Het meisje moet jou volledig durven te vertrouwen. Iedere keer trek je haar een stapje mee verder dat touw op. Je vindt het zelf ook eng. Bang dat je de verkeerde woorden of zinnen gebruikt waardoor ze ineens niet meer wil.”
,,Mensen zijn zich vaak niet bewust van wat zich in hun omgeving afspeelt. Het is zo belangrijk dat jongeren, ouders, maar ook professionals zoals bijvoorbeeld docenten of sportcoaches bewust zijn. Per week ontvangen we in de anonieme chat op de Qpido website drie á vier berichten van jongeren die seksueel misbruikt zijn. Dat zijn schokkende cijfers. Daarom zetten wij ons in om bewustwording te creëren zodat seksueel misbruik voorkomen kan worden.”
Ter afsluiting doet Esmaralda een oproep: ,,Ben je of ken je iemand die te maken heeft (gehad) met seksueel overschrijdend gedrag? Wij zijn er om je te helpen. Je kunt contact met mij opnemen via 06 2189 4239 of via mail: e.d.haan@qpido.nl. Daarnaast hebben we op de website www.qpido.nl een anonieme live-chat waarmee je contact kunt zoeken.
Uw reactie