Bijzondere beroepen

Johan Schilder bestrijdt drugssmokkel en piraterij op de Caraïben

Johan (35) was samen met zijn vrouw Marian (33) en hun twee kinderen voor de feestdagen even terug in Volendam. ,,Mijn nicht is zo vriendelijk geweest om ons in haar huis te laten verblijven”, vertelt Marian. ,,We zijn – ondanks de kou - van plan om de kerstdagen ieder jaar in het thuisdorp door te brengen.” Afgelopen juni vertrok het jonge gezin richting de Caraïben om een nieuw hoofdstuk in hun leven te beginnen.
,,Van origine ben ik duiker bij Defensie”, begint Johan zijn verhaal. ,,Op mijn zeventiende ben ik in dienst getreden, waar ik als matroos 3e klasse begon bij de technische dienst voor de Marine. De bijbehorende opleiding volgde ik in Amsterdam, waar ik promoveerde tot matroos 2e klasse.” Tijdens de bijbehorende stageperiode heeft Johan een groot deel van de wereld gezien. ,,Ik heb vier jaar lang op een fregat meegevaren. In die tijd ben ik onder meer gestationeerd geweest in en nabij Irak tijdens de Irak-oorlog. Het was in deze periode dat ik matroos 1e klasse werd.”

‘Je wordt als duiker
vanaf een moederschip
richting het kustgebied
gestuurd om verankerde
mijnen onschadelijk
te maken’

Eenmaal teruggekomen in Nederland besloot de Volendammer zichzelf verder te specialiseren. ,,In 2006 ben ik gestart met de duikersopleiding bij de Defensie. Terugkijkend op de afgelopen jaren, kan ik wel zeggen dat ik als duiker al het mogelijke gedaan heb. Wrakduiken, onderwaterlassen bij het salvage & construction team, zoeken naar wapens, het veiligstellen van vijandelijke zeekusten, maar ook het bergen van lichamen met Very-Shallow-Water teams. Je wordt als duiker vanaf een moederschip richting het kustgebied gestuurd om verankerde mijnen onschadelijk te maken. Ieder land dat lid is van de NATO moet binnen 48 uur overal op aarde een dergelijke missie kunnen uitvoeren.”
Na de loodzware opleiding tot duikleider duurde het niet lang voor Johan teamleider werd. ,,Toen ik eenmaal duiker was, klom ik snel in rang. Ik werd als korporaal-seinmeester, second in command bij het salvage en construction team. Na deze plaatsing ging ik naar de Defensie Duikschool waar ik werd bevorderd tot Sergeant-Duikmeester. Ik leidde andere duikers op voor de Marine en Landmacht, alsmede duikers voor het arrestatieteam van de politie . Het is vaak voorgekomen dat ik voor een duikmissie werd uitgezonden met jongens die ik zelf heb getraind. Dat is natuurlijk hartstikke leuk.”
Door de jaren heen zijn heel wat collega-duikers van Johan overal ter wereld uitgezonden naar tropische oorden. Marian: ,,Ik vroeg of dat voor ons ook geen optie was. Een paar jaar lekker naar de zon, dat leek me wel wat. De meest logische bestemming zou dan Curaçao zijn. Naast de zon, zee en het strand, is een ander voordeel dat daar Nederlands wordt gesproken. Dus voor de kinderen is de stap naar een nieuwe school niet heel groot.” Johan kon zich goed vinden in Marians voorstel en besloot een officieel verzoek tot overplaatsing bij zijn werkgever in te dienen. Johan: ,,Op Curaçao kwam een functie vrij voor de chef werkplaats bij een speciale vaartuigengarage. Ik ging het sollicitatieproces in en wist deze te winnen. De hele procedure duurde bijna drie jaar, waardoor we genoeg tijd hadden om alles op orde te krijgen en goed over alles na te denken. Bij Defensie werkt het zo dat je naar het buitenland kan worden uitgezonden voor minimaal drie jaar en maximaal vijf jaar. Wij hebben drie jaar afgesproken met een optie tot verlenging.”
Wanneer je voor Defensie overseas gaat werken, word je bijgestaan door een zogenaamde sponsor. ,,De sponsor is een collega die al langer in dat gebied gestationeerd is en dus van de hoed en de rand weet. Ik kan niet in woorden uitdrukken hoe geweldig de hulp van een sponsor in zo een situatie kan zijn. We werden bij aankomst op het vliegveld opgewacht door het hele team. Dat is natuurlijk fantastisch binnenkomen. We voelden ons gelijk welkom op het mooie eiland. Mijn sponsor bracht ons naar het resort en hielp bij het uitzoeken van een geschikte woning. Hij regelde een auto voor ons en zorgde dat we op het resort een gevulde ijskast hadden. Als je emigreert heb je al genoeg aan je hoofd. Het is dan heel prettig dat dit soort dingen voor je geregeld worden.”
Eenmaal aangekomen op Curaçao beschikte het Volendamse gezin alleen over de bagage die ze in het vliegtuig met zich mee konden brengen. ,,Het wachten was op de container met de rest van onze spullen. Je neemt alleen het broodnodige mee, de rest van je spullen wordt zolang opgeslagen in een speciaal pakhuis van Defensie.” De eerste negen weken van hun verblijf spendeerde de familie Schilder in een resort. ,,Dat was echt te lang, maar helaas was ons huis eerder niet klaar. De vorige bewoner had er een enorme puinhoop van gemaakt, dus moest er een hoop vernieuwd worden. Toen we de sleutel eenmaal kregen, was er een hoop dat we zelf nog wilden verbouwen. Je blijft toch een Volendammer”, lacht Johan. ,,Het huis bevindt zich in een soort resort met in totaal 28 woningen. Allemaal bewoond door mensen die voor Defensie of voor de politie werken. Deze locatie is rondom beveiligd met een hekwerk, beschikt over een zwembad en ligt op vijf minuten rijden van het strand. Helemaal voor elkaar dus.”
Johans werkdag start om half zeven ’s ochtends. ,,Ik werk dagelijks tot drie uur ’s middags. Het is fijn om een deel van de middag vrij te zijn omdat het op Curaçao om zeven uur ’s avonds pikdonker is.” De kinderen starten al bijna even vroeg. ,,De schooltijden zijn van kwart over zeven ’s ochtends tot half één ’s middags. Ze hebben geen grote pauze en maken dus wel evenveel uur als dat we in Nederland gewend zijn.” Marian werkt vanuit huis als wellnesscoach voor doTERRA, een marketingbedrijf dat essentiële oliën en andere gerelateerde producten verkoopt. ,
,,Doordat we ’s middags op tijd vrij zijn kunnen we als gezin veel tijd samen doorbrengen”, licht Johan toe. ,,In Nederland heb ik lange periodes gehad waarin ik de kinderen hooguit een uurtje per dag zag. Voor mij is dit dus de meest positieve verandering ten opzichte van het leven in Volendam. Dat en het feit dat je hier op je slippers naar je werk gaat.”

‘Dit jaar alleen
heeft de Koninklijke
Marine meer dan
16.000 kilo cocaïne
onderschept in
de Caraïben’

Als sergeant heeft Johan leiding over een team van acht matrozen en korporaals. ,,In het Caribisch gebied beschikken we over een twintigtal FRISC vaartuigen. Deze hogesnelheidsvaartuigen zijn speciaal ontwikkeld voor de marine om anti-smokkel, anti-piraterij en amfibische operaties uit te voeren. Aan ons de taak om te zorgen dat deze vaartuigen te allen tijde operationeel blijven. De vaartuigen worden dagelijks ingezet voor gevaarlijke operaties met betrekking tot piraterij en smokkelaars. Dat zijn over het algemeen niet de meest vriendelijke mensen. Zij kijken niet op een mensenleven heb ik inmiddels ondervonden.”
FRISC staat voor Fast Raiding Interception Special Forces Craft, dat naar het Nederlands vertaald snelheid invallen en onderscheppingen speciale troepen vaartuig zou zijn. ,,We voeren onderhoudswerkzaamheden uit, repareren waar nodig en, indien mogelijk, verbeteren we ze. Mijn werkzaamheden bestaan vooral uit management- en planningstaken.”
Naast zijn dagelijkse functie als chef werkplaats, bekleed Johan tevens een nevenfunctie als duiker. ,,Op Curaçao zijn inclusief mijzelf acht duikers werkzaam voor Defensie. Met die duikers hebben we een gezamenlijke app-groep. Als er een duikersklus uitgevoerd moet worden in het Caribisch gebied, wordt dat in de app-groep gedeeld en melden degenen die beschikbaar zijn zichzelf aan. Gemiddeld genomen voeren we twee maal per maand een duikersklus uit. Het gaat dan vooral om militaire bijstanden en vrachtschepen controleren op smokkelwaar.”
Vakkundig licht sergeant Schilder toe op welke wijzen drugssmokkelaars te werk gaan. ,,Er zijn verschillende methoden waarop contrabanden vervoerd worden. Een veelvoorkomende manier is om een met cocaïne gevulde koker onder een vrachtschip te plakken. De bemanning van het vrachtschip is zich nergens van bewust en toch worden de drugs naar een ander land of continent vervoerd. De smokkelaars geven aan hun collega’s in het land van bestemming de gegevens van het vrachtschip door, en zij staan bij aankomst met een duikersteam klaar om de koker onder het schip vandaan te halen. Je kan je dus voorstellen dat wij veel vrachtscheppen in het Caribisch gebied controleren. Dit jaar alleen heeft de Koninklijke Marine meer dan 16.000 kilo cocaïne onderschept in de Caraïben.”
In juni 2022 zitten de eerste drie jaar van Johans stationering in Curaçao erop. ,,We kunnen ons verblijf dan nog wel met één of twee jaar verlengen, maar daarna keren we terug naar Volendam. Defensie kampt met een enorm duikerstekort, dus ik denk dat ik me tegen die tijd weer ga storten op een carrière binnen de Defensie Duikgroep. Wie weet, misschien zelfs ooit als Chef Opleidingen .”