Manuela Hoogstraaten helpt werkgevers en mensen met kanker in Huis aan het Water

Kanker op de werkvloer

Al ruim een jaar werkt Manuela Hoogstraaten als re-integratieadviseur voor Huis aan het Water, waar zij zowel werknemers als werkgevers bijstaat. „Ik kan langskomen voor een eenmalig adviesgesprek, maar ook volledige re-integratie trajecten op maat aanbieden”, vertelt Manuela. Als ervaringsdeskundige weet zij maar al te goed wat een impact kanker kan hebben, met name op de werkvloer.
De 53-jarige Manuela uit Hoorn kwam in 2015 zelf als patiënt in Huis aan het Water terecht. „Ik heb Cystenieren”, vertelt de vriendelijke blondine, „dat is een erfelijke nierziekte. Door een aangeboren afwijking in een bepaald gen groeien er voortdurend cysten in mijn nieren. Sommigen wel zo groot als een sinaasappel. Ik had de pech dat er ook in mijn lever cysten groeiden. In 2017 heb ik al een nieuwe lever ontvangen, op dit moment wacht ik nog op een nieuwe nier.”
Dan slikt zij even. „Maar de wachtlijsten zijn erg lang, met name voor nieuwe nieren, er zijn op dit moment erg veel patiënten die op een nieuwe nier wachten. Maar ik houd de moed erin, ik hoop dat er met de komst van de nieuwe donorwet meer nieren beschikbaar komen. Al besef ik me dat deze wet nog veel weerstand oproept bij sommige mensen.”
Voordat Manuela ziek werd, speelde haar werk een belangrijke rol in haar leven. „Ik ben altijd enorm ambitieus geweest. Meestal werkte ik wel zo’n 50 a 60 uur in de week en daar kon ik dan echt van genieten.”
In 2013 kwam daar verandering in. „Toen ik ziek werd was ik fysiek niet meer in staat om op dezelfde voet verder te gaan, terwijl ik geestelijk nog steeds dezelfde gedreven werknemer was.”
„Ik weet uit ervaring dat zowel werknemers als de werkgevers worden geconfronteerd met een hoop uitdagingen: De fysieke en mentale beperkingen van de werknemer, het inschakelen van de bedrijfsarts en alle (zakelijke) beslissingen die in dat traject genomen moeten worden. In 2016 nam het UWV het besluit dat ik volledig duurzaam arbeidsongeschikt was en recht had op een WIA-uitkering. Na twee jaar ziekte stopte de loondoorbetalingspicht van de werkgever. Mijn werkgever had het recht om mij te ontslaan. Dat was erg zwaar. Mijn werk betekende erg veel voor mij en het was erg moeilijk om te accepteren dat ik dat deel van mijn identiteit kwijt was. Nu wil ik andere werkgevers en werknemers graag de ondersteuning bieden die ik zelf in die periode gemist heb.”

‘Ik weet uit ervaring
waar de werknemers
en de mensen met kanker
allemaal mee te maken
krijgen op het werk,
en wil de ondersteuning
bieden die ik zelf
zo gemist heb’

Inmiddels werkt Manuela al ruim een jaar op vrijwillige basis als re-integratieadviseur en -coach voor het Huis aan het Water. „Wat mij opvalt is dat er vaak te weinig informatie verstrekt wordt. Dit is begrijpelijk, want niet alle werkgevers zijn zelf helemaal goed op de hoogte van de wet- en regelgeving op het gebied van re-integratie wanneer hun werknemer kanker heeft. Het is dan ook raadzaam om op zo’n moment tijdig hulp van een adviseur in te schakelen. Het geeft een hoop rust als iedereen weet waar ze aan toe zijn en duidelijk is wat er allemaal moet gebeuren.”
Van los advies tot totaal re-integratietraject
„Als het om kanker gaat, heeft Stichting Huis aan het Water echt alles in huis om werkgevers en werknemers te helpen en adviseren”, stelt Manuela. „En dat is zeer waardevol, want kanker is qua ziekte en behandeling bijna niet te vergelijken met andere ziekten. Bij de bedrijfsarts zie je vaak dat deze volgens een standaard format werkt. Maar iemand met kanker heeft een ander format nodig dan iemand met bijvoorbeeld een burn-out of een gebroken been. Daarnaast is het behandeltraject en de prognoses per kanker soort ook nog eens zeer divers.”
Manuela: „Als je de diagnose kanker krijgt, stort de wereld van de patiënt helemaal in. Het is een ingrijpende ziekte die de patiënt volledig in zijn greep houdt, tijdens de behandeling zit je in de overlevingsstanden, daarna word je vaak flink aan het denken gezet over bijvoorbeeld identiteit, het leven, de dood en zingeving. Daar moet je als werkgever niet te licht mee omspringen, en het behoeft soms dan ook een andere aanpak dan bij een willekeurig ander ziektebeeld.”
Manuela pleit er dan ook voor om zowel de werknemer als de werkgever gedurende het hele re-integratietraject te ondersteunen en te begeleiden. „En daarbij richt ik mij zowel op praktische zaken, zoals het UWV, de formulieren, de Wet poortwachter en de gesprekken met de bedrijfsarts, als op de minder tastbare zaken, zoals de communicatie tussen de werkgever en werknemer.”
„Het voordeel van het Huis aan het Water is dat we hier met een uitgebreid pakket aan bouwstenen werken, waarmee we het re-integratietraject helemaal op maat kunnen inrichten”, aldus Manuela.
De mogelijkheden daarbij zijn eindeloos: Huis aan het Water heeft gespecialiseerde (kinder-) psychologen en psychiaters, een lifestyle coach, een diëtist en bijvoorbeeld ook een financieel adviseur (als kankerpatiënt kunnen je inkomsten soms flink afnemen), daarnaast zijn er sportfaciliteiten en worden er verschillende activiteiten georganiseerd, waaronder yoga, culinaire werkplaats, inloopatelier en kinderen en jongeren activiteiten.” Een deel van het re-integratietraject wordt vaak vergoed door de verzekering, zoals psychosociale ondersteuning en fysiotherapie”, vertelt Manuela, „maar voor zaken zoals yoga vragen wij een kleine bijdrage. Samen met de werkgevers maken we duidelijke afspraken over de aanpak, zodat vooraf ook duidelijk is wat de kosten zijn.”
Manuela’s aanpak is altijd gericht op het positieve. „Het belangrijkste is dat de werknemer en werkgever goed met elkaar in gesprek blijven en er samen uit komen. Daarbij blijft de werknemer in de ideale situatie zo veel mogelijk aan het werk. Soms is dat in de huidige functie niet meer mogelijk en zoeken we als dat mogelijk is samen naar passend werk bij de eigen werkgever. Het uitgangspunt is dat de werknemer uiteindelijk terugkeert in de oorspronkelijke functie. Dat is natuurlijk niet altijd mogelijk, maar zolang er sprake is van een goed gesprek en duidelijke afspraken kunnen we het traject zo soepel mogelijk laten lopen voor beide partijen.”

Niels van den Weerd van Groenhart: Vooral kleine ondernemers zullen veel baat hebben bij de hulp van Manuela
Onlangs sponsorde Groenhart, de groothandel in (professionele) gereedschappen, ijzerwaren en bouwmaterieel, een aantal accuboren aan Huis aan het Water. Als tegenprestatie voor deze gulle gift kwam Manuela langs voor een adviesgesprek ‘kanker en werk’, bij dit grote familiebedrijf.
De 41-jarige Niels van den Weerd is werkzaam op de afdeling HR/P&O bij Groenhart, en heeft dit adviesgesprek als zeer positief ervaren:
„Bij ons op het werk hebben we ook ervaring met een medewerker die kanker heeft. Dit is een van de winkelmedewerkers van onze zaak in Purmerend, een erge fijne collega die hier al heel lang werkt. Dat heeft een enorme indruk gemaakt op de hele organisatie, en in het bijzonder op de collega’s die nauw met hem hebben samengewerkt.
Omdat wij een groot bedrijf zijn met een eigen afdeling HR/P&O hebben we gelukkig voldoende kennis in huis om met een deze heftige situatie als deze om te gaan. Toch vond ik het adviesgesprek met Manuela erg interessant. Ze heeft goed kunnen uitleggen wat Huis aan het Water allemaal voor ons als werkgever zou kunnen betekenen. Ik vind het mooi dat ze vanuit Huis aan het Water begeleiding kunnen bieden in alle aspecten van de ziekte en alles wat er daarnaast nog bij komt kijken. Vooral voor kleinere ondernemingen die bijvoorbeeld maar vier of vijf mensen in dienst hebben zullen volgens mij veel baat hebben bij de hulp die Manuela vanuit Huis aan het Water kan bieden. Als je als werkgevers niet op de hoogte bent van alle regels, is het heel erg belangrijk dat je je goed laat informeren.”