Telecombedrijf betreurt de ontstane overlast; procedure bij bezwarencommissie loopt nog

Omwonenden verbijsterd over onverwachte plaatsing antennemast

Trudy Smit woont nabij de mast. Ze plaatste het bericht op Facebook over de onverwachte bouw van het object. Dit deed ze namens alle bewoners van de Gouwwijk en tuinvereniging Tuinvreugde. Haar bericht werd bijna 350 keer gedeeld door andere gebruikers van de sociale media.
Trudy vindt niet dat de mast een fraai aangezicht biedt. ,,Het is geen mooi gezicht. Toch is dat niet hetgeen waar ik de meeste problemen mee heb. Het meest vervelende vind ik dat de gemeente niet heeft gecommuniceerd met de omwonenden over de definitieve plaatsing van deze mast. Dit is al voor de tweede keer het geval. In eerste instantie moesten wij in 2016 via de Nivo vernemen dat er een antenne-installatie zou komen in onze buurt. Wij hebben hiertegen bezwaar gemaakt bij de gemeente, dat vervolgens werd afgewezen. De vergunning voor plaatsing van de mast bleef hierdoor in stand.

Vergunning

Hein Tol is ook woonachtig nabij de nieuwe antenne. Hij stond als jurist versteld van wat er in het vervolg van de kwestie gebeurde. ,,Wij zijn als buurtbewoners niet in beroep gegaan tegen de verwerping van het bezwaar, omdat we dachten dat dit niet veel uit zou halen. Vervolgens werd de vergunning geheel onverwachts ingetrokken, zonder dat hierover een woord met ons werd gewisseld. Natuurlijk waren wij wel tevreden met dit besluit. Daarna hebben wij opnieuw niks vernomen over deze situatie. We gingen er daarom vanuit dat plaatsing van de mast van de baan was. Vervolgens moesten we weer geheel onverwachts vernemen dat het besluit tot het intrekken van de vergunning was herroepen. Met andere woorden: de vergunning was weer van kracht”, vertelt Hein.
De omwonenden tekenden opnieuw bezwaar aan. Terwijl deze procedure nog loopt, werd de mast inmiddels toch al gebouwd. Tot verbazing van Trudy. ,,Woensdag zijn we nog langs geweest bij de bezwarencommissie in het gemeentehuis. De morgen erna, om 7.00 uur, werd ineens met zwaar geschut begonnen met het plaatsen van de mast. Op zo’n moment voel je jezelf machteloos.”
Buiten de kwestie of plaatsing van de mast juridisch toegestaan is, vinden de buurtbewoners dat de gemeente verzaakt in haar zorgplicht naar de burgers toe. Trudy vertelt: ,,Wij vinden het raar dat de gemeente dit risico wil nemen met ons. De antenne-installatie is gebouwd op veertig meter afstand. Dit is mogelijk, omdat onze gemeente geen vastgelegd antenne-beleid heeft. Andere gemeenten hebben een beleid dat een afstand voorschrijft van minimaal 400 meter tot woningen. Dan staat deze mast op veertig meter afstand wel angstig dichtbij.”
Volgens Trudy handelt de gemeente gewiekst, doordat zij verzuimt een antenne-beleid op te stellen. ,,Als je geen beleid opstelt, dan zijn er ook geen regels waar je rekening mee hoeft te houden. Toch is het ook een taak van de gemeente om de belangen van haar burgers in acht te nemen. Ondanks het feit dat men er misschien geen regels mee overtreedt, wil je het risico nemen om een mast op veertig meter afstand van woningen te plaatsen? Blijkbaar wel dus. Daarbij is de kans aanwezig dat omwonenden nu aan straling worden blootgesteld. Hierbij gaat het niet alleen om volwassen, maar ook om de vele kinderen die in deze buurt wonen.”

‘De kans is aanwezig
dat omwonenden nu
aan straling worden blootgesteld’

Trudy vreest samen met andere buurtbewoners dat de antennemast ook gebruikt gaat worden om in de toekomst een 5G-netwerk tot stand te brengen. ,,Nu de mast er staat, is het een kleine stap om via deze mast ook het 5G-netwerk ‘uit te rollen’. Dit heeft bij testen in Nederland geresulteerd in massale vogelsterfte. Dit duidt er volgens mij op dat het installeren van zo’n netwerk stralingsrisico’s voor de volksgezondheid met zich meebrengt.”
Hein Tol beweert dat de wetenschap geen eenduidig antwoord heeft op de vraag in welke mate de straling van de masten schadelijk is. ,,Wanneer je met zoekmachine Google gaat zoeken, kom je tal van wetenschappelijke rapporten tegen die op zijn minst laten zien dat terughoudendheid gepast is bij plaatsing van antennemasten nabij woningen. Er zijn in ieder geval aanwijzingen dat het niet verantwoord is.”
Trudy denkt dat de gemeente Edam-Volendam ook een financieel belang heeft bij de plaatsing van de antennemast. ,,In het verleden wilde men al een antenne plaatsen op het dak van een flatgebouw hier in de buurt. Om de flatbewoners over te halen, is er toen geld geboden door het bedrijf VodafoneZiggo. Hierbij ging het bijvoorbeeld om bedragen van 12.000 euro. Ongetwijfeld zal er voor plaatsing van deze mast ook geld betaald zijn, maar dit keer aan de gemeente. Blijkbaar weegt dit financiële belang zwaarder, dan dat van ons als omwonenden. Dat steekt mij.”
Volgens VodafoneZiggo-woordvoerder René Loman, klopt het feit dat het bedrijf geld verstrekt aan grondbezitters bij de plaatsing van antennemasten. ,,Wanneer wij een antenne-installatie neerzetten, compenseren wij de partij die bezitter is van de grond waarop de mast gebouw wordt. Het is mij niet bekend wie eigenaar is van het terrein nabij de Gouwwijk. Ik weet ook niet welk bedrag hiervoor betaald is.”
Loman begrijpt de vragen en zorgen die leven onder bewoners door de plaatsing van de mast. Hij wil benadrukken dat het bedrijf op passende wijze te werk gaat in dit soort situaties.
,,Wij streven vanuit collectief belang naar een hoogwaardig en landelijk dekkend netwerk. Dit met als doel dat we allemaal bereikbaar zijn en het liefst overal. Bij zo’n goed gespreid antennepark horen bouw- en inspraakprocedures, net als veiligheids- en blootstellings-limieten. In ieders belang houden wij ons daaraan. Deze limieten worden vastgesteld door de Nederlandse overheid en regelmatig gecontroleerd. Tevens worden ze herijkt op grond van actueel onderzoek en wetenschappelijke inzichten.”

‘Dezelfde tegenwerpingen werden ingediend,
maar gezien de eerdere afwijzing hiervan,
was dit voor ons onvoldoende reden
om te wachten met deze antenne-plaatsing’

Loman legt uit dat de vergunning voor plaatsing van de mast in eerste instantie al is verleend in januari 2017. Deze bouwvergunning is op een bepaald moment verlopen, waardoor een nieuwe aanvraag noodzakelijk werd. Op 13 november jl. is uiteindelijk de nieuwe vergunning toegekend door de gemeente Edam-Volendam. Dit is gecommuniceerd via de website van de gemeente en in de Stadskrant. Omdat de vergunning voor de tweede keer werd toegekend, is de bouw van de mast opgenomen in de planning.
Loman zegt dat VodafoneZiggo op de hoogte was van de nog lopende bezwaarprocedure tegen de antenne. ,,Wij wisten dat de verleende omgevingsvergunning formeel nog niet onherroepelijk was. Ook waren wij er bekend mee, dat er op 6 februari nog een bijeenkomst gepland stond met de bezwaarcommissie van de gemeente en de bewoners. De bezwaren van de bewoners zijn echter in 2017 al ongegrond verklaard. Dezelfde tegenwerpingen werden vervolgens nog eens ingediend, maar gezien de eerdere afwijzing hiervan, was dit voor ons onvoldoende reden om te wachten met deze antenne-plaatsing.”
Loman zegt het namens VodafoneZiggo te betreuren dat de bouw van de mast veel opschudding heeft veroorzaakt. ,,We vinden het jammer dat de installatie van de antennemast tot onbegrip en ongemak heeft geleid bij mensen in de omgeving. Dit was en is niet onze bedoeling geweest.”
Woordvoerder Leendert Klein van gemeente Edam-Volendam legt uit hoe volgens hem de vork in de steel zit. ,,Op 23 december 2016 is een omgevingsvergunning verleend voor het plaatsen van een antennemast van VodafoneZiggo nabij Dijkgraaf de Ruiterlaan te Volendam. Hiertegen is bezwaar ingediend door diverse partijen. Deze tegenwerpingen werden vervolgens afgewezen. Na afloop van de procedure is tegen de beslissing geen beroep ingediend. Hiermee is de omgevingsvergunning onherroepelijk geworden”, vertelt Klein.

Toestemming

Omdat VodafoneZiggo in eerste instantie geen gebruik maakte van de toestemming om te bouwen, heeft het College van B&W de omgevingsvergunning vervolgens ingetrokken. Klein legt uit hoe de gang van zaken vervolgens verlopen is.
,,Zolang geen sprake is van nieuwe planologische en stedenbouwkundige inzichten of verouderde bouwtechnische inzichten, wordt op basis van het gemeentelijk beleid uitstel tot bouwen verleend. Nadat Vodafone had laten weten op korte termijn te starten met de bouw, is de intrekking van de vergunning ongedaan gemaakt. Tegen dit besluit loopt nu een bezwaarprocedure. Omdat Vodafone beschikt over een onherroepelijke omgevingsvergunning, kunnen zij zelf bepalen wanneer zij starten met de bouw.”
Ook de GGD is om een reactie gevraagd. ,,Alle zendmasten moeten aan veiligheidseisen voldoen voordat ze in Nederland gebruikt worden. De overheid hanteert blootstellingslimieten voor elektromagnetische velden die gezondheidseffecten bij mensen moeten voorkomen”, stelt Marjon Bartelds, communicatieadviseur van de GGD Zaanstreek-Waterland.
,,Een blootstellingslimiet geeft aan hoe sterk een elektromagnetisch veld van een apparaat maximaal mag zijn. Alle zendmasten moeten voldoen aan de blootstellingslimieten. Het bedrijf dat de zendmast installeert moet ervoor zorgen dat de totale blootstelling door de zendmast op voor publiek toegankelijke plekken de blootstellingslimieten niet overschrijdt. Bij blootstelling aan zendsignalen met sterktes, die in het dagelijks leven voorkomen en die lager zijn dan de blootstellingslimieten, is in wetenschappelijke onderzoek geen bewijs gevonden voor mogelijke gezondheidseffecten. De blootstelling aan elektromagnetische velden van een zendmast is lager dan de blootstelling door een eigen mobiele telefoon.”
,,Wij baseren ons op informatie van Het Kennisplatform Elektromagnetische Velden en Gezondheid. In het Kennisplatform EMV werken samen: RIVM, TNO, DNV GL, GGD GHOR Nederland, Agentschap Telecom, ZonMw en Milieu Centraal. De Gezondheidsraad heeft een adviserende functie.”