Partner content

Zo kun je ouderen helpen om zichzelf tegen oplichters te beschermen

Digitale ontwikkelingen
Vergeleken met de jongere generaties hebben ouderen minder ervaring met computers en internet. Door alle ontwikkelingen die zich in een razend tempo opvolgen, zien sommigen door de bomen het bos niet meer. Nog niet zo lang geleden was je bij de tijd met een Hyvesaccount. Tegenwoordig word je om de oren geslagen met termen als AI, wifi-boosters, hackers, VPN’s en adblockers. Niet iedereen heeft tijd en zin om zich hierin te gaan verdiepen, en dat is heel begrijpelijk. Toch verdient het fenomeen ‘VPN’ hier wat extra aandacht.
Het is namelijk een hele makkelijke, maar uiterst effectieve manier om je online veiligheid en privacy te beschermen. De betekenis van VPN is virtueel privénetwerk. Door verbinding te maken met een VPN-server voeg je een extra beschermingslaag toe aan al je internetverkeer. Dat klinkt heel technisch. Maar in de praktijk is het niet meer dan het bewegen van een schuifbalkje of een enkele muisklik. Je bent dan wel meteen beveiligd tegen online pottenkijkers en hackers.

Internetoplichting
Internetoplichting kan verschillende vormen aannemen. Met bepaalde praktijken krijgen ouderen meer dan gemiddeld te maken. Daaronder vallen:

Phishing
Cybercriminelen ‘vissen’ letterlijk naar vertrouwelijke informatie en betaalgegevens. Ze sturen meerdere mailtjes of sms-berichten en wachten geduldig af tot hun slachtoffers toehappen. In hun berichten doen ze zich voor als bijvoorbeeld een bank of het CJIB. De laatste tijd circuleren er ook veel phishingberichten die zogenaamd door een bekende koeriersdienst zijn verstuurd. Ergens ligt een pakketje op te wachten, maar vanwege een of andere illustere reden kan het niet bezorgd worden. Door een link aan te klikken kun je dan je adresgegevens achterlaten en de extra verzendkosten voldoen. In werkelijkheid is er helemaal geen pakketje en weet de echte koeriersdienst van niets.

Technische support
Als er ineens een melding met ‘Je PC is gehackt’ op het scherm verschijnt, slaat bij veel mensen de schrik om het hart. ‘Gelukkig’ kun je meteen hulp krijgen als je op de bijgaande knop of link klikt. Ook kan het gebeuren dat je vanuit het niets wordt gebeld door iemand die zich voordoet als een medewerker van Microsoft. Er is een serieus probleem met je computer en de medewerker zal je stap voor stap uitleggen hoe je het moet oplossen. In beide gevallen gaat het om oplichters die de controle over je computer willen krijgen. Het zou zomaar kunnen dat ze je niet helpen om schadelijke software te verwijden, maar juist om het te installeren.

Datingfraude
Veel ouderen, maar ook jongeren, hebben te kampen met eenzaamheid. Als de eventuele partner is weggevallen en kinderen het huis uit zijn, kan een sociaal isolement op de loer liggen. Het is dan erg fijn als je online leuke contacten kunt maken en uit sommige contacten kan wel eens een liefdesrelatie voortvloeien. Het wordt een probleem als de internetliefde nooit wil videobellen en ineens om geld begint te vragen.

Beleggingsfraude
Beleggen kan een interessante keuze zijn voor wie tijdelijk wat geld kan missen en de pensioenpot wat wil aanvullen. Internetoplichters spelen daar graag op in door risicoloze beleggingen met maximale winstuitkeringen voor te spiegelen. Uiteindelijk zijn de slachtoffers een hoop geld kwijt en blijkt het fonds nooit te hebben bestaan. Dan worden ze ook nog eens benaderd door een zogenaamde jurist of beleggingsadviseur die hen zal helpen om al het geld terug te krijgen. Deze hulp is niet gratis en nadat je betaald hebt, verneem je nooit meer iets van die barmhartige Samaritaan.

Voorkomen
Uit de hierboven genoemde voorbeelden mag blijken dat oplichters heel gewiekst te werk gaan. Soms bereiden ze zich maandenlang voor, zoals bij datingfraude. Slachtoffers voelen zich vaak beschaamd. Ze durven er niet met hun omgeving over te praten of aangifte te doen. Toch zouden ze dat wel moeten doen. Het is heel belangrijk om iemand te hebben die je in vertrouwen kunt nemen.
Vraag bij twijfel altijd even na bij een dochter, buurman of goede kennis hoe zij over de situatie denken. Laat je daarbij nooit opjutten door dreigende taal in berichten. Internetoplichteren bedienen zich altijd van deze tactiek. Als je niet onmiddellijk betaalt of reageert, zouden er ernstige consequenties volgen. Neem in plaats daarvan de tijd om erover na te denken en het met iemand te bespreken.
Ga ook zorgvuldig om met wachtwoorden. Deel ze nooit met anderen, ook niet als ze aan de telefoon beweren voor Microsoft te werken. Gebruik ook voor ieder account een uniek en moeilijk te raden wachtwoord. Wil je een online betaling verrichten, zoek dan altijd naar het slotje in de adresbalk. Klik nooit zomaar op links in e-mailberichten en installeer betrouwbare antivirussoftware.