Altijd vrolijke marathontweeling voelt ook verdriet
n
Herinneringen bewaren na zwaarste tocht
Ze denken en doen voor twee. Logisch: Karina Bont-Schilder en Miranda Zwarthoed-Schilder zijn tweeling en ze delen hun passie, levensvreugde en medemenselijkheid niet alleen ver van huis – ze hebben marathons op alle zeven continenten gelopen – maar ook dichtbij. Want toen ze bij de uitbraak van de pandemie hun ongeneeslijk zieke moeder verloren en hun vader uit verzorgingshuis De Meermin haalden, handelden ze uit gezamenlijke liefde voor hun ouders, die op hun beurt hun dochters met warmte en geborgenheid groot hadden gebracht. Zo konden ze iets terugdoen, in een jaar dat zelfs voor deze twee rasoptimisten een ‘shit jaar’ was. Het vizier blijft echter gericht op de horizon, zeker nu ze weten dat het zicht daarop – in het geval van hun aan één oog blinde vader – gaat verbeteren.
Door Eddy Veerman
[ads id=66]
De ‘begin-vijftigers’ kunnen grenzeloos denken en 2020 moest weer zo’n gedenkwaardig (marathon)jaar worden. Maar zelf liepen ze dit keer ook tegen bepaalde grenzen aan. Karina: ,,We kregen steeds geld terug van onze inschrijvingen: Rotterdam, Chicago, de Vierdaagse, het ging allemaal niet door. Mede door corona.” En eerlijk gezegd, ze hadden – om uiteenlopende redenen – diverse finishlijnen ook niet gehaald, of heel moeizaam. Want een jaar eerder kondigde zich al iets aan, wat ze nooit hadden zien aankomen.
Miranda: ,,In mei 2019 begon het: onze moeder was kerngezond en werd opeens ziek. Toen stortte onze wereld in, want dat zoiets gebeurde, dat was voor ons onmogelijk. Je beseft na die eerste klap dat het meer gezinnen overkomt en we daar allemaal mee hebben te dealen. In onze situatie was het zo dat onze moeder mijn vader, die de ziekte van Parkinson heeft, verzorgde. Als een moeder dan ziek wordt, stort het kaartenhuis in. Hoe graag je het huis ook rechtop wilt houden, dat gaat niet. Het werd gaandeweg duidelijk dat zij de zorg voor mijn vader niet langer kon dragen, waardoor hij naar De Meermin moest. Dat deed ons erg veel verdriet, maar het kon niet anders.”
,,Aan de leverkanker van onze moeder was niks meer te doen. Door middel van sondevoeding heeft zij nog een paar mooie maanden gehad. In die periode hebben we heel veel gedaan voor haar, uit liefde. We namen de zorg voor haar op ons, maar we kwamen ook elke dag bij onze vader in De Meermin. Mensen zeiden dat we dat niet vol gingen houden, maar wij wilden het zo.”
‘Mijn moeder werd
ziek en mijn vader
moest daardoor
het huis uit,
zo voelde hij dat’
,,Voor onze vader was het eigenlijk niet te verkroppen. Opeens werden ze na vijftig jaar uit elkaar gehaald. Mijn moeder werd ziek en mijn vader moest daardoor het huis uit, zo voelde hij dat. Hij accepteerde enerzijds dat hij niet thuis kon zijn, maar elke keer als wij in De Meermin waren, gaf hij bij het afscheid aan dat hij naar huis wilde, was hij verdrietig en eenzaam. Het was iedere dag een hel om hem achter te laten. Wij zeiden hem dat het misschien voor even was, dat mijn moeder zou beteren, maar wij wisten dat zij niet beter zou worden.”
,,Mijn vader zat in De Meermin tussen mensen die in hun eten spuugden en wilde liever in zijn kamer blijven. Hij was daar diep ongelukkig, viel tien kilo af. Hij moest ook bewegen, af en toe even een stukje lopen, is goed voor de hersenen. Maar hij zat te veel, alles werd voor hem gedaan. Hij moet iets om handen hebben. We zagen hem achteruit gaan.”
Karina: ,,Op 3 maart van het afgelopen jaar overleed onze moeder en het was voor ons een helse periode. Mijn vader heeft de begrafenis bijgewoond en was overal bij betrokken. Het gaf ons veel verdriet, maar deze dingen gebeuren in het leven en dat heb je te accepteren. Een jaar eerder waren we nog samen in Curacao geweest, toen woog zij nog tachtig kilo en negen maanden later bij haar sterven nog maar de helft. Dat is heel moeilijk om aan te zien. We gaan allemaal, maar als het dan zo ver is…”
,,Ze stond hier in huis, we wisten welke wensen zij had. Het was nét voor corona, dus mijn moeder heeft de mooist mogelijke begrafenis gekregen. Onze kinderen deden een speech voor oma. Op een gegeven moment moet je er vrede mee krijgen en dat hebben we nu.” Miranda: ,,We konden haar niet beter maken, al hadden we naar de andere kant van de wereld gemoeten, zouden we dat doen.”
Hun vader kreeg meteen daarna hoge koorts, het bleek vanwege een waterblaasontsteking. Karina: ,,De verpleegsters en verplegers van De Meermin deden écht hun best – dat hebben we gezien – maar ze hebben beperkte tijd. Geen tijd voor een spelletje met mijn vader.” Zijn situatie verslechterde snel. ,,Met hoge koorts moest hij naar het ziekenhuis worden gebracht, waar het om een nierbekkenontsteking bleek te gaan.”
Verbaasd
,,Toen hij uit het ziekenhuis ontslagen werd, moesten we hem op de voorstraat van het verzorgingstehuis afzetten, maar we mochten niet mee naar binnen, vanwege corona. Ook het bezoek van één persoon bleek niet mogelijk. Maar wij hadden samen net afscheid genomen van mijn moeder en hij van zijn vrouw, dus vanuit menselijk oogpunt was toch wel duidelijk dat het belangrijk was dat mijn vader ons tenminste wel even kon zien.”
,,Bij gratie mocht het: één uur één persoon, ’s avonds. Dat werd even later, begrijpelijkerwijs, ingetrokken. Wij vroegen wat er zou gebeuren als we onze vader uit De Meermin zouden halen, terug naar zijn huurhuisje zouden brengen en daar met Thuiszorg zouden laten verzorgen. Ze dachten misschien dat we dat niet zouden doen. Toen we aangaven dat we hem op 20 maart zouden overplaatsen, werd daar verbaasd op gereageerd. Het was nooit eerder gebeurd, kregen we te horen.”
De dochters besloten het door te zetten en haalden hun vader, voorzien van een katheter en medicijnen, op. Miranda: ,,Eén van ons mocht bij de overdracht zijn. Via de brandtrap werden de spullen naar buiten geloodst. Ik heb alleen zijn kleren gepakt en de tv onder mijn arm gedaan, alle andere nieuwe spullen hebben we achtergelaten, dat mochten ze aan een ander geven. Gelukkig pakte de Thuiszorg het meteen heel goed op. Wat dat betreft hulde aan de Zorgcirkel.”
‘Voor ons is het
normaal dat we
dit terug doen,
want onze vader
heeft immers ook
heel veel voor
ons gedaan’
Terug in zijn eigen huurhuisje, moest er veel mantelzorg worden verleend. ,,Dat gaat natuurlijk niet vanzelf.” Maar de vrouwen denken in oplossingen. ,,In het begin kwamen we vijf keer per dag, ook ’s nachts. Het feit dat hij ’s nachts als hij was opgestaan, niet meer naar bed ging, werd opgelost met het plaatsen van een camera. Het ging er om dat als hij zou vallen, dat we hem zagen. Het ging maanden heel goed, met tevens behulp van veel andere mensen, zoals tantes en een buurvrouw. Hij was heel blij. ‘Wat heb ik het toch goed’, zei hij. Hij had er waardering voor. Het zo lang mogelijk zelfstandig wonen had niet gekund als wij er niet waren geweest en het geluk is ook dat we samen in zo’n kleine gemeenschap wonen.”
,,Voor ons is het normaal dat we dit terug doen, want onze vader heeft immers ook heel veel voor ons gedaan. We gingen later drie keer per dag heen, alles deden we, ook de ontlasting opruimen. Het aanleggen van de katheters was zelfs voor onze kinderen heel normaal geworden. Zo verleg je samen een hoop grenzen. En denk je ook: als mijn moeder dit toch eens zou hebben gezien.” In emotioneel opzicht was 2020 een rollercoaster. ,,Die gebroken heup komt niet van het hardlopen, maar van die periode”, wijst Karina op het fysieke ongemak, dat er nog eens bij kwam.
,,Sport is je uitvlucht en tegelijkertijd je rustmoment in zo’n levensfase. Normaal gesproken werken wij altijd naar een marathon ergens in het land of de wereld toe. Met het sporten, werken en het verzorgen van onze ouders zaten we geregeld op 100.000 stappen per dag. Op een gegeven moment komt dat er toch uit. Het is bij mij geleidelijk gegaan, het was een ‘mooie’ breuk en ik had geen intense pijn”, doelt de atlete op het feit dat zij nog wandelend het ziekenhuis binnenkwam.
,,Er moesten drie pennen in en ik mocht er niet op lopen, dat moest ik even doorstaan. Ik moest even twee weken afkicken van het sporten: van alles naar niks en dat betekende echt trillen, een hoge hartslag.” Maar dan niet van de inspanning, zoals zij die bijna dagelijks leveren. Normaal gesproken gaan zij ‘s ochtends twee keer per week om tien voor zes hardlopen en twee keer iets later in de ochtend.”
Miranda: ,,Die heup heeft inderdaad een reden. Een mens kan een hoop aan, maar op een gegeven moment zeggen lichaam en geest: ga jij maar even rustiger aan doen.” Karina: ,,Je kunt rustig stellen dat we een jaar van ellende achter de rug hebben. We hoopten nog positief af te kunnen sluiten, maar dat lukte helaas niet helemaal”, doelt zij op de onverwachte kans dat hun vader weer volledig zou kunnen zien.
‘Straks kan
ik weer zien’
Miranda: ,,Ik keek het tv-programma ‘de dokters van morgen’ en daar zat een kunstenares die op een dag een druppel kalk in haar oog kreeg. Ze raakte blind aan één oog. Een professor uit Maastricht legde in het programma uit met welke techniek zij werken. Ze halen de stamcellen uit het goede oog door middel van een biopt, die gaan dan per koerier naar een lab in Italië en van die stamcellen maken ze daar een nieuwe lens. Als die per koerier terug komt, wordt het als een staaroperatie uitgevoerd, de oude lens eruit gehaald en de nieuwe lens gaat erin. En dan kun je weer volledig zien. Terwijl ik dat zag op tv, dacht ik aan mijn vader.”
,,Tuurlijk hadden we in eerste instantie vragen, want bij mijn vader was het veertig jaar geleden gebeurd, hij is 78 nu. ‘Dan kan hij nog mooi twintig jaar zien’, zeiden ze in een reactie vanuit Maastricht.”
Bij hun vader leidde het tot groot enthousiasme. Karina: ,,Hij liep zelf in de rondte tegen iedereen te vertellen ‘straks kan ik weer zien’.” Mede door de coronamaatregelen is het een proces geworden dat een wat langere adem vergt. Eerst waren ze begin september in Maastricht, maar bleek sprake van een misverstand in de communicatie, waardoor het eerste deel pas in oktober kon worden gedaan.
Karina: ,,We hebben steeds zo gedacht: als dit goed komt, dan sluiten we het jaar niet helemaal af als een shit jaar. Maar door corona zijn we nog in afwachting van de artsen uit Italië, die nu niet naar Nederland mogen komen. Daar hebben we geen invloed op, de artsen vinden het ook verschrikkelijk. Deze operatie had het enige positieve geweest in 2020 en zelfs dat is niet gelukt”, zegt zij toch met een lach op haar gezicht.
In de tussentijd is wel een andere grote verandering op gang gekomen. ,,In deze tijd bleken de mantelzorgers van onze vader ook kwetsbaar en toen de mogelijkheid zich voordeed om hem in te laten trekken in de Friese Vlaak, is daar voor gekozen. Daar is hij blij en hij heeft weer medebewoners.”
,,We gaan wat het gemis van onze moeder betreft verder met de mooie herinneringen en er dit jaar wat moois van maken”, zegt Karina, die onlangs voor de tweede keer aan haar heup werd geopereerd. ,,Dat was nodig omdat er geen botherstel was. We hebben nieuwe doelen neergezet, zoals de marathon van Noord-Korea volgend jaar. En we zijn er heilig van overtuigd dat we ons nog eens inschrijven voor de Marathon des Sables, een zesdaagse loop van 254 kilometer door de Sahara-woestijn.” Zo blijven er wensen om nieuwe herinneringen te maken.
