Denise en haar zoon zetten melkveeboerderij voort na verlies man en vader n

Verder zonder Eldert

Dat het leven van een boer niet over rozen gaat, kunnen Denise De Boer-Heerland (44) en haar zoon Simon (20) beamen. Dagelijks starten ze om 4.30 uur ’s ochtends met het melken van de 180 koeien, om vervolgens tot 19.00 uur ’s avonds door te werken. En dat zeven dagen per week, 51 weken per jaar. Alsof het vasthouden van dit extreme werkschema nog niet zwaar genoeg was, werd hun leven in 2017 volledig op de kop gezet. Denises man Eldert (destijds 43 jaar jong) werd ziek en kwam te overlijden. Maar in deze moeilijke tijd bracht Denise – moeder van vier kinderen – de kracht op om samen met gezins- en familieleden de melkveehouderij draaiende te houden.
Door Kevin Mooijer

Eldert werkte van jongs af in de melkveehouderij van zijn vader. Het bedrijf – dat zich in Middelie bevindt – werd opgericht door zijn opa. ,,In 2011 hebben Eldert en ik het bedrijf samen met mijn schoonzus en zwager overgenomen”, vertelt Denise. ,,Het melkveebedrijf bestaat uit drie boerderijen, waarvan op twee locaties gemolken wordt.”
De boerderijen beschikken samen over ongeveer 380 kalf- en melkkoeien. ,,Zowel mijn schoonzus en zwager als ik hebben kinderen die het bedrijf willen overnemen. Toen mijn oudste zoon Simon in 2016 startte met zijn hbo-opleiding aan de Hogere Landbouwschool te Leeuwarden, besloten Eldert en ik de loopstal te vernieuwen. De oude stal dateerde uit 1977 en we vonden dat we wat meer konden doen op gebied van duurzaamheid en comfort voor de koeien.”

[ads id=66]

,,Nadat de bouwwerkzaamheden afgerond waren, organiseerden we in februari 2017 een open dag op de boerderij.” Het melkveebedrijf maakte tijdens de verbouwing indrukwekkende stappen op gebied van optimalisering en trok daardoor veel bekijks tijdens de open dag. ,,Er zijn wel duizend mensen op afgekomen”, zegt Denise trots. ,,Het was een leuke dag waarin we ons bedrijf hebben kunnen uitlichten bij zowel geïnteresseerden uit de boerenwereld als mensen uit de omgeving. Van de nieuwe stallen met extra ruimte en comfort voor de koeien tot de melkcarrousel die veertig koeien tegelijk melkt.”
Ondanks dat de koeien over veel bewegingsruimte beschikken, maken ze er weinig gebruik van. ,,Eigenlijk houden ze vooral van liggen en eten. Als ze bewegen is het meestal om naar het voederhek te lopen”, lacht ze. ,,De verbouwing van de boerderij is een investering geweest waar wij – en de koeien – nog elke dag profijt van hebben.”
Drie maanden na de open dag kreeg Eldert last van zijn rug. ,,Hij was met zijn 43 jaar nog jong, dus hij zocht er niet veel achter. In eerste instantie dacht hij spierpijn te hebben, maar toen de pijn na een tijdje nog niet afnam, besloot hij toch de huisarts op te zoeken. Na een kort onderzoek werd besloten een echo van zijn buik te maken. Op de echo was te zien dat zijn ene nier een stuk groter was dan de andere. Geen goed teken natuurlijk. We werden gelijk doorverwezen naar het Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis in Amsterdam.”

‘Hij zou de dokter
het tegendeel bewijzen;
achteraf kom je er
op een harde manier achter
dat het zo niet werkt in het leven’

In het oncologisch centrum stortte de wereld van Eldert, Denise en hun vier kinderen in. ,,Er werd een PET-scan van hem gemaakt. We kregen direct te horen dat hij uitzaaiingen had en dat het geen kwestie van redden maar van rekken was…”
De kanker was in Elderts blaas ontstaan en was daarvandaan uitgezaaid naar zijn longen. ,,Hij was nog maar 43 jaar. Dit hadden we nooit zien aankomen.” Ondanks de diagnose toonde Eldert zich strijdbaar. ,,Hij zou de dokter het tegendeel bewijzen. Achteraf kom je er op een harde manier achter dat het zo niet werkt in het leven.”
Er werd een plan opgesteld om Eldert nog zo lang mogelijk bij zijn familie te houden. ,,De chemobehandelingen startten direct. Na drie dagen in de kuur werd hij thuis aan de eettafel niet lekker. Hij zakte helemaal weg. We belden de ambulance en in het ziekenhuis bleek dat hij als gevolg van een te zware chemokuur al drie herseninfarcten had gehad. Omdat we er snel bij waren, was de schade aan zijn hersenen redelijk beperkt gebleven, maar Eldert werd nooit meer hetzelfde.” Nadien had hij moeite met het volgen van gesprekken, zat hij liever op de bank dan gezellig aan tafel en zou de jonge boer nooit meer oprecht lachen.
Nadat chemotherapie geen optie meer was, werd als laatste hulpmiddel voor immunotherapie gekozen. ,,Het was in die periode af en aan naar het ziekenhuis. En alsof het allemaal nog niet genoeg was, kreeg Eldert bovenop zijn ziekte een longontsteking.” Weer richting het ziekenhuis. ,,Hij kreeg een zware prednisonkuur toegediend. De kuur verminderde de longontsteking, maar remde gelijktijdig de immunotherapiewerking af.” Eldert mocht voor de laatste keer naar huis.
,,Hij was na het laatste ziekenhuisbezoek afhankelijk van een zuurstoftank. Thuis heeft hij nog twee keer een ritje door de polder gedaan met mijn oudste dochter, maar dat vond hij al gauw teveel gedoe worden met die tank.”
Denise en de kinderen zagen hun man en vader per dag zwakker worden. ,,Eldert wilde geen professionele verpleging in huis. Als hij ergens hulp bij nodig had, hielpen mijn oudste dochter – die inmiddels verpleegkundige is – en ik hem.” Op de laatste avond van oktober was Eldert halverwege de trap toen hij niet meer verder kon. ,,Hij was zo uitgeput dat hij geen stap meer kon zetten. Samen met mijn dochter heb ik hem toch naar boven gekregen. Hij klapte afgemat op zijn bed neer en is nooit meer beneden geweest.” Eldert de Boer overleed op 2 november 2017 op 43-jarige leeftijd.

‘We hebben geleerd
dat iemand heel
onverwachts kan
wegvallen binnen een familie en bedrijf,
dus groter worden staat
niet op de planning’

De volgende dag spendeerden de vier kinderen van Eldert en Denises samen met hun neven en nichten door alle tractoren op te poetsen. ,,Ze hebben de hele schuur binnen de kortste keren opgeruimd en schoongemaakt zodat hij daar opgebaard kon liggen. In zijn werkruimte, bij zijn dierbare trekkers.” In totaal hebben tijdens de condoleanceperiode meer dan duizend mensen een laatste eer bewezen aan de geliefde boer.
Ondanks dat de families de Boer–Heerland zich in een emotioneel zware tijd bevonden, draaide de melkveehouderij door. ,,Nu Eldert er niet meer was, viel er natuurlijk een volwaardige kracht weg in het bedrijf. Mijn zoon Simon had nog een jaar te gaan voordat hij afgestudeerd was. Zijn vader wilde graag dat hij zijn studie zou afronden, dus vroegtijdig stoppen om aan het werk te gaan was geen optie.”
Denise ging op zoek naar een alternatieve oplossing. ,,Met hulp van onze oudste neef werd de oplossing gevonden. Simon reed destijds veel heen en weer tussen Leeuwarden en Middelie. Wanneer hij thuis was, werkte Simon op de boerderij en wanneer hij in Leeuwarden was nam zijn neef het werk op de boerderij over.”
Na een jaar op deze manier te hebben gewerkt, studeerde Simon af. ,,Sindsdien werkt hij fulltime op de boerderij. En het leuke is dat onze jongste neef hier inmiddels ook werkt. Zo hebben beide De Boer Melkveehouderijen drie fulltime medewerkers en bestaat de maatschap uit zes maten. En zo willen we het graag houden. We hebben geleerd dat iemand heel onverwachts kan wegvallen binnen een familie en bedrijf, dus groter worden staat niet op de planning.”