Jaap Kwakman speelt mee in Concertgebouw met ‘Killing me softly’-zangeres Lori Lieberman n
Bijzondere connectie
Haar speciale connectie met Nederland heeft voor Lori Lieberman – de vrouw achter de evergreen Killing me softly with his song – geleid tot een nieuw album met veel invloed van vaderlandse musici. Op ‘The girl and the cat’ wordt zij namelijk begeleid door het Matangi Quartet en daarmee staat zij onder meer op 7 oktober in het Amsterdamse Concertgebouw. ,,Ik kom hier sinds de jaren zeventig en heb een band gekregen met veel artiesten én hun omgeving. Zoals zij regelmatig bij ons in LA te gast zijn”, zegt de Amerikaanse, uitkijkend op het IJsselmeer in Volendam, dat ze ook met een reden bezoekt. 3JS-gitarist Jaap Kwakman speelt namelijk mee op de cd en staat straks ook in het Concertgebouw op het podium. ,,Dat gaat echt te gek worden. Absoluut een aanrader voor de muziekliefhebbers uit onze gemeente.”
Door Eddy Veerman
Ze stapte al eens eerder voor langere tijd bewust uit de business, maar muziek maken blijkt de werking van een magneet te hebben op de 67-jarige Lieberman, geboren in LA en opgegroeid in Zwitserland. ,,De eerste keer was in de tijd dat mijn kinderen opgroeiden en de populaire muziek niet mijn soort muziek was. En toen Trump werd gekozen, had ik weer een ‘shut down’. Ik was verward, het was een donkere tijd en ik stopte met schrijven, net als andere Amerikaanse muzikanten. Opeens kreeg ik een bericht van de vrouw van Hennie Vrienten. Zij nodigde me uit voor een speciale verjaardag. Dat inspireerde me om toch iets te componeren en uiteindelijk kwam van daaruit het idee om iets met het Matangi Quartet, waarmee ik al eens had opgetreden, te gaan doen.”
Het vormde de aanleiding tot haar zestiende album. De rookie van de vorige eeuw had toen al diepte in haar stem, maar nog geen gevulde rugzak. ,,Het leven is verdeeld in segmenten. Destijds zaten we in de machinerie van de platenmaatschappij. Ik verloor mezelf daarin, had geen connectie met wie ik was. De managers legden altijd druk op. Toen de business veranderde, stapte ik eruit. Ik was folkartiest, maar discomuziek werd gedraaid. Toen ik er vijftien jaar later weer instapte, deed ik dat voor mezelf, om te gaan doen wat ík mooi vond. Als niemand er naar zou luisteren, was dat ook prima. Ik had echter kennelijk nog een fanbase en die groeide.”
Diepste
,,Het segment waarin ik me nu bevind, is het diepste tot nog toe, heeft veel meer betekenis. Ik ben moeder van wat oudere kinderen. Er is meer verdieping in mijn gevoel van spiritualiteit. Ik waardeer het leven meer en dat wat me dierbaar is. Ik moet ook zelf geïnteresseerd zijn in wat ik schrijf. Ik weet nog hoe geobsedeerd ik vroeger raakte door Joni Mitchell. Ik durfde me nooit te vergelijken met haar, maar probeerde Joni wel na te zingen. Maar ik wilde geen kloon zijn. Ik weet nog dat ze via een bevriende muzikant een keer mijn studio-opname bijwoonde. Ik kon nauwelijks zingen… Dé Joni Mitchell was er.”
‘Wij zijn niet alleen
fan van haar liedjes
geworden vanwege
de teksten,
maar mede door
het vakmanschap
waarmee zij
de liedjes maakt’
,,Zij zong als jonge vrouw Both sides now en zou later zeggen dat ze haar eigen liedje op oudere leeftijd veel beter begreep. Dat heb ik een beetje met Killing me softly. Ik bevond me toen in een donkere plaats in m’n leven, zat in een slechte relatie, probeerde het te maken als zangeres. En nu, bijna vijftig jaar later: als ik het zing, denk ik niet van oh, daar heb je dat liedje weer. Maar ik zing het met compassie voor het meisje dat ik toen was.”
,,Het is zo gek. Des te meer ik aan het schrijven ben, des te meer ik ook wíl schrijven. Het is kennelijk de levensfase waarin ik zit. Ik ga 68 worden en daar ben ik trots op. Ik heb zoveel te zeggen en het is voor mij ook de uitdaging, dat ik de liedjes schrijf die bij mijn leeftijdsgroep horen.”
Jaap Kwakman luistert aandachtig en onderbreekt haar even: ,,Dat laatste doet ze zéker op haar nieuwe album. Ik vind het prachtig. Wij zijn niet alleen fan van haar liedjes geworden vanwege de teksten, maar mede door het vakmanschap waarmee zij de liedjes maakt. Dat zie je haast niet meer, dat is van de vorige eeuw”, knipoogt de Volendammer. ,,Songs van haar generatiegenoten Jackson Browne en Joni Mitchell, als ik dat hoor, gaat mijn dag even in pauzestand. Het raakt me en voert me ergens naar toe. De structuur van de liedjes, de teksten, het doet er allemaal toe.”
Lori, wiens single ‘As long as’ een bewerking is van ‘Als de liefde maar blijft winnen’ van Daniel Lohues: ,,Voor mij moet elk woord waarde hebben. Als ik niet de juiste regel op papier krijg, dan houdt dat me letterlijk wakker. Je kunt heel veel informatie in een kleine ruimte stoppen. In de VS heb je ontzettend veel liedjesmakers, maar zijn er steeds meer mensen die het met de computer doen. Ik ben oldfashioned. Voor mij moet het beginnen met een gedachte en dan schrijf ik wat op, pak ik mijn gitaar of ga achter de piano zitten. Zo zet ik steeds stapjes, het moet organisch worden. En dat is precies de reden waarom ik op mijn beurt ook aangetrokken werd door wat de 3JS muzikaal doen. Toen ik via voormalig EMI-manager Roel Kruize Watermensen voor het eerst hoorde, werd ik heel enthousiast. Daarop heb ik contact met de 3JS gezocht en hen na een ontmoeting in Nederland uitgenodigd om samen in LA te gaan schrijven. Er ontstond een hechte vriendschap en ik wilde ik nóg meer van hun liedjes horen, wilde op een gegeven moment wel élk liedje vertalen voor mezelf. Ze hebben trouwens enkele songs in het Engels geschreven, waar niks mee is gedaan, maar dat zouden echt hits zijn hier.”
,,Jaap zijn bijdrage op het nieuwe album is groot. Hoe snel en goed hij zijn gitaarpartij kan integreren, dat is verbazingwekkend.” Kwakman: ,,Een goed liedje inspireert een muzikant. Sommige stukken kwamen gewoon zo in me op door wat ik hoorde, de akkoorden werden op dat moment geboren én meteen opgenomen. Toen ik hoorde dat niemand minder dan Bob Clearmountain het mixen van haar album voor zijn rekening nam, deed ik het wel als het ware even in m’n broek. Die man voerde namelijk op dat moment dezelfde opdracht uit voor de Rolling Stones en Bruce Springsteen.”
Het kleine Volendam kwam door de decennia heen tot grote muzikale daden. ,,We hebben niet alleen veel muziekliefhebbers, maar ook jeugd dat zelf componeert en optreedt. Elke maand is er open podium voor het Songwriters Guild. Jongeren die mooie muziek maken, ook in jouw stijl”, kijkt hij naar Lori.”
Geschoold
,,Dat is een fantastisch initiatief in zo’n kleine gemeenschap. Ik ben geen geschoolde muzikant”, glimlacht zij. ,,Toen ik besloot met het Matangi Quartet te gaan optreden, heb ik geleerd akkoorden te lezen. Heb wat meer druk op mezelf gelegd en ga ook piano spelen. Dit Quartet gaat zelfs met mij optreden in de Carnegie Hall in New York. Dat is een big deal. Het is jammer dat Jaap er niet bij kan zijn, vanwege de clubtour met de 3JS. Ik ben meer enthousiast over dit project dan al mijn voorgaande werken. Omdat ik er zoveel van mezelf in heb gestopt, alle creativiteit die ik nu heb.”
Als Lieberman er andere mensen mee raakt, is dat mooi meegenomen. ,,In mijn eerste muzikale episode was er de druk van ‘wat gaan we qua airplay krijgen?’ Dat kan me nu niets meer schelen. Maar ik heb toch wel angst voor wat me te wachten staat. De angst dat niemand op komt dagen, houd ik. En als er goede reacties zijn, dan raakte die eventuele ene negatieve recensie me nog steeds. Maar ik zal mijn hart blijven volgen bij het maken van muziek. Dat doen de 3JS ook en dat bewonder ik. Met hun talent zouden ze ook een andere weg kunnen kiezen en dan groter groeien, maar ze doen nu waar hun hart ligt, spelen voor goed gevulde zalen én hebben met hun gezin dichtbij een goede kwaliteit van leven. Die balans heb ik ook altijd belangrijk gevonden voor mezelf. Dan blijf je in lijn met wat je schrijft en musiceert.”