Forensische wetenschap als sleutel tot natuurbescherming
Wildlife Forensic Academy
Diep in de Zuid-Afrikaanse wildernis woedt een intensieve strijd tegen een van de grootste bedreigingen voor de natuur: wildlife crime. Aan het front van deze toenemende strijd staat de Wildlife Forensic Academy (WFA), opgericht door Andro Vos en gesteund door de Volendammer Janpieter Koning. De WFA biedt rangers en andere betrokkenen cursussen in forensische technieken, waardoor zij beter in staat zijn om stroperij aan te pakken en bewijsmateriaal veilig te stellen. ,,Momenteel wordt slechts 5% van de stropers veroordeeld,” zegt Janpieter. ,,Met WFA willen we een effectieve bijdrage leveren aan de bescherming van de natuur en de opsporing en berechting van stropers.”
,,Ik heb een achtergrond in strafrecht, van crimescene tot het ministerie van Justitie,” vertelt Andro Vos, oprichter en CEO van de Wildlife Forensic Academy. Na twaalf jaar als programmadirecteur van het forensisch instituut, leidde zijn pad naar Zuid-Afrika, waar hij de schrijnende realiteit van stroperij onder ogen zag. ,,Toen ik in het Krugerpark een doodgeschoten neushoorn zag liggen, zijn hoorns wreed afgezaagd, wist ik dat ik iets moest doen. Rangers liepen over de plaats delict zonder enige kennis van forensisch onderzoek, waardoor ze onbewust alle sporen die naar de daders konden leiden vernietigden. In de wildernis zijn geen getuigen. Stropers kunnen vrijwel zonder risico zulke gruwelijke misdaden begaan.”
Janpieter Koning raakte betrokken nadat hij een artikel over Vos las in de Volkskrant. ,,Ik was onder de indruk van zijn moed om een goede en veilige baan op te geven om de wereld te verbeteren,” vertelt Koning. ,,In een tijd waarin de mensheid flink zijn best doet de wereld te verkloten, was Andro’s initiatief een bemoedigend lichtpunt. Ik besloot contact te zoeken, we zijn het gesprek aangegaan en ik heb aangegeven dat ik zijn initiatief wilde steunen.” Koning heeft sindsdien een belangrijke ondersteunende en adviserende rol gespeeld, zowel persoonlijk als via zijn organisatie Tacstone, door financierders te vinden en steun te bieden aan de WFA.
De omvang van het probleem
De cijfers liegen er niet om. ,,Volgens berekeningen van de Wereldbank bedraagt de economische waarde van wildlife crime tussen de 1 en 2 triljoen dollar per jaar, inclusief illegaal toerisme, handel en bijvoorbeeld de vliegberekeningen,” vervolgt Vos. ,,Je moet je voorstellen dat, na het doden van een neushoorn, de hoorn binnen 48 uur op de markt in Azië ligt. En stroperij beperkt zich niet tot alleen exotische oorden en landdieren; ook het zeeleven en planten worden zwaar getroffen door illegale handel. Wildlife Crime is de grootste vorm van georganiseerde misdaad na wapen-, drug- en mensenhandel. Volgens de cijfers zijn meer dan 1.000 rangers in de afgelopen tien jaar vermoord in de strijd tegen wildlife crime, maar het werkelijke aantal ligt veel hoger. De misdaden spelen zich af in de wildernis, rangers worden vermoord en hun lichamen achtergelaten. De impact van wildlife crime is schrijnend.”
‘‘Je moet je voorstellen dat, na het doden van een neushoorn, de hoorn binnen 48 uur op de markt in Azië ligt”
Vos en zijn team trainen rangers en andere overheidsfunctionarissen in forensische technieken om wildlife crime op te lossen en te voorkomen. ,,Stroperij vindt vaak plaats in afgelegen gebieden zonder getuigen. Hulpdiensten verstoren onbedoeld de plaats delict, waardoor cruciale forensische sporen verloren gaan. Dit leidt tot zwak bewijs in de rechtbank,” legt Vos uit. ,,Met onze training kunnen rangers bewijsmateriaal veiligstellen en een sterke zaak opbouwen.”
Cursussen en samenwerkingen
De Wildlife Forensic Academy biedt een unieke leerervaring aan studenten en professionals wereldwijd. Vos licht een populair programma toe: ,,We hebben een cursus ontwikkeld waarin medische, juridische, forensische en businessstudenten samenwerken. De forensische studenten onderzoeken de crimescene, de juridische studenten bouwen een sterke casus om in de rechtbank te presenteren, de medische studenten houden zich bezig met de bestrijding van een nieuw virus, en de businessstudenten leren over hoe ze grote oplossen kunnen oplossen. Deze multidisciplinaire aanpak zorgt ervoor dat alle aspecten worden beïnvloed en geïntegreerd.”
De trainingen vinden plaats in het 800 m² grote Experience Lab in Buffelsfontein, een privé wildreservaat nabij Kaapstad. ,,Onze faciliteiten zijn speciaal ontworpen om te leren en te ervaren wat er daadwerkelijk in het veld gebeurt,” zegt Vos. ,,Studenten leren niet alleen de theorie, maar brengen deze ook in praktijk tijdens levensecht nagebootste wildlife crime scenes.”
Koning benadrukt het belang van de samenwerking met universiteiten wereldwijd. ,,We werken samen met 25 universiteiten, waaronder Nyenrode. Studenten die cursussen volgen bij de WFA beschrijven het als een life-changing ervaring. Ze leren wat er in de wereld speelt en gebruiken forensische kennis om een verschil te maken.” Deze samenwerking heeft een dubbele impact. ,,Met de inkomsten uit de cursussen voor studenten kunnen we rangers tegen kostprijs weer gratis opleiden,” voegt hij toe.
‘Ubuntu’
De missie van de WFA wordt gedreven door de Zuid-Afrikaanse filosofie van ‘Ubuntu’, die spreekt over de universele band die alle mensen en daarbuiten verbindt.
,,Onze missie is het beschermen en behouden van het Afrikaanse ecosysteem door middel van educatie, innovatie en ultramoderne technologie,” zegt Vos. ,,We streven ernaar om bewustzijn én enthousiasme te creëren voor een wereldwijde oproep tot actie.”
De impact van de Wildlife Forensic Academy blijft groeien. ,,We hebben al acht verzoeken gekregen wereldwijd om forensic academies op te richten,” zegt Vos.
‘‘Het is onze ambitie om forensisch onderzoek te integreren in natuurbescherming wereldwijd”
,,In een land zoals Dubai weten de autoriteiten bijvoorbeeld niet hoe ze de illegale handel in wilde dieren moeten aanpakken. Daarom hebben ze interesse in een WFA op eigen grondgebied. Momenteel zijn we ook in gesprek met de Universiteit van Kent in Engeland, waar ze eveneens een eigen forensic academy willen oprichten. Je wilt niet weten hoeveel er ook gestroopt wordt in Engeland. Het is onze ambitie om forensisch onderzoek te integreren in natuurbescherming wereldwijd.”
De samenwerking met Homeland Security uit de Verenigde Staten is een voorbeeld van de groeiende impact van de WFA. ,,Ze volgen trainingen bij ons, ondanks dat we nog maar net bestaan. Dat zegt veel over behoefte en noodzaak van ons vakgebied,” vervolgt Vos ,,De mensen van Homeland Security zijn allemaal getraind in het opsporen van drugs, wapens en explosieven, maar niet in het aanpakken van wildlife stroperij. We ontvangen mensen van over de hele wereld op onze academie. Onze kleine organisatie heeft nu al een grote impact, en dat is een ontzettend goed teken.”
Een oproep tot actie
Vos en Koning roepen Volendamse bedrijven en jongeren op om zich aan te sluiten bij de strijd tegen wildlife crime. ,,Wil je bijdragen aan dit goede doel? Neem dan contact met ons op,” zegt Koning. ,,Of het nu gaat om een donatie, het organiseren van een lezing, of zelfs een managementteamtraining op onze locatie in Zuid-Afrika; wij inspireren je graag. En studenten die stage willen lopen bij de WFA zijn ook van harte welkom. Het is een ervaring die je nooit meer vergeet.” Vos voegt toe: ,,Elke bijdrage helpt ons om rangers en overheidsambtenaren op te leiden, zodat we wildlife crime effectief kunnen bestrijden,” voegt Vos toe. ,,We hebben de steun van de gemeenschap nodig om onze missie voort te zetten en de natuur een stem te geven.”
De Wildlife Forensic Academy is vastberaden om wereldwijd een verschil te maken in de strijd tegen stroperij. ,,Er is een dringende behoefte aan gespecialiseerde kennis en training om de illegale handel in wilde dieren en planten effectief aan te pakken,” zegt Vos. ,,De WFA staat aan de basis van die missie. Onze kleine organisatie heeft al een grote impact, dat is een bemoedigend teken.” Koning voegt hieraan toe: ,,Wildlife crime is na drugs-, wapen- en mensenhandel de grootste vorm van georganiseerde misdaad. Terwijl de drie grootste misdaadvormen mensen betreffen, zijn bij stroperij andere levensvormen de slachtoffers, levensvormen die zichzelf niet goed kunnen beschermen. Wij hebben als mensen de verantwoordelijkheid om hen te beschermen.”
Ga voor meer informatie naarwildlifeforensicacademy.com
