Partner content

DNB ervaart problemen bij het aanpakken van illegale crypto-exchanges

Crypto-aanbieders hebben een registratieplicht
Sinds de invoering van de registratieplicht heeft de DNB veel signalen ontvangen met betrekking tot crypto-exchanges die zonder een registratie actief zijn in Nederland. Dergelijke crypto-exchanges hebben nochtans een registratieplicht. Deze registratieplicht geldt voor alle aanbieders van cryptodiensten, zoals exchanges waar men geld kan wisselen voor virtuele valuta's en aanbieders van bewaarportemonnees voor digitale munten. Bedrijven die niet rechtstreeks cryptomunten aanbieden, vallen niet onder deze regeling. Het gaat dan bijvoorbeeld om Bitcoin Profit (bitcoin-profit.org/nl/) waar er niet rechtstreeks in cryptomunten wordt gehandeld, maar door middel van afgeleide CFD-producten.

DNB gaat actief achter illegale crypto-exchanges aan
In 2021 heeft de DNB ingezet op risicogestuurd toezicht, om uiteindelijk te merken dat de geplande toezichtcapaciteit ontoereikend was. Dat kwam omdat er veel ongepland toezichtwerk nodig was. Ook vanuit budgettair oogpunt zorgden de toezichtactiviteiten op crypto's voor een kostenoverschrijding.

Ontvangen signalen worden door de DNB beoordeeld en indien nodig start de DNB een zaak. Het toezicht van de DNB is erop gericht om overtredingen op de registratieplicht zo spoedig mogelijk te beëindigen. Eventueel wordt daarbij gebruikgemaakt van handhavingsmaatregelen.

Uiteindelijk bedroegen de gerealiseerde kosten 2,2 miljoen euro of 700.000 euro meer dan aanvankelijk begroot. Volgens de DNB was de extra inzet nodig door de complexiteit van de meldingen en de aanvragen, het aantal incidenten, de ernst van de incidenten en de aandacht in de media. Dat alles blijkt uit de ZBO-verantwoording 2021 (pdf).

Capaciteitsproblemen en oneerlijkheidsgevoel
Hoe dan ook onderstreept de DNB dat het niet de capaciteit heeft om in te grijpen tegen alle exchanges die illegaal in Nederland actief zijn. Het moet met andere woorden keuzes maken. Bij de 36 ontvangen signalen werd er zo 12 keer gekozen om niet in te grijpen, omdat er geen sprake was van een overtreding of omdat het risico beperkt was. Zes signalen had men op het moment van het rapport nog niet kunnen beoordelen. De moeilijkheden om volwaardig toezicht te houden, is problematisch. Dergelijke illegale exchanges zouden namelijk kunnen worden gebruikt om geld wit te wassen of om terrorisme te financieren. Daarnaast zijn illegale crypto-exchanges een doorn in het oog van bedrijven die zich wel aan de regels houden. Zij betalen namelijk hoge kosten om aan de regels te voldoen, terwijl hun concurrenten dat niet doen. Ze hebben vaak het gevoel dat deze concurrenten niet worden aangepakt.

In de praktijk gebeurt dat wel en volgens de gegevens van de DNB zijn er zelfs al een aantal bedrijven vrijwillig uit Nederland vertrokken. Het is niet duidelijk om welke partijen het gaat. Het valt wel op dat grote exchanges als Kraken, Crypto.com en Binance nog steeds zonder een licentie actief zijn in Nederland. Het blijkt moeilijk te zijn om deze grote partijen te weren. Wellicht betalen ze liever boetes dan de handdoek in de ring te gooien.