Hoe gezond is koffie eigenlijk?
Koffie: het is voor velen hét startmoment van de dag. Op kantoor is het een sociaal moment bij het koffieapparaat, thuis een vertrouwd ritueel aan de keukentafel. Maar hoe gezond is koffie eigenlijk? En maakt het uit hoe je je koffie zet?
Niet alleen de hoeveelheid koffie die je drinkt is van invloed op je gezondheid, ook hoe je die koffie zet, speelt een rol.
Koffie op kantoor: verse bonen vs. instant
Op de meeste werkvloeren kun je kiezen tussen koffie uit een bonenautomaat of een instant koffiemachine. Qua smaak en beleving zit er vaak een duidelijk verschil, maar hoe zit dat met gezondheid?
Bonenautomaat (versgemalen)
Veel bedrijven kiezen tegenwoordig voor een bonenmachine vanwege de beleving en kwaliteit. Deze koffieautomaat maalt verse koffiebonen en zet daar bijvoorbeeld een espresso of cappuccino van. Dit klinkt natuurlijk heel puur, maar deze koffie bevat relatief veel cafestol, een vetachtige stof die je LDL-cholesterol (het ‘slechte’ cholesterol) kan verhogen.
Instant koffie (gevriesdroogd poeder)
Een instant koffiemachine is favoriet bij bedrijven als er sprake is van piekmomenten en dat de automaat snel koffie geeft. Instant koffie wordt gemaakt van oploskoffie-extract dat gevriesdroogd is. Daardoor is het cafestolgehalte erg laag. Gezondheidsmatig is deze optie dus verrassend goed. De smaak is wel wat minder intensief dan verse bonenkoffie, maar als je het puur op gezondheid bekijkt, is instant koffie op kantoor zeker een goede keuze.
Thuis koffiezetten: de populairste methodes
In de Nederlandse huishoudens vind je allerlei soorten koffiezetapparaten. Wat zijn de verschillen van de meest gebruikte methodes?
1. Filterkoffie (met papieren filter) – de gezondste keuze
Volgens het Voedingscentrum is dit de beste manier van koffiezetten voor je gezondheid. De papieren filter houdt bijna alle cafestol tegen. Zo verhoogt je koffie je cholesterol nauwelijks en kun je gerust meerdere kopjes per dag drinken.
2. Koffiepads en koffiecups
Deze methodes leveren meestal kleine porties koffie (zoals espresso). Met een paar kopjes per dag zit je goed, maar bij intensief gebruik kan het cafestolgehalte gaan meetellen.
3. Cafetière (French press)
Bij deze zetmethode wordt geen filter gebruikt. Daardoor komt het cafestol volledig in je kopje terecht. Als je dit dagelijks drinkt, kan dat op de lange termijn je cholesterol verhogen.
Andere gezondheidseffecten van koffie
De manier van koffiezetten is slechts één aspect. Koffie heeft namelijk ook andere effecten op je gezondheid – zowel positief als negatief.
Positieve effecten
- Bescherming tegen ziektes: Matig koffiegebruik (3 tot 4 kopjes per dag) wordt in verband gebracht met een lager risico op diabetes type 2, beroertes en bepaalde vormen van kanker.
- Goed voor je brein: Koffie kan je alertheid, concentratie en geheugen tijdelijk verbeteren. Op de lange termijn lijkt het zelfs een beschermend effect te hebben tegen Alzheimer en Parkinson.
- Antioxidanten: Koffie bevat antioxidanten die je cellen helpen beschermen tegen schadelijke stoffen.
Let op deze effecten
- Slaapverstoring: Cafeïne blijft lang in je systeem. Drink je ’s avonds nog koffie, dan kan dat je nachtrust beïnvloeden.
- Maagklachten: Sommige mensen krijgen last van hun maag of darmen van koffie, vooral bij zure soorten of als ze het op een lege maag drinken.
- Verslavend effect: Cafeïne is licht verslavend. Als je abrupt stopt met koffie drinken, kun je last krijgen van hoofdpijn of vermoeidheid.
Wat is nu de gezondste keuze?
Zetmethode | Gezondheidsscore | Opmerkingen |
Filterkoffie (papier) | ⭐⭐⭐⭐⭐ | Laag in cafestol, gezondste optie (Beste keuze) |
Instant koffie | ⭐⭐⭐⭐ | Weinig cafestol, goede optie |
Koffiecups / koffiepads | ⭐⭐⭐ | Matig cafestol, met mate prima |
Bonenautomaat (zonder filter) | ⭐⭐ | Veel cafestol, verhoogt cholesterol |
Cafetière (French press) | ⭐ | Hoog cafestol, beter beperken |
Koffie kan dus prima onderdeel zijn van een gezonde levensstijl – als je bewust kiest voor de juiste zetmethode én je koffie met mate drinkt. De ouderwetse filterkoffie met papieren filter is het beste voor je gezondheid, gevolgd door instant koffie. Ook andere factoren zoals slaap, hartgezondheid en spijsvertering spelen mee.